3 học sinh có hành vi lệch chuẩn với đoàn xe A80: Cách chúng ta phản ứng hôm nay sẽ quyết định ngày mai của các em

Những ngày qua, câu chuyện ba học sinh ở Xuân Mai có hành vi phản cảm khi đoàn xe A80 đi qua đã làm nóng dư luận. Trên mạng xã hội, vô số lời chỉ trích, thậm chí là miệt thị, mắng chửi thẳng vào các em. Là một phụ huynh, tôi không khỏi băn khoăn và đau đáu: Chúng ta đang dạy dỗ con cái như thế nào, khi sẵn sàng biến một phút bồng bột của tuổi trẻ thành một bản án nghiêm khắc cho cả tương lai?

Tuổi trẻ nào mà chẳng từng “ngông”

Nếu nhìn lại chính tuổi trẻ của mình, chắc hẳn nhiều người cũng từng có lúc bốc đồng, nghịch ngợm hay thậm chí là dại dột. Có khi ta từng bỏ học đi chơi, từng cãi lời cha mẹ, từng làm điều gì đó khiến thầy cô phiền lòng. May mắn là những hành vi ấy không bị mạng xã hội phơi bày, không bị hàng triệu người soi xét và chỉ trích công khai.

Ba học sinh kia cũng vậy. Các em mới chỉ 15, 16 tuổi - lứa tuổi tò mò, dễ bị kích động, thích khẳng định cái tôi và không lường được hậu quả. Hành vi giơ ngón tay giữa kia, dưới con mắt người lớn, quả thật là phản cảm và khó chấp nhận. Nhưng nếu đặt trong tâm lý tuổi vị thành niên, đó nhiều khả năng chỉ là trò “ngông” để gây chú ý, để cảm thấy mình khác biệt, chứ chưa chắc đã mang ý nghĩa chống đối hay xúc phạm sâu xa.

Ở tuổi này, các em thường hành động theo cảm hứng nhất thời, chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ bạn bè và trào lưu trên mạng. Chúng ta, những người từng trải, có thể thấy đó là sai lầm lớn. Nhưng với các em, rất có thể đó chỉ là trò nghịch dại cho đến khi bị cả xã hội “dội gáo nước lạnh” bằng những lời phẫn nộ dồn dập.

Dạy dỗ để trưởng thành, không vùi dập để gục ngã

Tôi ủng hộ việc công an và nhà trường xử lý nghiêm các vi phạm về an toàn giao thông, cũng như có hình thức kỷ luật phù hợp. Trẻ em cần hiểu rằng hành động sai trái luôn đi kèm hậu quả. Tuy nhiên, điều tôi lo ngại nhất chính là dư luận xã hội. Khi cộng đồng mạng dồn các em vào đường cùng bằng những lời nặng nề, khi truyền thông khai thác sự việc theo hướng “bêu riếu” thì nỗi sợ hãi, xấu hổ có thể đè bẹp tâm lý non nớt ấy. Các em sẽ nhốt mình trong mặc cảm, mất niềm tin vào bản thân, thậm chí rơi vào trạng thái khủng hoảng.

Điều chúng ta mong muốn là gì? Là các em hiểu ra cái sai, sửa chữa, rồi trở thành những công dân tốt hơn. Muốn vậy, sự khoan dung và định hướng từ gia đình, nhà trường và xã hội là vô cùng cần thiết. Một lời khuyên chân thành, một sự cảm thông đúng lúc, có khi còn tác động mạnh mẽ hơn hàng nghìn lời mắng chửi.

Khoan dung không đồng nghĩa với bỏ qua. Khoan dung là tạo cơ hội để các em sửa sai, để biến bài học đắt giá này thành hành trang trưởng thành. Đó mới là ý nghĩa sâu xa của giáo dục.

Kết lại

Là một phụ huynh, tôi mong rằng mỗi người lớn trong xã hội hãy thử nhìn ba học sinh ấy như chính con cái của mình. Nếu con bạn lỡ dại, bạn có muốn cả xã hội quay lưng, vùi dập để con không còn đường đứng dậy? Hay bạn mong nhận được sự sẻ chia, để con bạn có thêm một cơ hội làm lại?

Một phút “làm trò ngông” không nên là dấu chấm hết cho cả một tương lai. Trẻ vị thành niên phạm sai lầm là điều khó tránh. Quan trọng là sau sai lầm ấy, chúng ta dạy các em điều gì, gieo vào lòng các em sự sợ hãi hay gieo vào đó tinh thần trách nhiệm và khát vọng sửa sai?

Cách chúng ta phản ứng hôm nay sẽ quyết định ngày mai của các em và cũng chính là tương lai của xã hội này.