“Ngày xưa ba mẹ 30 tuổi đã có nhà, 35 tuổi lo được gia đình, liệu sau này con có làm nổi không?” - đó là câu hỏi mà không ít phụ huynh ở tuổi 40-50 hiện nay vẫn thường tự đặt ra khi nghĩ về tương lai của thế hệ Gen Alpha.
Với thế hệ 7x, 8x, chuẩn mực thành công từng rất rõ ràng: học xong, đi làm, tích cóp mua được căn nhà nhỏ, rồi cưới vợ, sinh con, ổn định gia đình. Nhưng thực tế 20 năm sau đã đổi khác hoàn toàn. Giá nhà tại các thành phố lớn leo thang đến mức ngay cả người trẻ thu nhập khá cũng thấy “đuối”, chứ đừng nói tới một thế hệ vẫn còn đang học cấp 2, cấp 3.
Ảnh minh hoạ
Một phụ huynh 47 tuổi ở TP.HCM chia sẻ: “Tôi mua căn hộ đầu tiên năm 28 tuổi, giá lúc đó chưa đến 400 triệu. Giờ nghĩ đến cảnh con sau này phải mua nhà giá vài tỷ, thấy vừa thương vừa lo. Chuẩn ‘30 tuổi có nhà’ có lẽ đã xa vời với tụi nhỏ.” Nỗi lo ấy không chỉ dừng lại ở căn nhà. Trong suy nghĩ của nhiều cha mẹ, chuyện lập gia đình, gánh trách nhiệm nuôi con, phụng dưỡng ông bà… đều sẽ đè nặng lên vai Gen Alpha trong một bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng cao.
Thế hệ phụ huynh hiện nay vừa mang theo trải nghiệm của một thời “chỉ cần chăm chỉ là đủ”, vừa chứng kiến sự thay đổi chóng mặt của xã hội. Họ không khỏi lo sợ con cái sẽ vỡ mộng, bởi những chuẩn mực mà mình từng coi là bình thường giờ đã trở thành gánh nặng. Hôn nhân liệu có còn diễn ra ở tuổi 25-27, khi người trẻ chưa kịp tích lũy? Sinh con có còn dễ dàng, khi chi phí nuôi dạy đã đội lên gấp nhiều lần?
Điều nghịch lý là chính phụ huynh cũng chưa chắc đã dám khuyên con buông bỏ chuẩn mực ấy. Trong sâu thẳm, họ vẫn mong con “ổn định”, vẫn lấy căn nhà, đám cưới, gia đình làm thước đo. Và vì thế, Gen Alpha có thể sẽ lớn lên với một kỳ vọng nặng nề: vừa phải tận dụng công nghệ, tìm cách kiếm tiền theo thời đại mới, vừa phải đáp ứng những “mốc chuẩn” mà cha mẹ đã đặt sẵn.
Ảnh minh hoạ
Song, các chuyên gia tài chính cho rằng có một điểm khác biệt mà Gen Alpha có thể tận dụng: bắt đầu học về tiền từ rất sớm. Nếu phụ huynh thế hệ trước thường đợi đến lúc đi làm mới biết tiết kiệm, thì việc cho con tiếp xúc với khái niệm đầu tư nhỏ, quản lý chi tiêu ngay từ tuổi thiếu niên sẽ giúp giảm áp lực sau này. Nói cách khác, thay vì gắn con vào giấc mơ “30 tuổi có nhà”, phụ huynh có thể dạy con hiểu rằng hành trình tài chính không phải cuộc đua nước rút, mà là một đường dài, nơi sự chuẩn bị và kỷ luật quan trọng hơn bất kỳ cột mốc nào.
Có lẽ, câu hỏi “liệu Gen Alpha còn gánh được?” không chỉ là nỗi lo cho thế hệ sau, mà còn là tấm gương phản chiếu lại chính thế hệ phụ huynh. Bởi khi chuẩn mực cũ đã xa rời thực tế, điều cần thay đổi không chỉ là cách con cái kiếm tiền, mà còn là cách cha mẹ đồng hành cùng chúng trong hành trình tài chính phía trước.