Trung niên rồi mới hiểu: Cắt giảm chi tiêu là vô nghĩa nếu còn giữ 3 thứ này!

Có một giai đoạn, tôi từng nghĩ rằng cách duy nhất để quản lý tài chính là thắt chặt mọi khoản chi. Tôi ghi chép từng đồng, so đo từng bữa ăn, rồi tự hào khi tiết kiệm được một ít. Nhưng càng về sau, tôi mới thấy cuộc sống không chỉ là những phép trừ khắt khe trên bảng chi tiêu.

Thứ cần cắt giảm nhiều hơn, thực ra lại nằm ở lối sống và thói quen. Đến tuổi trung niên, khi nhìn lại quãng thời gian đã qua, tôi mới thấm thía đây mới là 3 thứ cần giảm, hay nói đúng hơn là cần từ bỏ!

1 - Giảm thời gian lướt MXH, nhu cầu mua sắm tự khắc giảm theo

Ngày xưa tôi cứ nghĩ lướt MXH là một thói quen vô hại. Mỗi tối, vài phút vào Facebook, Instagram, TikTok để giải trí. Nhưng “vài phút” ấy kéo dài thành hàng giờ, và cũng từ đó, tôi dần bị cuốn vào cơn lốc quảng cáo, review sản phẩm, trào lưu mua sắm. Một đôi giày mới, một chiếc áo đang hot trend, một cái túi “phải có” để không bị tụt hậu,... Tiền vì thế mà hết sạch.

Trong khi thật ra, tôi chẳng cần đến chúng nhưng vì lướt MXH quá lắm, nên cảm giác thiếu thốn giả tạo cứ bị gieo vào đầu.

Khi nhận ra mình tiêu tiền chỉ vì bị “dẫn dắt”, tôi bắt đầu giảm thời gian online. Lúc đầu thấy trống vắng, nhưng dần dần, tôi nhận ra một điều đơn giản: Càng ít tiếp xúc với quảng cáo, tôi càng ít nghĩ đến việc mua sắm. Nhu cầu tiêu dùng không hẳn biến mất, nhưng trở lại đúng bản chất của nó: Cần thì mua, không cần thì thôi.

Cắt giảm thời gian lướt mạng, đồng nghĩa với việc tôi cắt giảm vô số khoản chi vô nghĩa mà không cần cố gắng gồng mình kiềm chế.

2 - Đi ngủ sớm, không thức quá khuya

Có một giai đoạn, công việc và thói quen sinh hoạt khiến tôi thường xuyên thức khuya. Người ta nói sau nửa đêm là thời điểm dễ yếu lòng nhất, và tôi đã nhiều lần chứng minh điều đó là đúng bằng… giỏ hàng online của mình.

Trong trạng thái mệt mỏi, thiếu tỉnh táo, tôi nhấn mua những món chẳng liên quan gì đến cuộc sống hàng ngày: từ máy tập bụng, sách dạy làm bánh, đến chiếc loa mini mà cuối cùng chỉ dùng một lần.

Thức đêm không chỉ hại sức khỏe, mà còn khiến ví tiền hao hụt. Tôi bắt đầu thử thay đổi: Đi ngủ sớm hơn, đặt điện thoại ra xa trước khi lên giường. Sau vài tháng, tôi ngạc nhiên nhận ra mình tiêu ít tiền hẳn đi, mà chẳng cần nỗ lực giữ mình.

Cái vòng lặp “mệt mỏi - thức khuya - mua sắm bốc đồng - hối hận” dần biến mất. Có lẽ, những gì được thêm vào giỏ hàng lúc 2 giờ sáng thường chỉ là sự bù đắp tạm bợ cho một cơ thể thiếu nghỉ ngơi, chứ hiếm khi là những thứ thật sự cần thiết.

3 - Giảm thời gian rảnh rỗi

Nghe có vẻ nghịch lý, nhưng càng có nhiều thời gian rảnh rỗi, tôi lại càng dễ tiêu tiền vào những thứ linh tinh. Những buổi cuối tuần chẳng biết làm gì, tôi thường “giết thời gian” bằng việc lang thang trung tâm thương mại, lướt ứng dụng đặt đồ ăn,... Nhưng rồi tôi chợt nhận ra: Vấn đề không nằm ở nhu cầu hưởng thụ, mà là sự trống trải khi không biết làm gì với quỹ thời gian của mình.

Khi chủ động sắp xếp thời gian, tham gia những hoạt động ý nghĩa khác như tập thể dục, tham gia workshop miễn phí,... tôi thấy mình bận rộn hơn và ít tiêu tiền vô nghĩa hơn. Thay vì tìm niềm vui ngắn hạn qua mua sắm, tôi học cách tận hưởng cảm giác hoàn thành một cuốn sách, hay chạy được thêm vài trăm mét. Tiền bạc không chảy đi vô tội vạ nữa, và tôi cũng bớt rơi vào cảm giác tiếc nuối sau mỗi lần tiêu hoang.

Thế nên tiết kiệm không nhất thiết là phải ép bản thân vào khuôn khổ chi tiêu khắt nghiệt. Điều quan trọng hơn là hiểu rõ những thứ đang âm thầm rút cạn ví tiền và năng lượng sống của mình.