Mọi thứ đều cần có chừng mực. Ăn quá nhiều một số loại thịt có thể gây hại cho sức khỏe và thậm chí có thể gây ung thư.
1. Thịt chế biến
Nhiều người vẫn xem xúc xích, thịt xông khói, giăm bông hay thịt nguội là lựa chọn tiện lợi cho bữa ăn hằng ngày. Tuy nhiên, các bằng chứng khoa học trong hơn một thập kỷ qua cho thấy thói quen này có thể âm thầm làm tăng nguy cơ ung thư, đặc biệt là ung thư đại trực tràng. Năm 2015, Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) thuộc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), đã xếp thịt chế biến vào Nhóm 1, tức là “chất gây ung thư cho người”, cùng nhóm với thuốc lá và amiăng. Theo báo cáo của IARC, thịt chế biến là các loại thịt đã được ướp muối, lên men, hun khói hoặc xử lý bằng hóa chất để tăng hương vị và kéo dài thời gian bảo quản.
Cơ chế gây ung thư của thịt chế biến đến từ nhiều yếu tố. Trước hết, quá trình chế biến thường tạo ra các hợp chất nitrosamine, hình thành từ nitrit và nitrat, vốn được chứng minh có khả năng gây tổn thương ADN tế bào. Báo cáo của IARC ước tính rằng, mỗi 50 gram thịt chế biến tiêu thụ mỗi ngày làm tăng khoảng 18% nguy cơ ung thư đại trực tràng.
2. Thịt chiên nướng
Thịt chiên rán từ lâu đã trở thành món khoái khẩu của nhiều người nhờ hương vị đậm đà và cảm giác “béo - giòn - đã miệng”. Tuy nhiên, phía sau lớp vỏ vàng ruộm ấy lại tiềm ẩn những nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là nguy cơ ung thư. Các tổ chức y tế lớn trên thế giới đã nhiều lần cảnh báo rằng việc thường xuyên ăn thịt chế biến ở nhiệt độ cao như chiên, rán, nướng có thể làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại ung thư.
Theo WHO, khi thịt, đặc biệt là thịt đỏ như bò, lợn, cừu, được nấu ở nhiệt độ cao, sẽ hình thành các hợp chất độc hại như amin dị vòng (HCA) và hydrocarbon thơm đa vòng (polycyclic aromatic hydrocarbons – PAH). WHO nêu rõ: “Các hợp chất này đã được chứng minh là có khả năng gây tổn thương ADN, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư ở người”. Đây chính là cơ chế sinh học quan trọng giải thích vì sao các món thịt chiên rán, nướng cháy lại bị xem là không an toàn nếu ăn thường xuyên.
IARC cũng đã xếp thịt chế biến vào nhóm 1, tức là nhóm “chắc chắn gây ung thư cho người”, và thịt đỏ vào nhóm 2A, tức là “có khả năng gây ung thư”. Báo cáo của IARC cho biết, nguy cơ ung thư đại trực tràng tăng lên rõ rệt ở những người tiêu thụ nhiều thịt được chế biến hoặc nấu ở nhiệt độ cao trong thời gian dài.
Không chỉ dừng lại ở nguy cơ ung thư đại trực tràng, một số nghiên cứu dịch tễ học còn ghi nhận mối liên quan giữa việc ăn nhiều thịt chiên rán với ung thư dạ dày, tuyến tụy và tuyến tiền liệt.
3. Thịt tái sống
Việc ăn thịt tái hoặc thịt sống không chỉ tiềm ẩn nguy cơ nhiễm ký sinh trùng, vi khuẩn mà còn được cảnh báo là yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư.
Nhiệt độ cao khi nấu chín giúp phá hủy vi khuẩn, ký sinh trùng và làm giảm hoạt tính của một số hợp chất tiền ung thư. Khi ăn thịt tái, cơ thể có thể tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn sinh độc tố.
WHO nhấn mạnh rằng nguy cơ ung thư tăng lên theo liều lượng và tần suất tiêu thụ, nghĩa là việc ăn thịt tái sống thường xuyên, kéo dài sẽ khiến nguy cơ tích lũy cao hơn. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nên nấu chín thịt đầy đủ và hạn chế thói quen ăn thịt tái để giảm rủi ro lâu dài cho sức khỏe.
Nguồn và ảnh: Baidu