Không phải ai cũng biết rằng, mắt - cơ quan tưởng như nhỏ bé và dễ quan sát - cũng có thể bị ung thư. Trong số đó, u nguyên bào võng mạc là một dạng ung thư hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm, thường xuất hiện ở trẻ nhỏ nhưng người trưởng thành cũng có nguy cơ. Nếu không phát hiện sớm, khối u có thể lan rộng, ảnh hưởng tới thị lực, thậm chí đe dọa tính mạng.
U nguyên bào võng mạc là một khối u ác tính phát triển trong võng mạc - lớp mô mỏng ở phía sau mắt có vai trò tiếp nhận ánh sáng và truyền tín hiệu hình ảnh tới não. Đây là dạng ung thư mắt phổ biến nhất ở trẻ nhỏ, nhưng trường hợp người lớn mắc bệnh cũng đã được ghi nhận.
Ảnh minh họa
Căn bệnh này có thể âm thầm phát triển mà không gây đau đớn, không làm mắt đỏ hay chảy nước, nên thường bị bỏ qua cho tới khi đã ở giai đoạn muộn. Khi đó, không chỉ thị lực bị phá hủy mà khối u còn có thể lan ra dây thần kinh thị giác, não, xương hoặc tủy sống.
Tỷ lệ sống phụ thuộc rất lớn vào thời điểm phát hiện bệnh. Nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, có tới 90-95% bệnh nhân có thể được chữa khỏi. Nhưng nếu để khối u di căn, tiên lượng sống sẽ giảm đáng kể.
Dưới đây là 5 dấu hiệu ban đầu của u nguyên bào võng mạc. 3 trong số đó rất dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề thông thường ở mắt, vì vậy cần được đặc biệt cảnh giác:
1. Ánh trắng bất thường trong mắt khi chụp ảnh
Đây là dấu hiệu sớm và phổ biến nhất. Khi chụp ảnh có đèn flash, mắt bị ung thư có thể phát ra ánh sáng trắng thay vì màu đỏ bình thường. Hiện tượng này do ánh sáng phản chiếu từ khối u trong võng mạc. Nếu bạn phát hiện tình trạng này xuất hiện nhiều lần ở cùng một mắt, hãy đưa người bệnh đi khám ngay.
Ảnh minh họa
2. Mắt lác (lé)
U nguyên bào võng mạc có thể làm lệch trục mắt khiến hai mắt nhìn không cùng một hướng. Nếu trẻ bỗng nhiên bị lác hoặc lé, đặc biệt chỉ xảy ra ở một mắt, cần kiểm tra kỹ lưỡng vì rất có thể khối u đang chèn ép hoặc phá vỡ chức năng võng mạc.
3. Mắt mờ, nhìn kém, phản ứng ánh sáng kém
Thị lực suy giảm rõ rệt, không nhìn rõ đồ vật, hay nhầm lẫn vật thể dù ở khoảng cách gần cũng có thể là dấu hiệu ban đầu. Một số trường hợp mắt có thể mờ đục như có lớp sương bao phủ. Đây là triệu chứng thường bị nhầm với cận thị hoặc mỏi mắt đơn thuần.
4. Đồng tử giãn to bất thường, không phản xạ ánh sáng
Ở giai đoạn nặng hơn, đồng tử mắt bên bị khối u có thể giãn rộng, mất phản xạ với ánh sáng hoặc có màu sắc khác thường. Điều này chứng tỏ võng mạc đang bị tổn thương nghiêm trọng.
5. Đau mắt, sưng nề, hoặc mắt bị lồi ra ngoài
Ảnh minh họa
Khi khối u phát triển lớn, người bệnh có thể cảm thấy đau âm ỉ trong hốc mắt, mí sưng to, mắt lồi ra - dấu hiệu khối u đang xâm lấn ra ngoài nhãn cầu. Ở giai đoạn này, thị lực thường đã giảm nghiêm trọng, thậm chí mất hoàn toàn ở bên mắt tổn thương.