Gan là cơ quan quan trọng trong cơ thể, được ví như “nhà máy hoá chất” giúp cơ thể loại bỏ các chất độc hại. Gan bị tổn thương thường khó phục hồi và gây ảnh hưởng tới nhiều chức năng của cơ thể. Do đó, bảo vệ sức khỏe của gan là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tiêu thụ một số loại đồ uống “khoái khẩu” có thể âm thầm “tàn phá” sức khỏe của gan.
Loại nước hại gan chẳng kém rượu bia
Khi nhắc đến các loại đồ uống gây hại gan, nhiều người thường nghĩ ngay đến rượu bia. Thế nhưng, theo thông tin trên trang tin sức khỏe WebMD, các nghiên cứu chỉ ra rằng lạm dụng đồ uống có đường cũng có thể “tàn phá” gan tương tự như lạm dụng rượu bia, có thể làm tăng nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ, ung thư gan.
Tuy vậy, loại đồ uống này vẫn được nhiều người Việt tiêu thụ hàng ngày mà chẳng hề hay biết đến các tác hại của nó với gan.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí y khoa JAMA do các nhà nghiên cứu đến từ Trường Y Harvard thực hiện với sự tham gia của 98.786 phụ nữ trong độ tuổi từ 50-79 trong hơn 20 năm đã chỉ ra tác hại của đồ uống có đường với gan.
Kết quả nghiên cứu cho thấy những người uống ít nhất 1 phần nước ngọt hoặc nước trái cây có đường mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp 1,75 lần và có nguy cơ tử vong vì bệnh gan mạn tính cao gấp 2,5 lần so với những người uống ít hơn 3 phần đồ uống có đường trong một tháng.
Đồ uống có đường được nhiều người ưa thích, sử dụng thường xuyên nhưng có thể gây hại cho gan nếu lạm dụng.
Các nhà nghiên cứu giải thích rằng việc tiêu thụ đồ uống có đường thường xuyên không chỉ làm tăng nguy cơ gây béo phì, tiểu đường và bệnh tim mạch mà còn thúc đẩy tình trạng kháng insulin và viêm nhiễm. Các yếu tố này có liên quan chặt chẽ đến sức khỏe của gan và quá trình tiến triển của ung thư gan.
Theo British Liver Trust - một tổ chức chuyên nghiên cứu về sức khỏe gan tại Vương quốc Anh, đồ uống có đường có thể gây ảnh hưởng tới sức khỏe của gan bằng những cách sau:
- Đường trong các loại nước ngọt chuyển thành chất béo: Khi tiêu thụ các loại đồ uống có đường, cơ thể sẽ phân hủy đường thành glucose. Cơ thể chúng ta thường sử dụng một phần glucose ngay lập tức để tạo năng lượng và lưu trữ một phần để sử dụng sau. Lượng glucose dư thừa sẽ được chuyển thành tế bào mỡ. Gan là một trong những cơ quan lưu trữ lượng mỡ thừa này. Nếu tiêu thụ quá nhiều đồ uống có đường, theo thời gian, mỡ thừa sẽ tích tụ trong các tế bào gan và gây ra bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
- Đồ uống có đường gây viêm nhiễm: Khi tiêu thụ đường, bao gồm cả đường trong các loại nước ngọt, nước trái cây đóng hộp,... cơ thể sẽ giải phóng các chất gây viêm. Tiêu thụ quá nhiều đồ uống có đường có thể gia tăng phản ứng viêm trong cơ thể và dẫn đến tổn thương gan.
Nghiên cứu cho thấy uống đồ uống có đường thường xuyên có thể tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, để bảo vệ sức khỏe của lá gan, mọi người nên hạn chế tiêu thụ đồ uống có đường. Thay vào đó, mọi người có thể chuyển sang một số loại nước lành mạnh, tốt cho sức khỏe dưới đây.
Các loại nước tốt cho gan
1. Cà phê
Cà phê không chỉ giúp tỉnh táo mà còn có nhiều lợi ích sức khỏe, đặc biệt là với gan. Các hợp chất trong cà phê giúp hạn chế sự tích tụ chất béo trong gan và có tác dụng chống oxy hóa, góp phần bảo vệ gan khỏi tổn thương.
Các chuyên gia khuyến nghị nên uống 2-3 tách cà phê mỗi ngày để hỗ trợ sức khỏe gan.
2. Trà xanh
Trà xanh từ lâu đã được biết đến với nhiều lợi ích sức khỏe, trong đó có tác dụng tăng cường chức năng gan. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nutritional Biochemistry, trà xanh có thể giúp làm giảm nồng độ men gan ở những người mắc gan nhiễm mỡ không do rượu.
Trà xanh có lợi cho sức khỏe của gan.
3. Nước lọc
Theo Mayo Clinic, nước đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hoạt động bình thường của gan và hỗ trợ quá trình thải độc. Khi cơ thể bị mất nước, quá trình trao đổi chất có thể bị ảnh hưởng, làm giảm khả năng phân hủy chất béo, dẫn đến nguy cơ cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Nghiên cứu trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Châu Âu chỉ ra rằng những người uống nhiều nước hơn có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu thấp hơn đáng kể.
Các chuyên gia khuyến nghị mỗi người nên uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để giúp gan hoạt động hiệu quả và hỗ trợ quá trình đào thải độc tố.
4. Nước ép củ dền
Củ dền là một loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa và chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như folate, pectin, betaine, vitamin A, C, cùng các khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Theo các nghiên cứu, betaine – một chất chống oxy hóa có trong củ dền – có khả năng giúp ngăn ngừa hoặc giảm sự tích tụ chất béo trong gan, đồng thời bảo vệ gan khỏi các độc tố và tổn thương do stress oxy hóa gây ra.
(Medical News Today, British Liver Trust)