Vắc xin HPV giúp phòng ngừa hiệu quả ung thư cổ tử cung và nhiều bệnh do virus HPV gây ra. Lịch tiêm chủng được phân chia theo độ tuổi, với phác đồ 2 mũi cho người trẻ và 3 mũi cho người lớn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, nữ giới dưới 15 tuổi vẫn cần tiêm đủ 3 mũi.
Từ 9 đến 14 tuổi:
- Khuyến nghị: Tiêm 2 mũi, cách nhau 6 - 12 tháng.
- Lý do: Ở độ tuổi này, hệ miễn dịch còn “non” nhưng phản ứng rất mạnh với vắc xin, tạo ra lượng kháng thể cao chỉ với 2 mũi. Đây được gọi là “đáp ứng miễn dịch vượt trội”, nghĩa là ít mũi nhưng hiệu quả vẫn bền vững. Tiêm sớm, đúng lịch giúp ngừa bệnh lâu dài, lại giảm chi phí và số lần tiêm.
Từ 15 đến 45 tuổi:
- Khuyến nghị: Tiêm 3 mũi, theo lịch trình mũi thứ 2 sau mũi đầu tiên 1 - 2 tháng, mũi 3 sau mũi 1 khoảng 6 tháng.
- Lý do: Khi cơ thể đã trưởng thành, hệ miễn dịch cần được “nhắc lại” nhiều lần mới tạo được kháng thể đủ mạnh. Liệu trình 3 mũi giúp bảo vệ đầy đủ và kéo dài, nhất là khi nguy cơ tiếp xúc với virus HPV cũng cao hơn ở nhóm tuổi này.
Ảnh minh họa
Mặc dù nhóm 9 - 14 tuổi thường chỉ cần tiêm 2 mũi, nhưng có 2i tình huống đặc biệt vẫn phải tiêm đủ 3 mũi:
Người có hệ miễn dịch suy yếu
Lý do là với những người có hệ miễn dịch bị ảnh hưởng, khả năng tạo kháng thể từ vắc xin bị giảm sút. Do đó, cần 3 mũi để đạt hiệu quả tương đương người khỏe mạnh. Bao gồm:
- Trẻ nhiễm HIV
- Đang dùng thuốc ức chế miễn dịch (corticosteroid liều cao, sau ghép tạng…)
- Đang/đã điều trị ung thư
- Có bệnh bẩm sinh suy giảm miễn dịch nặng
Trường hợp chuyển mốc tuổi trong quá trình tiêm
Nếu mũi đầu tiên được tiêm khi chưa đủ 15 tuổi, nhưng mũi thứ hai bị chậm đến khi người đó đã tròn 15 tuổi trở lên, thì không còn được áp dụng phác đồ 2 mũi nữa. Khi đó, phải chuyển sang liệu trình 3 mũi để đảm bảo hiệu quả bảo vệ tối ưu. Điều này thường xảy ra nếu không tuân thủ đúng khoảng cách 6-12 tháng giữa các mũi như khuyến cáo.
Lưu ý: Việc tiêm 3 mũi cho người dưới 15 tuổi cần có chỉ định từ bác sĩ sau khi đánh giá tình trạng miễn dịch và sức khỏe tổng thể. Không nên tự ý thay đổi số mũi tiêm. Dù là 2 hay 3 mũi, điều quan trọng là tiêm đúng lịch để vắc xin phát huy hiệu quả tối đa.