Hơn 800 triệu phụ nữ trên thế giới từng bị bạo lực tình dục

(Ảnh minh họa: AFP)

Theo WHO, những phụ nữ bị bạo lực tình dục phải đối mặt với những hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, bao gồm mang thai ngoài ý muốn, nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục và trầm cảm. WHO cảnh báo không xã hội nào "có thể được gọi là công bằng, an toàn hay lành mạnh khi một nửa dân số sống trong sợ hãi".

Trong tuyên bố, Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh đây là "một trong những bất công lâu đời và phổ biến nhất" nhưng vẫn chưa có giải pháp tương xứng.

Báo cáo của WHO dựa trên dữ liệu từ 168 quốc gia giai đoạn 2000 - 2023. Kết quả cho thấy một thực trạng rất đáng lo ngại, phản ánh đây là một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng nhưng lâu nay lại bị bỏ quên. Riêng trong năm qua, 316 triệu phụ nữ - tương đương 11% số phụ nữ trên 15 tuổi - bị bạn đời bạo hành về thể chất hoặc tình dục. Theo WHO, phụ nữ ở các quốc gia nghèo, khu vực xung đột hoặc chịu tác động của biến đổi khí hậu là nhóm dễ bị tổn thương nhất. Biến đổi khí hậu dẫn đến thiên tai như lũ lụt, hạn hán, nạn đói, khiến người dân phải rời bỏ nhà cửa, gây bất ổn kinh tế và làm tăng nguy cơ bạo lực.

Báo cáo cũng chỉ ra Hungary là quốc gia ước tính có tỷ lệ cao nhất về bạo lực gia đình ở châu Âu, với 42% số người từng bị bạn đời gây tổn hại về thể chất và/hoặc tình dục trong suốt cuộc đời.

Trong khi đó, những nỗ lực giảm tình trạng bạo lực do bạn đời gây ra lại tiến triển rất chậm, khi mức độ bạo lực này chỉ giảm trung bình 0,2%/năm trong suốt 2 thập kỷ qua. WHO cũng cảnh báo nguồn lực dành cho phòng chống bạo lực đang giảm mạnh. Năm 2022, chỉ 0,2% viện trợ phát triển toàn cầu dành cho các chương trình ngăn ngừa bạo lực đối với phụ nữ. Từ đầu năm 2025, tình hình tài trợ càng suy giảm sau khi Mỹ cắt giảm viện trợ quốc tế.

WHO cũng lần đầu công bố số liệu toàn cầu về bạo lực tình dục do người không phải bạn đời gây ra. Theo đó, 263 triệu phụ nữ từ 15 tuổi trở lên đã từng bị xâm hại, song con số thực tế có thể cao hơn nhiều do nạn nhân e ngại báo cáo vì sợ bị kỳ thị và sợ hãi.

Trong số các quốc gia có số liệu thống kê đáng báo động nhất là Fiji, nơi có hơn 60% phụ nữ đã từng bị lạm dụng tình dục và/hoặc thể xác - mức cao nhất trên toàn cầu, tiếp theo là Nam Sudan với 54% và Afghanistan với hơn 50%.

Khu vực châu Đại Dương, ngoại trừ Australia và New Zealand, là nơi ghi nhận tỷ lệ phụ nữ bị bạo lực từ bạn đời cao nhất trong năm qua. Theo đó, có tới 38% số phụ nữ cho biết phải trải qua tình huống này, cao gấp hơn 3 lần mức trung bình toàn cầu. Trong khi đó, con số này tại Nam Á là 19%; châu Phi là 14 - 17%; châu Âu và Bắc Mỹ là 5%; Mỹ Latinh và Caribe là 7%.

Theo các chuyên gia, bên cạnh việc chung tay ngăn chặn các hình thức bạo hành phụ nữ từ phía nam giới, hiệu quả của chiến dịch xóa bỏ tình trạng bạo lực cũng phụ thuộc nhiều vào thái độ cũng như nhận thức của chính những người phụ nữ.

WHO ghi nhận những tiến bộ đã đạt được ở các quốc gia có cam kết chính trị trong hành động. Báo cáo của WHO kêu gọi chính phủ hành động để hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái.

"Trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái không phải là lựa chọn mà là điều kiện tiên quyết cho hòa bình, phát triển và sức khỏe. Một thế giới an toàn hơn cho phụ nữ là một thế giới tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người" - Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus nhấn mạnh.