Đường dây thi hộ gây chấn động Trung Quốc: 127 thí sinh bị phát hiện, hơn 200 triệu đồng là có thể "dọn đường" cho một điểm thi

Năm 2014, Trung Quốc rúng động trước một vụ bê bối thi hộ quy mô lớn xảy ra tại tỉnh Hà Nam. Trong kỳ thi đại học vốn được xem là công bằng bậc nhất, đã có ít nhất 127 thí sinh bị xác nhận thi hộ, phơi bày một hệ thống ngầm tinh vi trải dài từ người môi giới, sinh viên thi hộ, phụ huynh tiếp tay, đến cả những cán bộ coi thi biến chất.

Một phóng sự điều tra của CCTV sau đó đã "đột nhập" vào chính đường dây này, ghi lại cảnh các "gunner" được đưa đến tận điểm thi, vượt qua cả lớp xác minh vân tay, chụp ảnh, lẫn sự hiện diện của giám thị - một hệ thống tưởng chừng không thể xuyên thủng.

Theo kết quả điều tra từ Sở Tuyển sinh tỉnh Hà Nam, đường dây thi hộ được tổ chức bởi các "trung gian" hoạt động tại nhiều trường đại học lớn ở Vũ Hán, nổi bật là Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung. Các đối tượng môi giới đã tuyển chọn những sinh viên có học lực giỏi, tổ chức cho họ làm bài thi thử để "đánh giá năng lực". Chỉ những người vượt ngưỡng mới được chọn làm "gunner", tức thí sinh thi hộ.

Đứng sau tổ chức này là hai nhân vật bí ẩn được gọi bằng tên "thầy Lý" và "thầy Trương" - cách xưng hô có chủ ý nhằm tạo cảm giác đáng tin cậy, thậm chí gợi liên tưởng đến người trong ngành giáo dục. Trong đó, "thầy Lý" là người trực tiếp liên lạc với sinh viên, tổ chức các bài kiểm tra và huấn luyện thi thử. "Thầy Trương" được cho là người cầm đầu thực sự, đóng vai trò kết nối phụ huynh thí sinh và chi trả tiền cọc cho các gunner. "Thầy Trương" còn tự xưng là giảng viên của Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung, Đại học Vũ Hán, Đại học Công nghệ Vũ Hán.

Công nghệ chống gian lận bị biến thành công cụ… hỗ trợ gian lận

Mỗi bước trong quy trình kiểm tra thí sinh tại điểm thi đều được đường dây này "lường trước" và dàn dựng kỹ lưỡng:

- Bước 1: Thí sinh thi hộ được cấp màng dán vân tay giả, mô phỏng chính xác vân tay của người thi thật.

- Bước 2: Mỗi "gunner" nhận trước 5.000 tệ (khoảng 18 triệu đồng tính theo tỷ giá hiện tại) tiền đặt cọc, được dặn kỹ không mang theo giấy tờ tùy thân gốc.

- Bước 3: Phụ huynh của thí sinh thật đến tận nơi, gặp mặt "gunner", đưa người đi thi bằng tàu cao tốc đến các điểm thi ở huyện Khê và huyện Thông Hứa (tỉnh Hà Nam, Trung Quốc).

Trong ngày thi đầu tiên, một nữ gunner đã gây sự cố khi dán màng vân tay lên… ngón trỏ thay vì ngón giữa như quy định. Máy quét liên tục báo lỗi, giám thị cũng nhắc nhở. Tuy nhiên, cô này vẫn khẳng định "ngón trỏ là ngón giữa" và vẫn được cho qua sau 4 lần quét. Chi tiết này sau đó đã gây bức xúc lớn trong dư luận, đặt câu hỏi lớn về vai trò của người coi thi.

Hồ sơ điều tra chỉ ra rằng, đường dây này không thể hoạt động nếu không có sự thông đồng từ bên trong. Quy trình giám sát thi đại học tại Hà Nam vốn sử dụng công nghệ hiện đại như quét vân tay, chụp ảnh, đối chiếu giấy tờ… nhưng tất cả đều trở nên vô dụng nếu người vận hành công nghệ... nhắm mắt làm ngơ.

Tổ chức thi thay được cho là chỉ hoạt động ở các huyện nhỏ, nơi có thể dễ dàng "chạy cửa sau". Theo lời "thầy Lý", chỉ cần chi 60.000 - 70.000 tệ (khoảng 218 triệu - 254 triệu đồng) là có thể "dọn đường" cho một điểm thi. Ông này nói rõ: "Đầu tiên phải 'lo' cho trưởng ban coi thi, thường là 20.000 tệ (khoảng 73 triệu đồng). Họ sẽ phân lại vài nghìn tệ cho từng giám thị dưới quyền, kèm theo tên thí sinh thi hộ, số báo danh và vị trí cụ thể trong phòng".

Về phần người thi hộ, tùy theo kết quả thi, "gunner" sẽ nhận được:

- 20.000 tệ (khoảng 73 triệu đồng) nếu đỗ trường đại học hạng hai

- 30.000 tệ (khoảng 109 triệu đồng) nếu đỗ trường hạng một

- 50.000 tệ (khoảng 182 triệu đồng) trở lên nếu đỗ vào các trường top quốc gia

Điều gây sốc hơn, một số gunner còn tiết lộ họ "không sợ bị bắt" vì nếu có chuyện gì thì "cứ rút lui, còn lại để thầy Trương lo". Ngay cả phụ huynh có con em cần "thi hộ" cũng khẳng định chắc nịnh: "Nếu có chuyện gì, chỉ cần 'ngậm miệng', người trong ngành sẽ lo rút người". Những câu nói thể hiện sự buông thả đến mức coi thường pháp luật và niềm tin rằng "có người chống lưng".

Hệ quả & hồi chuông cảnh tỉnh

Sau phóng sự điều tra của CCTV, Bộ Giáo dục Trung Quốc đã phối hợp với Bộ Công an mở cuộc điều tra toàn diện. Kết quả, tổng cộng 127 trường hợp thi hộ bị xác thực, hàng chục "thí sinh thuê" và "sinh viên thi hộ" bị xử phạt nặng nề từ hủy toàn bộ kết quả thi, cấm thi đại học và các kỳ thi quốc gia trong vòng 1-3 năm, cho đến buộc thôi học vĩnh viễn. Đặc biệt, nhiều người trong đường dây, bao gồm cả giám thị và nhân viên trung gian, đã bị khởi tố hình sự.

Năm 2015, truyền thông Trung Quốc xác nhận nhiều bị cáo trong vụ án đã ra tòa tại tỉnh Hà Nam và Hồ Bắc, đối mặt với các tội danh như gian lận trong kỳ thi quốc gia, giả mạo giấy tờ, thậm chí là đưa hối lộ. Vụ việc trở thành một trong những bê bối thi cử lớn nhất lịch sử Trung Quốc hiện đại không chỉ vì số lượng vi phạm kỷ lục mà còn vì nó phơi bày lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác giám sát và đạo đức ngành giáo dục.

Vụ "127 thí sinh thi hộ" năm 2014 khép lại với hàng loạt bản án và một lời cảnh tỉnh sâu sắc rằng khi con người tiếp tay cho gian lận, mọi công nghệ tiên tiến nhất cũng trở nên vô nghĩa.

Theo people.cn