"Bà lại đến ăn miễn phí" - Câu nói của đứa cháu 5 tuổi khiến bà bật khóc, ai nấy chỉ trích người mẹ

Trong các gia đình, mối quan hệ mẹ chồng - nàng dâu từ lâu đã là "bài toán thế kỷ" khó giải. Nhiều người nói: Quan hệ mẹ chồng - nàng dâu mà hòa thuận thì gia đình mới thật sự yên ổn". Thế nhưng, trong thực tế, trạng thái lý tưởng ấy lại hiếm khi xuất hiện. Thái độ của mẹ chồng thường ảnh hưởng trực tiếp đến cảm xúc của nàng dâu, còn cảm xúc của nàng dâu lại tác động lên toàn bộ không khí gia đình, thậm chí ảnh hưởng đến sự phát triển của thế hệ tiếp theo.

Con gái của Tiểu Lâm (Trung Quốc) năm nay đã 5 tuổi, là một cô bé hoạt bát nổi tiếng trong khu: thông minh, nhanh nhẹn, miệng mồm lễ phép, ai cũng quý, trừ… bà nội. Với bà, bé luôn tỏ ra lạnh nhạt, xa cách.

Sau khi kết hôn, mẹ chồng Tiểu Lâm cũng chuyển đến sống gần, mua một căn hộ trong cùng khu chung cư, nói là để tiện chăm sóc con cái, nhưng thật ra là vì không nỡ xa con trai.

Hai nhà chỉ cách nhau vài tòa nhà, đi bộ vài bước là tới. Cách sắp xếp này vốn dĩ được kỳ vọng sẽ rút ngắn khoảng cách tình cảm, nhưng ngược lại lại trở thành khởi nguồn của những mâu thuẫn.

Một ngày nọ, trước bữa tối, chuông cửa vang lên. Con gái nhỏ của Tiểu Lâm hào hứng chạy ra mở cửa. Vừa thấy bà nội, cô bé liền hét lớn: "Mẹ ơi, bà lại đến ăn miễn phí nữa rồi!". Bà nội đứng ở cửa, nét mặt lập tức cứng đờ, bầu không khí trong nhà cũng đóng băng theo.

Tại sao đứa trẻ lại nói ra câu như vậy? Truy nguyên gốc rễ, đó là do ảnh hưởng từ cảm xúc của người mẹ. Hóa ra, trong thời gian ở cữ sau sinh, Tiểu Lâm từng bị mẹ chồng lạnh nhạt và chì chiết chỉ vì cô sinh con gái.

Thời gian ấy, không những không được chăm sóc, Tiểu Lâm còn bị mẹ chồng phản đối thuê bảo mẫu chăm bé, nói rằng: Kết quả, cô phải tự mình gồng gánh trong giai đoạn yếu ớt nhất sau sinh, khiến sức khỏe tổn hại, để lại di chứng đau nhức gọi là "bệnh ở cữ" đến tận bây giờ.

Ký ức đó trở thành "mối hận ở cữ" khó hóa giải trong lòng cô. Và cô thường xuyên, dù vô thức hay cố ý, than phiền trước mặt con về sự vô tình, thiên vị của bà nội. Lâu ngày, đứa trẻ cũng bị ảnh hưởng theo.

Tác động tiêu cực đến trẻ

Thời kỳ hậu sản là lúc người phụ nữ nhạy cảm và yếu đuối nhất, cần sự thấu hiểu và hỗ trợ tuyệt đối từ người thân. Nếu trong giai đoạn ấy phải chịu tổn thương, thì dù sau này có hòa giải, ký ức đau buốt ấy vẫn khó mà xóa nhòa.

Tuy nhiên, nếu để "mối hận ở cữ" len lỏi vào đời sống hàng ngày và liên tục nhắc lại trước mặt con trẻ thì đó là một loại tổn thương âm thầm khác. Nó không chỉ kéo dài vết rạn trong gia đình, mà còn vô tình làm lệch lạc nhận thức của con cái.

Tác động 1: Trẻ mất đi sự tôn trọng cơ bản với người lớn

Khi chưa có năng lực tự phán đoán, trẻ em chịu ảnh hưởng mạnh nhất từ lời nói, hành động của cha mẹ. Nếu người mẹ thường xuyên chê trách bà nội, thì đứa trẻ cũng sẽ dần nảy sinh định kiến, thậm chí thể hiện sự bất kính bằng lời nói và hành động. Lâu dần, trẻ sẽ đánh mất ý thức cơ bản về "tôn kính người lớn", cái nhìn về mối quan hệ gia đình cũng trở nên lệch lạc.

Tác động 2: Trẻ hình thành tâm lý phòng vệ, thiếu cảm giác an toàn trong gia đình

Một đứa trẻ lớn lên trong môi trường gia đình luôn có căng thẳng ngấm ngầm sẽ dần học cách phòng thủ về mặt cảm xúc. Khi chứng kiến mẹ không hài lòng với bà nội, trẻ dễ hình thành tâm lý "phân phe", học cách đứng về một phía thay vì học cách thấu hiểu và kết nối các thành viên. Cảm giác an toàn – nền tảng cho sự phát triển lành mạnh về tâm lý – cũng bị bào mòn theo thời gian. Trẻ có thể mang nỗi lo sợ: "Liệu một ngày nào đó, mẹ cũng sẽ không thích con như vậy?" hoặc "Tình thân trong gia đình thật mong manh".

Tác động 3: Trẻ học theo lối ứng xử tiêu cực, khó xây dựng các mối quan hệ lành mạnh

Gia đình là nơi đầu tiên trẻ học cách yêu thương, tôn trọng và ứng xử. Nếu trẻ thường xuyên nghe thấy mẹ nói xấu bà nội – người cũng là mẹ của mẹ hoặc của cha – thì trẻ sẽ ngấm dần cách đánh giá con người dựa trên cảm xúc một chiều, thay vì quan sát và suy xét khách quan. Trong tương lai, trẻ có thể khó thiết lập mối quan hệ tích cực với người lớn tuổi hoặc những người không giống với mình. Thậm chí, khi lớn lên, trẻ có thể lặp lại kiểu ứng xử "xét nét, công kích ngầm" trong chính cuộc sống hôn nhân của mình sau này.

Tác động 4: Gia đình rạn nứt, con trẻ mất chỗ dựa tinh thần

Khi mẹ và bà nội lạnh nhạt, mâu thuẫn không được hóa giải mà chỉ được kìm nén bằng sự im lặng hay trách móc gián tiếp, thì toàn bộ bầu không khí gia đình đều bị ảnh hưởng. Với một đứa trẻ, ông bà – cha mẹ – là những nhân vật chính trong thế giới nhỏ bé của các em. Nếu giữa họ không có sự kết nối chân thành, đứa trẻ sẽ cảm thấy thiếu thốn về mặt tình cảm, không còn thấy gia đình là nơi để quay về, để yên tâm và tìm kiếm sự nâng đỡ. Điều này đặc biệt nguy hiểm với trẻ trong giai đoạn đầu đời khi nhân cách còn đang hình thành.

Không ai bắt buộc bạn phải thân thiết hay tha thứ hoàn toàn cho mẹ chồng nếu từng bị tổn thương. Nhưng nếu có con, hãy cố gắng giữ sự tôn trọng tối thiểu và tránh than phiền về người lớn trước mặt trẻ nhỏ. Những tổn thương bạn từng chịu không nên trở thành lý do khiến con cũng tổn thương theo. Khi bạn lựa chọn cách ứng xử bao dung và chừng mực, con bạn sẽ học được bài học lớn về lòng tử tế và sự trưởng thành.

Gia đình không cần hoàn hảo, chỉ cần mỗi người bớt đi một phần định kiến, thêm một phần thấu hiểu, nhất là vì thế hệ tiếp theo.