Văn hóa ẩm thực đường phố phát triển, vô cùng đa dạng, bắt mắt với nhiều món ăn kích thích thực khách. Với giá rẻ, ăn lại ngon, những món ăn ấy nghiễm nhiên trở thành sở thích ăn uống của nhiều người. Trong đó, người ta không thể không nhắc đến đồ nướng vỉa hè.
Với giá "hạt dẻ", và tất nhiên là rẻ giật mình so với ăn ở những cửa hàng thịt nướng uy tín, đồ nướng vỉa hè vẫn cực hút khách bởi sự tẩm ướp siêu ngon, chẳng thể đoán được nguồn thực phẩm sạch hay bẩn, tươi hay ôi...
Nếu bạn là tín đồ của những món khoái khẩu như nầm nướng, chân cánh gà nướng, thịt xiên nướng ... thì chắc hẳn hàng quán vỉa hè là những địa điểm không thể thiếu trong danh sách ăn uống của mình. Chỉ cần qua bàn tay "tài nghệ" của những người chủ hàng, những miếng thịt được ướp đẫm gia vị, sắc màu, sau khi nướng lên thì thơm ngon vô cùng, khiến người ngồi chờ đợi chỉ muốn ăn ngay. Cứ thế, vài ba mẻ thịt nướng, một chầu bia, cuộc tụ tập bên ngoài diễn ra thật vui vẻ và đi vào lòng người.
Thực tế, những món đồ nướng vỉa hè có thể khiến bạn "chết ngất". Để ý sẽ thấy, năm nào cũng vậy, thông tin trên báo đài đều ra rả về những vụ lật tẩy thực phẩm bẩn giật gân. Những chiếc xe tải chở đầy thịt nầm ươn thối, những chiếc bao bì đầy nội tạng không rõ nguồn gốc xuất xứ, rồi những cơ sở chứa đầy chất tẩy rửa hóa học phù phép cho thực phẩm trở nên tươi mới dù bản chất đang ôi thiu...
Chỉ nghĩ đến đó thôi hẳn đã khiến bạn cảm thấy kinh hãi. Nhưng ăn đồ nướng nói chung còn tiềm ẩn nhiều nguy hại sức khỏe hơn thế. Nhất là nguy hại không chỉ ngày một ngày hai mà có tính tích tụ, về lâu về dài, càng ăn nhiều thì nguy hại càng lắm.
PGS.TS Trần Đáng (Nguyên Cục trưởng Cục An toàn Vệ sinh Thực phẩm) cho biết, đồ nướng nằm trong top thực phẩm có nguy cơ gây ung thư hàng đầu, càng tránh tiêu thụ nhiều bạn sẽ càng có được nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Đáng tiếc, đây lại là một món ăn khoái khẩu nên giờ đây, không chỉ là những cửa hàng đồ nướng phát triển mà nhiều gia đình cũng mua luôn bếp nướng về nhà để nướng đồ ăn và ăn hàng ngày.
Theo PGS.TS Trần Đáng, các amin dị vòng và hydrocarbon thơm đa vòng là các hóa chất hình thành khi thịt (bò, heo, cá, gia cầm) được nấu ở nhiệt độ cao (chiên, nướng) trực tiếp trên ngọn lửa.
Các amin dị vòng được hình thành khi các axit amin, đường, creatine (là những chất có trong cơ) phản ứng với nhiệt độ cao. Các hydrocarbon thơm đa vòng được hình thành khi mỡ của thịt tiếp xúc trực tiếp với bề mặt nóng hoặc ngọn lửa, gây cháy và khói, từ đó dính lên bề mặt thịt. Trên thực nghiệm, các chất này có khả năng gây đột biến gen và từ đó làm tăng nguy cơ ung thư.
Ngoài ung thư ruột, bàng quang và thận, nhiều nghiên cứu còn cho thấy tác hại của các chất này đến hệ thần kinh và khả năng sinh sản của nam giới khi ăn thường xuyên.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (giảng viên Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm) cho rằng, trong quá trình nướng ở nhiệt độ trên 500 độ C, đồ nướng trên bếp gas, than, điện… đều sản sinh ra hợp chất BAH (hydrocacbon đa vòng PAH - Polycyclic Aromatic Hdrocacbon).
"Các amin dị vòng trong quá trình đốt cháy chất nướng giàu protein ở nhiệt độ trên 500 độ C đều là chất có khả năng gây ung thư. Vì thế, nếu ăn nhiều đồ nướng sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe", PGS.TS Thịnh cảnh báo.
Nếu ăn nhiều đồ nướng sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe.
Theo giới chuyên gia, với đồ nướng nói chung, mỗi người chỉ nên ăn vừa phải, ăn cách quãng và có mức độ. Sau khi ăn đồ nướng một lần thì nên nghỉ một tuần đến vài tuần để thải hết độc tố ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, tốt nhất nên ăn đồ nướng tại nhà với nguồn thực phẩm tươi sạch tự mình đi mua, tẩm ướp. Khi nướng thịt cần đảm bảo các tiêu chí sau:
Với đồ nướng nói chung, mỗi người chỉ nên ăn vừa phải, ăn cách quãng và có mức độ.
- Tránh để thịt tiếp xúc trực tiếp với ngọn lửa hoặc bề mặt kim loại nóng.
- Sử dụng lò vi ba để nấu thịt trước khi nướng để giúp làm giảm thời gian tiếp xúc nhiệt độ cao.
- Xoay trở thịt liên tục khi nướng.
- Bỏ phần mỡ khỏi thịt trước khi nướng.
- Gỡ bỏ phần cháy đen của thịt, không dùng phần nước chảy ra.
- Giữ vỉ nướng sạch dầu mỡ. Nếu khay nướng dính quá nhiều phần cháy đen từ những lần nướng trước, hãy làm sạch nó trước khi nướng.
Nếu không có điều kiện ăn đồ nướng tại nhà, trước khi ăn đồ nướng hãy lựa chọn nơi uy tín, được cấp phép vệ sinh an toàn thực phẩm đầy đủ để loại trừ những rủi ro không đáng có ngay trước mắt. Giới chuyên gia nhấn mạnh, dù là đồ nướng nào, ăn ở đâu cũng không nên ăn thường xuyên hàng tuần để sống lành mạnh hơn.