Nhật thực là một hiện tượng thiên văn đã được con người biết đến từ hàng ngàn năm trước, gắn cho nó đủ những câu chuyện kỳ dị, rồi dấu hiệu của tai ương, thảm họa... Dần dần qua thời gian, sự thật về hiện tượng này cũng được các nhà khoa học giải mã: do Trái đất, Mặt trăng và Mặt trời cùng nằm trên một đường thẳng thôi.
Được biết đến cả ngàn năm nay, nhưng Nhật thực toàn phần được ghi lại lần đầu tiên là khi nào, bạn có biết không? Đó là thước phim được thực hiện vào năm 1900, bởi một... ảo thuật gia.
Thước phim đầu tiên về Nhật thực toàn phần trong lịch sử loài người
Được biết, đoạn phim trên được ghi lại vào ngày 28/5/1900, do Nevil Maskelyne thực hiện và mới được các chuyên gia từ Viện Điện ảnh Anh Quốc (BFI) phục dựng lại với chất lượng tốt hơn.
Maskelyne vốn là một ảo thuật gia, sau đó chuyển sang hoạt động trong lĩnh vực điện ảnh, với vai trò là nhà làm phim. Ông thực hiện đoạn phim này theo yêu cầu của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia Anh (RAS), và hội cho biết đoạn phim cũng là tác phẩm cuối cùng còn sót lại của ông vào ngày nay.
Đó thực chất là lần thứ 2 Maskelyne tìm cách ghi hình nhật thực toàn phần. Lần đầu tiên diễn ra vào năm 1898, khi Maskelyne tới Ấn Độ để theo dõi và chụp lại hình sự kiện.
Theo các tài liệu ghi nhận, đó là một quá trình hết sức khó khăn. Maskelyne đã phải tự chế tạo một bộ chuyển đổi ống kính thiên văn để lắp vào máy ảnh. Tiếc rằng cuộn phim sau đó đã bị trộm mất, nên phải đến 2 năm sau nhân loại mới có đoạn phim về nhật thực đầu tiên trong lịch sử.
Maskelyne từ một nhà ảo thuật chuyển sang làm phim thực chất hoàn toàn hợp lý trong thời đại Victoria - thời điểm giao thoa của mọi thứ, khi khoa học, ảo thuật và các hiện tượng kỳ bí đang dần có mối liên hệ với nhau. Ông cũng không phải là nhà ảo thuật duy nhất tìm hiểu về làm phim, nhằm ghi lại hình ảnh show trình diễn của mình.
Nhưng cách ông làm việc thì khác. Dù là một chuyên gia về ảo thuật và ảo ảnh thị giác, ông có một niềm tin vững chắc vào khoa học, luôn tìm cách giải thích mọi hiện tượng khó hiểu. Ông làm việc với một tổ chức được khoa học công nhận, để tập trung ghi hình các hiện tượng thiên văn thôi.
"Điện ảnh là một thứ ma thuật kết hợp giữa nghệ thuật và khoa học," - Bryony Dixon, một người lưu giữ của BFI chia sẻ.
"Maskelyne muốn một phương pháp mới lạ để trình diễn ảo thuật, và ông chọn cách ghi lại những hiện tượng tự nhiên ấn tượng nhất,"
Theo các tài liệu của RAS, Maskelyne luôn cho mình là một nhà khoa học khám phá. Ông rất hứng thú với việc ứng dụng ảo ảnh thị giác, tìm hiểu về linh hồn và rất nhiều hiện tượng kỳ lạ khác. Đặc biệt, ông gần như phát cuồng về thiên văn học, và đó là lý do ông tìm đến RAS.
Hiệp hội khi đó nhận ra việc lưu lại hình ảnh của các hiện tượng thiên văn là điều rất quan trọng, nên từ năm 1887 đã lập ra một hội đồng chuyên thu thập chúng. Đoạn phim của Maskelyne là một phần trong bộ sưu tập này.