Giống như bất kỳ loại vắc xin nào khác, tiêm đủ số mũi là điều kiện tiên quyết để đạt hiệu quả tối ưu và bền vững. Tiêm đủ mũi vắc xin HPV giúp cơ thể tạo ra kháng thể để chống lại virus Papillomavirus ở người - nguyên nhân gây ra nhiều bệnh ung thư và mụn cóc sinh dục.
Loại vắc xin này cần tiêm đa mũi, cụ thể là 2 hoặc 3 mũi tùy độ tuổi và có khoảng cách giữa các mũi tối ưu khác nhau. Mỗi mũi tiêm có vai trò kích hoạt và củng cố phản ứng miễn dịch, giúp cơ thể xây dựng "hàng rào" phòng thủ vững chắc trước các chủng HPV nguy hiểm.
Miễn dịch đạt được khi tiêm đủ mũi, đúng lịch khuyến nghị sẽ hiệu quả hơn và kéo dài lâu hơn. Nhưng tiêm thiếu mũi (1 hoặc 2 mũi tùy độ tuổi) vẫn có hiệu quả nhất định dù ở mức thấp, thường không kéo dài, dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố thể không kéo dài. Điều này đồng nghĩa với việc nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến HPV vẫn còn cao hơn so với người tiêm đủ liệu trình.
Do đó, hãy cố gắng tiêm đủ số mũi và lịch tiêm được khuyến cáo theo lứa tuổi như sau;
- Từ 9 đến 14 tuổi: Tiêm 2 mũi (mũi 2 cách mũi 1 từ 6 - 12 tháng).
- Từ 15 đến 45 tuổi: Tiêm 3 mũi (mũi 2 cách mũi 1 từ 1 - 2 tháng, mũi 3 cách mũi 1 là 6 tháng).
Ảnh minh họa
Đây là băn khoăn phổ biến của nhiều người đã lỡ liệu trình tiêm vắc xin HPV. Tin tốt là theo khuyến cáo từ các tổ chức y tế uy tín toàn cầu cũng như trong nước, bạn không cần tiêm lại từ đầu - nghĩa là từ mũi số 1 nếu như trước đây từng tiêm 1 hoặc 2 mũi vắc xin HPV rồi bỏ dở. Thay vào đó, bạn chỉ cần tiếp tục tiêm tiếp các mũi còn thiếu sao cho đủ tổng số mũi theo độ tuổi tại thời điểm hoàn thành lịch trình tiêm.
Lý do như sau:
- Hiệu ứng ghi nhớ miễn dịch: Hệ thống miễn dịch của cơ thể có khả năng "ghi nhớ" phản ứng với vắc xin từ mũi tiêm đầu tiên, ngay cả sau nhiều năm. Các mũi tiêm tiếp theo sẽ củng cố và hoàn thiện quá trình tạo kháng thể, mang lại hiệu quả bảo vệ cần thiết.
- Hiệu quả không giảm đáng kể: Các nghiên cứu và kinh nghiệm lâm sàng cho thấy việc kéo dài khoảng cách giữa các mũi tiêm (dù là vài năm) không làm giảm đáng kể hiệu quả cuối cùng của liệu trình vắc xin HPV, miễn là tổng số mũi được tiêm đủ.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian: Việc không phải tiêm lại từ đầu giúp tiết kiệm đáng kể chi phí và thời gian cho người tiêm.
Tuy nhiên, bạn cũng cần nhớ một số lưu ý quan trọng khi “nối lại” lịch trình tiêm vắc xin HPV đã bị dở dang:
- Không có thời hạn tối đa giữa các mũi tiêm nhưng cần tiêm tiếp số mũi còn thiếu càng sớm càng tốt.
- Thời gian bỏ dở mũi tiêm càng lâu thì mức độ ảnh hưởng tới hiệu quả miễn dịch tổng thể được tạo ra càng đáng kể.
- Tổng số mũi tiêm cần thiết có thể thay đổi theo thời gian hoặc tình trạng sức khỏe. Ví dụ, bạn tiêm 1 mũi sau đó bỏ mũi còn lại trong độ tuổi 9 - 14, khi tiêm tiếp ở tuổi 15 trở đi, số mũi còn lại là 2 thay vì 1. Nếu miễn dịch quá kém, có thể độ tuổi 9 - 14 vẫn cần tiêm 3 mũi.
- Hãy luôn tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế, cung cấp đầy đủ lịch sử tiêm chủng, tình trạng sức khỏe và dùng thuốc, dị ứng nếu có.
Điều quan trọng là ngay cả khi có khoảng thời gian gián đoạn dài, việc hoàn thành liệu trình vắc xin HPV vẫn mang lại lợi ích bảo vệ rất đáng kể. Nhưng tốt nhất, hãy hoàn thành số mũi tiêm trong lịch trình thay vì đứt đoạn. Càng tuyệt vời hơn nếu tiêm đủ mũi trước khi phát sinh quan hệ, trong độ tuổi 9 - 14.