"American Sniper" - Cuộc chiến nội tâm của xạ thủ Mỹ

Với 255 lần hạ thủ trong đó có 160 lượt được xác nhận bởi Bộ Quốc Phòng, Chris Kyle được coi là một trong những xạ thủ xuất sắc nhất trong lịch sử quân đội Mỹ. Chuỗi dài những chiến tích được ghi nhận như một huyền thoại đã được chính Kyle kể lại trong cuốn hồi kí của mình và sau đó được hãng Warner Bros. chuyển thể lên màn bạc qua bộ phim American Sniper (tạm dịch: Xạ thủ Mỹ). Được nhào nặn dưới bàn tay của đạo diễn gạo cội Clint Eastwood cùng với sự tham gia diễn xuất của tài tử Bradley Cooper, tác phẩm đã gặt hái những thành công lớn. American Sniper nhận được những khen ngợi không ngớt từ cả khán giả và giới phê bình. Nó phá kỉ lục doanh thu tuần đầu công chiếu, vượt xa số tiền bán vé của rất nhiều phim bom tấn hè, cùng với đó là sáu đề cử Oscar danh giá trong đó có cả đề cử Phim xuất sắc nhất.

Điều đầu tiên cần nói đến là tông chủ đạo của bộ phim. American Sniper là một bộ phim tâm lý lấy chủ đề chiến tranh, vậy nên, nếu mong chờ đây là một tác phẩm với những màn chiến đấu dữ dội hay các cảnh cháy nổ hoành tráng như Saving Private Ryan hoặc Pearl Harbor thì bạn nên nghĩ lại. Các cảnh giao tranh trong phim đều chỉ dừng ở mức ngắn đến vừa nhưng điều tích cực là chúng được làm rất tốt, tạo được cảm giác căng thẳng của những khoảnh khắc thập tử nhất sinh. Tất cả những cảnh hành động nói trên cùng góp sức cho một mục đích duy nhất là làm rõ thêm bức tranh cuộc đời của Chris Kyle.  

Kyle quyết định gia nhập quân đội sau khi nhìn thấy trên TV hình ảnh đại sứ quán Mỹ bị đánh bom. Sau đó anh được chọn để gia nhập vào lực lượng đặc nhiệm SEAL với việc trở thành một lính bắn tỉa. Sau phần mở đầu khá đơn giản giới thiệu về những tư tưởng được truyền dạy từ thuở thiếu thời đã định hình tính cách của Chris Kyle, bộ phim nhanh chóng đi vào phần chính: tập trung khắc họa tâm lý của Kyle trong suốt bốn lần được gửi sang những cuộc chiến tranh của Mỹ tại Trung Đông. Từng được hai lần đề cử Oscar trước đó, Bradley Cooper đã cho thấy khả năng diễn xuất tuyệt vời của mình khi hóa thân vào nhân vật. Cùng lúc Kyle phải đối mặt với nhiều mối lo. Anh là một lính bắn tỉa được giao nhiệm vụ bảo vệ những người lính khác, loại trừ những mối nguy hiểm đe dọa họ ngay trước khi chúng có cơ hội xảy ra. Ngược lại, chính anh cũng phải chịu không ít nguy hiểm bởi lính bắn tỉa cũng là một trong những mục tiêu bị truy quét sát sao nhất trên chiến trường.

Công việc cũng không đơn giản là ngắm và bắn bởi trên chiến trường việc nhận ra đâu là bạn hay thù không hề đơn giản. Không ít lần, Kyle phải đấu tranh nội tâm một cách căng thẳng trước khi hạ thủ. Và không chỉ là câu chuyện ở trên chiến trường, người lính hết mình vì đất nước và đồng đội còn có vợ con mòn mỏi đợi chờ ở quê hương. Không ít xung đột cũng nảy sinh từ đây khi Kyle đôi lúc đã mất cân bằng giữa việc nước – việc nhà. Phải nói rằng Bradley Cooper đã thể hiện rất thành công một nhân vật có nội tâm phức tạp bởi áp lực từ mọi hướng. Tuy nhiên, American Sniper cũng không phải là một bộ phim hoàn hảo.

Trước khi Clinst Eastwood chính thức đảm nhiệm vai trò đạo diễn, Warner Bros. đã từng cân nhắc hai cái tên nổi tiếng khác. Đầu tiên là David O. Russell - người từng rất thành công với hai lần cộng tác cùng Bradley Cooper trong Silver Linings Playbook và American Hustle. Tiếp đó là đạo diễn huyền thoại Steven Spielberg. Tuy nhiên, thỏa thuận với cả hai đều không đi đến đâu. Spielberg từng có một hướng đi rất táo bạo khi định chuyển thể nguyên tác thành cuộc đối đầu giữa Kyle và một xạ thủ chết chóc từ phía đối nghịch. Eastwood cũng đã thêm vào chi tiết này trong bản phim của mình, tất nhiên là ông còn sắp đặt thêm không ít chi tiết khác nhằm tạo xung đột. Dù vậy, khán giả đòi hỏi một tác phẩm với góc nhìn đa chiều và chân thật hơn về cuộc chiến có thể sẽ thất vọng.

Diễn xuất tuyệt vời của Bradley Cooper là điều không còn phải nghi ngờ và cùng với kịch bản dồn quá nhiều vào Kyle, nó dẫn tới một hệ quả là nhân vật của Cooper trở thành nhân tố tỏa sáng duy nhất, áp đảo toàn bộ các diễn viên còn lại trong phim. Sienna Miller cũng đã rất cố gắng trong vai Taya, người bạn đời của Kyle nhưng tới cuối cùng thì những xung đột của hai vợ chồng lại không thấm tháp so với xung đột giữa người chồng lính tráng và cuộc chiến mà anh tham gia. 

Tình trạng tương tự xảy ra với gã xạ thủ đối nghịch ở bên kia chiến tuyến. Cho dù cuộc đối đầu được khắc họa khá hấp dẫn nhưng không lâu sau đó, khán giả cũng sẽ nhanh chóng quên đi nhân vật này. Cộng với đó là việc xây dựng một hình tượng người lính quá hoàn hảo, hoàn toàn hết mình vì đất nước, thậm chí không có một phút nản lòng và không có ai thể hiện tư tưởng tiêu cực với cuộc chiến tranh tàn khốc. Bộ phim đã hạn chế đi rất nhiều tiềm năng có thể khai thác và làm mờ nhạt đi khá nhiều thông điệp phản chiến mà đạo diễn Clint Eastwood đã nhắc tới trong những cuộc phỏng vấn sau đó. Tuy nhiên, so với một cuốn sách mà tác giả của nó được cho là “kể lể chiến tích” và “coi bắn giết là thú vui” thì phiên bản điện ảnh này cũng là một thành công đáng kể. Không chỉ thế, American Sniper còn giành được một sự ưu ái nhất định trong cuộc đua chạy đến Oscar vì nội dung của mình.