Bị sốt sau khi tiêm vắc xin sởi có đáng lo không, khi nào cần tới bệnh viện?

Tại sao lại bị sốt sau khi tiêm vắc xin sởi?

Sau khi tiêm vắc xin sởi, một số người có thể gặp phản ứng sốt nhẹ đến vừa. Đây là phản ứng miễn dịch thường gặp và thường không đáng lo. Chỉ có số ít trường hợp sốt quá cao hoặc đi kèm với các phản ứng khác mới gây nguy hiểm. Cũng có những người hoàn toàn không bị sốt sau khi tiêm vắc xin sởi.

Bởi vì vắc xin sởi là vắc xin sống giảm độc lực. Sau khi tiêm, virus đã làm yếu sẽ kích thích hệ miễn dịch tạo ra kháng thể chống lại bệnh. Quá trình này đôi khi khiến cơ thể phản ứng bằng cách tăng thân nhiệt - chính là triệu chứng sốt. Đây là một phần hoàn toàn tự nhiên, chứng tỏ hệ miễn dịch đang hoạt động.

Trong đa số trường hợp, sốt nhẹ (dưới 38,5 độ C) là bình thường và sẽ tự khỏi sau 1 - 2 ngày mà không để lại hậu quả. Ngoài sốt, người tiêm có thể mệt mỏi, đau nhẹ tại chỗ tiêm, chán ăn hoặc buồn ngủ - những phản ứng phụ ngắn hạn và không đáng lo.

Không sốt sau khi tiêm vắc xin sởi nghĩa là vắc xin không hiệu quả?

Nhiều người lo lắng rằng không bị sốt sau tiêm tức là cơ thể không tạo miễn dịch. Tuy nhiên, theo chuyên gia từ CDC Hoa Kỳ và các tổ chức y tế quốc tế, điều này hoàn toàn không chính xác. Không phải ai cũng có phản ứng giống nhau sau tiêm vắc xin. Mỗi người có một hệ miễn dịch khác nhau tùy vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe, cơ địa, trạng thái tinh thần hay kỹ thuật tiêm.

Trên thực tế, không phải ai cũng bị sốt sau khi tiêm vắc xin sởi và điều này không có nghĩa là vắc xin không hiệu quả. Vắc xin sởi - dù đơn hay kết hợp - đều có tỷ lệ tạo miễn dịch thành công rất cao, lên tới 97% sau 2 liều, dù người tiêm có sốt hay không. Do đó, không nên quá lo lắng nếu không xuất hiện triệu chứng sốt sau tiêm.

Những ai dễ bị sốt hơn khi tiêm vắc xin sởi?

Không phải ai cũng có phản ứng giống nhau sau khi tiêm vắc xin sởi. Một số người có cơ địa đặc biệt hoặc nằm trong nhóm nhạy cảm sẽ dễ bị sốt hơn do hệ miễn dịch phản ứng mạnh với virus giảm độc lực. Cụ thể:

- Trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 5 tuổi, là nhóm dễ bị sốt cao sau tiêm nhất. Do trung tâm điều nhiệt trong não trẻ chưa hoàn thiện, lại nhạy cảm với các tác nhân kích thích miễn dịch hơn.

- Người có cơ địa nhạy cảm hoặc từng có phản ứng mạnh với vắc xin khác. Ví dụ từng bị sốt cao, phát ban, hoặc mệt mỏi kéo dài sau các mũi tiêm trước đó.

- Người đang trong giai đoạn hồi phục sau bệnh hoặc sức khỏe chưa ổn định hoàn toàn.

- Người tiêm lần đầu (chưa từng tiếp xúc với virus sởi hoặc vắc xin sởi trước đó) thường cơ thể phải “làm quen từ đầu”, nên phản ứng miễn dịch sẽ rõ ràng hơn.

Khi nào cần gặp bác sĩ vì sốt sau tiêm vắc xin sởi?

Mặc dù sốt nhẹ sau tiêm vắc xin sởi là phản ứng bình thường, nhưng vẫn cần theo dõi sát sao và đến ngay cơ sở y tế nếu có các dấu hiệu sau:

- Sốt cao trên 39 độ C ở trẻ em và 38,5 độ C ở người lớn kéo dài hơn 48 giờ, không giảm dù đã dùng thuốc hạ sốt.

- Sốt kèm sưng đau nhiều tại chỗ tiêm, kéo dài hoặc chảy mủ.

- Co giật do sốt (hiếm gặp), đặc biệt ở trẻ nhỏ có tiền sử co giật do sốt cao.

- Sốt kèm phát ban lan rộng, khó thở, sưng mặt hoặc môi, có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng.

- Đau đầu dữ dội, lơ mơ, rối loạn ý thức, nôn nhiều hoặc cứng cổ bởi có thể là dấu hiệu của biến chứng thần kinh hiếm gặp.

Tóm lại, sốt sau tiêm vắc xin sởi là phản ứng sinh lý bình thường và không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, cần theo dõi sát sao và tới bệnh viện ngay khi có dấu hiệu bất thường, không nên tự ý xử lý - nhất là với trẻ em.

Nguồn tổng hợp: VNVC, WHO, CDC Hoa Kỳ