Báo động: 5 thói quen tưởng vô hại nhưng đang “bào mòn” đường ruột, mở lối cho ung thư trực tràng

Một nam lập trình viên 28 tuổi họ Trương, sống tại Sơn Đông (Trung Quốc) cũng có suy nghĩ chỉ cần ăn nhiều chất xơ là hệ tiêu hóa khỏe mạnh. Cho tới 2 tuần trước, anh “tá hỏa” khi nhận được chẩn đoán mắc ung thư trực tràng giai đoạn 2.

Hóa ra, nhiều tháng trời anh Trương thường xuyên cảm thấy đau bụng âm ỉ, tiêu chảy nhưng chỉ cho rằng bị rối loạn tiêu hóa và cứ bị là tự mua thuốc về uống. Thậm chí khi thấy máu trong phân dai dẳng, trong người lúc nào cũng mệt mỏi vẫn không chịu đi khám. Phải tới một buổi tối tăng ca muộn tại công ty, gọi đồ ăn và ăn xong thì anh lên cơn đau bụng dữ dội, cuối cùng đồng nghiệp phải gọi cấp cứu.

Khi nghe anh Trương kể lại, bác sĩ điều trị không giấu nổi vẻ mặt tức giận. Thông qua trưởng hợp của anh, bác sĩ cũng cảnh báo 5 thói quen tưởng không liên quan nhưng lại âm thầm “bào mòn” đường ruột, gây ung thư trực tràng như:

1. Ăn nhiều dầu mỡ

Giống như nhiều người trẻ bận rộn khác, anh Trương thường xuyên gọi đồ ăn nhanh, đặc biệt yêu thích các món chiên rán. Trong khi ăn nhiều dầu mỡ, nhất là thực phẩm chiên rán sẽ gây quá tải cho hệ tiêu hóa, khiến ruột phải làm việc vất vả hơn để tiêu hóa. Chất béo dư thừa tích tụ trong ruột, dễ dẫn đến viêm nhiễm và hủy hoại niêm mạc ruột, làm tăng nguy cơ mắc ung thư trực tràng.

Chế độ ăn nhiều dầu mỡ cũng làm giảm khả năng tự phục hồi của niêm mạc ruột, tạo cơ hội cho các tế bào bất thường phát triển. Dần dần, thói quen này có thể thúc đẩy quá trình hình thành và phát triển ung thư trực tràng.

2. Ngồi lâu, ít vận động

Ngồi liên tục trước màn hình máy tính 8-12 tiếng/ngày là tình trạng phổ biến ở dân văn phòng. Anh Trương cũng không ngoại lệ. Việc ít vận động làm giảm nhu động ruột, khiến thức ăn tồn đọng lâu hơn trong đường tiêu hóa, từ đó sinh ra độc tố và cản trở việc đào thải. Độc tố tích tụ lâu ngày sẽ bào mòn lớp lót ruột, dẫn đến viêm mạn tính - một tiền đề nguy hiểm của ung thư trực tràng. Chưa kể, ngồi lâu mỗi ngày còn tăng khả năng viêm nhiễm, suy giảm hệ miễn dịch - đều là những yếu tố thúc đẩy ung thư.

3. Căng thẳng kéo dài

Công việc áp lực cao, thường xuyên làm thêm giờ khiến anh Trương rơi vào trạng thái căng thẳng triền miên. Rất nhiều người cũng gặp phải vấn đề này mà không hề biết rằng hệ thần kinh ruột chịu ảnh hưởng trực tiếp từ tâm trạng. Căng thẳng kéo dài làm rối loạn nhu động ruột, tăng tiết axit và các phản ứng viêm, tạo điều kiện cho tế bào bất thường phát triển.

Ngoài ra, tâm trạng tiêu cực còn khiến người ta bỏ bê chế độ ăn, ngủ không đủ giấc, suy giảm miễn dịch. Những điều càng khiến đường ruột xuống cấp nhanh chóng và ‘tiếp tay” cho ung thư hình thành.

4. Lạm dụng thuốc hoặc thụt rửa đại tràng vô tội vạ

Không ít người hiện nay có thói quen tự mua thuốc tiêu hóa, thuốc nhuận tràng về dùng mà không có chỉ định. Trong đó có anh Trương. Có người còn chạy theo trào lưu “thải độc đại tràng” bằng các biện pháp thụt rửa quá mức. Hành động tưởng tốt này thực ra phá vỡ cân bằng vi sinh đường ruột, làm suy yếu lớp nhầy bảo vệ ruột và dễ khiến niêm mạc bị tổn thương, tăng nguy cơ viêm, loét, thậm chí ung thư nếu kéo dài. Việc tự ý dùng thuốc cũng có thể che giấu các triệu chứng của các bệnh nghiêm trọng hơn như polyp hoặc viêm ruột, dẫn đến chẩn đoán muộn và tăng nguy cơ tiến triển thành ung thư.

5. Thức khuya, thiếu ngủ hoặc ngủ không đúng giấc

Thức khuya, thiếu ngủ và giấc ngủ không đều đặn hay đêm thức - ngày ngủ bù như anh Trương gây rối loạn đồng hồ sinh học, làm giảm khả năng tự phục hồi của cơ thể, bao gồm cả hệ tiêu hóa.

Khi thiếu ngủ, cơ thể không có đủ thời gian để sửa chữa và tái tạo tế bào, dẫn đến viêm nhiễm kéo dài trong niêm mạc ruột. Điều này có thể tạo điều kiện thuận lợi cho các tế bào bất thường hình thành, làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư trực tràng, ung thư ruột kết. Thêm vào đó, thói quen thức khuya còn gây căng thẳng cho hệ thần kinh, làm rối loạn hệ vi khuẩn đường ruột và gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể của hệ tiêu hóa.

Nguồn và ảnh: Sohu, MSN