Mỗi khi nhắc tới một căn bệnh có thể gây tử vong nhanh cho bệnh nhân, hầu hết chúng ta chỉ nghĩ tới ung thư. Xong thực tế, rối loạn nhịp tim cũng là một trong những căn bệnh rất nguy hiểm.
TS.BS Ngô Chí Hiếu (Khoa Tim mạch và Tim mạch can thiệp, Bệnh viện Việt Pháp Hà Nội) cho biết, rối loạn nhịp tim là tình trạng bất thường trong quá trình tạo nhịp và dẫn truyền điện học. Khi đó nhịp tim quá nhanh (tần số hơn 100 lần/phút) hoặc quá chậm (tần số dưới 60 lần/phút), nhịp tim cũng có thể không đều lúc nhanh lúc chậm.
Tùy từng mức độ bệnh, người bệnh có thể gặp các biểu hiện khác nhau. Trường hợp nhẹ, bệnh nhân có thể không thấy triệu chứng, chỉ có thể phát hiện khi thực hiện điện tâm đồ.
Trường hợp nặng, bệnh nhân rối loạn nhịp tim có thể xuất hiện các cơn đau tức ngực, hồi hộp, đánh trống ngực, chóng mặt, ngất xỉu, mệt mỏi, khó thở, hụt hơi… Với những người bị rối loạn nhịp tim mãn tính, người bệnh có thể không cảm nhận được triệu chứng.
Rối loạn nhịp tim là nhóm bệnh lý tim mạch nguy hiểm với biểu hiện kín đáo, dễ bị bỏ qua, tiềm ẩn nguy cơ gây suy tim, dẫn tới đột tử. Do đó, việc phòng ngừa và phát hiện bệnh từ sớm là rất quan trọng.
Rối loạn nhịp tim là bệnh lý khá phổ biến, xảy ra ở mọi lứa tuổi, giới tính với nhiều hình thái khác nhau. Có thể kể đến 4 rối loạn nhịp tim thường gặp nhất:
1. Ngoại tâm thu
Đây là rối loạn nhịp tim phổ biến nhất. Ngoại tâm thu là tình trạng xuất hiện các ổ phát nhịp ngoại lai ở tâm thất hoặc tâm nhĩ. Các ổ phát nhịp này phát ra xung nhịp cạnh tranh với với ổ chủ nhịp, do vậy tạo ra các nhịp tim ngoại lai.
Người bị ngoại tâm thu thường xuất hiện cảm giác hồi hộp, đánh trống ngưc, khó thở, mệt mỏi. Bệnh tiến triển nặng làm tim co bóp không đều, giảm dòng chảy tưới máu mạch vành dẫn đến suy tim, tăng nguy cơ đột tử.
Do đó ngay khi có các triệu chứng bất thường, người bệnh cần được thăm khám chuyên khoa để kịp thời điều trị.
2. Rung nhĩ
Đây là tình trạng xuất hiện nhiều ổ phát nhịp liên tục ở tầng nhĩ. Tâm nhĩ co bóp nhanh hơn, hỗn loạn hơn, do đó dòng máu xuống tâm thất và đại tuần hoàn không ổn định. Tần số tim phát không đều, gây các rối loạn về huyết động, tụt huyết áp và suy tim.
Người bị rung nhĩ thường có cảm giác hồi hộp, đánh trống ngực, khó thở, choáng váng. Tuy nhiên, người bệnh rung nhĩ mãn tính có thể không cảm thấy triệu chứng rõ ràng.
Người bị rung nhĩ nếu không được được điều trị kịp thời, tim thường xuyên phải đập nhanh khiến tim bị giãn ra, ảnh hưởng đến quá trình bơm máu tiềm ẩn nguy cơ dẫn tới suy tim.
Rung nhĩ, cùng với cuồng nhĩ, là hai tình trạng có thể dẫn đến việc hình thành cục máu đông trong nhĩ trái, khi cục máu di chuyển lên não sẽ gây ra đột quỵ, nhồi máu não. Theo thống kê, khoảng 5% trường hợp đột quỵ hàng năm là do rung nhĩ.
3. Block nhĩ thất
Block nhĩ thất là tình trạng tắc nghẽn một phần hoặc toàn bộ dẫn truyền xung điện từ tâm nhĩ đến tâm thất.
Nhịp tim trung bình của người khoẻ mạnh dao động từ 60 - 100 lần/phút, được điều khiển bằng hệ thống thần kinh tự động, truyền dẫn từ tâm nhĩ đến tâm thất. Nếu con đường này bị tắc nghẽn sẽ tạo thành block nhĩ thất. Tuỳ vào mức độ tắc nghẽn mà block nhĩ thất được chia ra thành các mức độ khác nhau: block nhĩ thất độ 1, block nhĩ thất độ 2, block nhĩ thất độ 3.
Ở giai đoạn đầu, triệu chứng của block nhĩ thất khá giống các bệnh lý khác nên dễ dàng bị bỏ qua. Nhiều bệnh nhân chỉ đến khi bệnh tiến triển nặng mới được phát hiện. Nếu không điều trị kịp thời, block nhĩ thất có thể dẫn đến tình trạng tim đập chậm, ngừng đập, suy tuần hoàn, đột quỵ, thậm chí dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn sau khi khởi phát bệnh.
4. Nhịp nhanh thất
Nhịp nhanh thất là một trong những rối loạn nhịp tim nguy hiểm nhất. Đây là tình trạng cơ tâm thất co bóp với tần số rất nhanh 140-160 nhịp/phút. Tâm thất không đủ thời gian làm đầy thất, tim bóp rỗng, dẫn đến thiếu máu nuôi toàn bộ cơ thể.
Người bị nhịp nhanh thất có thể ngất xỉu, choáng váng, cần phải được xử lý cấp cứu ngay nếu không có thể dẫn tới các di chứng không thể hồi phục.
Bác sĩ Ngô Chí Hiếu cho biết người bệnh bị nhịp nhanh thất thường do hậu quả của thiếu máu cơ tim hoặc do các rối loạn nhịp khác không được phát hiện và điều trị hiệu quả. Để phát hiện sớm và phòng ngừa nhịp nhanh thất, mọi người cần kiểm tra tim mạch định kỳ, đặc biệt ở những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh lý tim mạch cao như người cao tuổi, béo phì, hút thuốc lá….
Trên đây là 4 loại rối loạn nhịp tim nguy hiểm tiềm ẩn nguy cơ đột tử cao. Bác sĩ khuyến cáo: Ngay khi có các biểu hiện, triệu chứng bất thường như khó thở, đau tức ngực, hồi hộp, đánh trống ngực, ngất xỉu, chóng mắt… bạn cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đồng thời, bạn nên xây dựng thói quen thăm khám tổng quát, định kỳ 6 tháng - 1 năm/lần để đánh giá và theo dõi tình trạng sức khoẻ.