Ăn vô độ, nữ sinh phải nhập viện tâm thần

Chiều 20-5, bác sĩ Nguyễn Kim Anh, Phòng rối loạn cảm xúc và ăn uống, Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), cho biết tại đây vừa tiếp nhận khám, điều trị nữ bệnh nhân 20 tuổi, bị rối loạn ăn vô độ sau khi thất tình.

Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân về tình trạng sức khỏe tâm thần của người bệnh

Bệnh nhân hiện là sinh viên đại học năm thứ 2, gia đình khá giả, hòa thuận, không có tiền sử bệnh lý gì về thể chất, tinh thần, tuy nhiên tính cách dễ xúc động, trầm tính.

Rối loạn ăn vô độ

Qua khai thác bệnh sử, bệnh nhân cho biết cách đây 2 năm, khi học cuối lớp 12, bệnh nhân có tình cảm với một bạn trai trong lớp, tuy nhiên bị từ chối với lý do bệnh nhân... béo. Mặc dù lúc đó bệnh nhân cao 1 m 57, nặng 54 kg, cơ thể khá cân đối.

Từ đó, bệnh nhân bắt đầu không hài lòng về cơ thể của mình, giảm cân bằng mọi cách như mua thuốc giảm cân trên mạng, mỗi ngày chỉ ăn 1 bữa, thậm chí bữa đó cũng chỉ là salad. Sau 6-7 tháng, bệnh nhân chỉ còn hơn 42 cân.

Nhưng lúc này, bệnh nhân lại thấy mình xấu vì quá gầy, quần áo rộng thùng thình, mặt hốc hác, cơ bắp nhão. Do đó, bệnh nhân lại tìm cách nạp calo một cách khẩn cấp bằng các bữa ăn nhiều calo. Tuy nhiên, ngay sao khi bệnh nhân ăn xong lại hối hận, tìm cách gây nôn hoặc uống thuốc nhuận tràng để thải đồ ăn vừa nạp vào.

"Những cơn thèm ăn của bệnh nhân tăng lên, mỗi tuần 3-4 lần, thậm chí cả vào nửa đêm. Việc ăn uống thất thường, mất ngủ khiến bệnh nhân mệt mỏi, không muốn đi học. Bệnh nhân cứ ăn vô độ rồi lại hối hận, hối hận xong lại thèm ăn. Sau 8 tháng những cơn ăn uống vô độ ngày càng nhiều khiến bệnh nhân cảm thấy chán nản, xấu hổ, bi quan, ít tiếp xúc với mọi người, dễ cáu gắt, kết quả học tập kém…"- bác sĩ Kim Anh chia sẻ.

Vào Viện Sức khỏe tâm thần, bệnh nhân được chẩn đoán mắc chứng ăn vô độ tâm thần, được điều trị bằng thuốc, kết hợp liệu pháp nhận thức – hành vi.

Sau 1 tháng, bệnh nhân giảm các cơn ăn uống hơn, còn khoảng 1 cơn/ tuần, được ra viện. Sau 2 tháng, bệnh nhân cơ bản không còn cơn ăn nhiều, không còn buồn chán, tự tin, vui vẻ hơn.

Ăn vô độ tâm thần có biểu hiện thế nào?

Chia sẻ thêm về chứng ăn vô độ tâm thần, bác sĩ Vũ Sơn Tùng, Phó trưởng Phòng điều trị rối loạn cảm xúc, Viện Sức khỏe Tâm thần, cho biết ăn vô độ tâm thần đặc trưng bởi các giai đoạn ăn vô độ tái diễn, sự bận tâm quá mức đến cân nặng nên nhịn ăn sau đó lại "lên cơn" thèm ăn" rồi lại hối hận nên tìm cách "thải" đồ ăn mình vừa nạp vào bằng mọi cách tiêu cực như móc họng gây nôn, dùng thuốc xổ sau ăn để đào thải...

Bệnh nhân thường khởi phát ở tuổi vị thành niên và thanh niên, hiếm gặp ở trẻ trước tuổi dậy thì hoặc người trên 40 tuổi. Đặc biệt, bệnh chủ yếu gặp ở nữ giới, với tỉ lệ nữ/nam là 3/1. Tỉ lệ mắc bệnh cao nhất là ở phụ nữ 20-29 tuổi.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh. Ăn vô độ tâm thần có yếu tố di truyền, những người trong gia đình có thành viên mắc chứng rối loạn ăn uống có nguy cơ mắc 28-74%. Bên cạnh đó, một nguyên nhân quan trọng là tâm lý - xã hội, nhất là ở các bạn trẻ tuổi dậy thì.

Theo bác sĩ Vũ Sơn Tùng, ăn vô độ tâm thần đặc trưng bởi các giai đoạn ăn vô độ tái diễn

"Trẻ hay bị sang chấn tâm lý khi bị bạn bè miệt thị về cân nặng, bị chê "béo thế, mập thế", thậm chí bị bắt nạt. Lúc này, bệnh nhân thường bị áp lực quá lớn về vấn đề hình thể. Đây là một trong các nguyên nhân quan trọng thúc đẩy thanh thiếu niên, đặc biệt là nữ giới, mắc chứng rối loạn ăn vô độ tâm thần"- bác sĩ Tùng nói.

Để đánh giá chính xác bệnh, bác sĩ sẽ căn cứ vào những hành vi lặp đi lặp lại của việc ăn uống vô độ và sợ không thể ngừng ăn. Người bệnh tự gây nôn, cổ họng luôn bị viêm hoặc đau; có vấn đề về răng do xói mòn men răng do nôn mửa; tập thể dục quá mức; kinh nguyệt không đều hoặc hoàn toàn không có kinh; lạm dụng thuốc nhuận tràng hoặc thuốc lợi tiểu, gây rối loạn tiêu hóa.

Ngoài ra, theo bác sĩ Tùng, dấu hiệu nhận biết về cảm xúc liên quan đến ăn vô độ gồm: Cảm giác chán nản về bản thân và vẻ ngoài của cơ thể, bận tâm quá mức về cơ thể; mệt mỏi và ít năng lượng; thiếu tự tin về bản thân, đặc biệt là ngoại hình; cảm giác bất lực thậm chí bất mãn với hình dáng và kích thước cơ thể; cảm giác căm ghét bản thân sau khi ăn...

Các bác sĩ cũng lưu ý người bị bệnh ăn vô độ tâm thần thường kèm thêm các rối loạn khác như rối loạn trầm cảm, lo âu, tâm thần do sử dụng chất, chiếm tỉ lệ khoảng 30-50%.