Không ít người tự hỏi: “Tôi đâu tiêu xài hoang phí, sao vẫn không dư tiền?”, hoặc “Vì sao những người xung quanh tôi cứ gặp đúng cơ hội kiếm tiền còn mình thì trật hoài?”. Câu trả lời đôi khi nằm không phải ở việc bạn làm gì, mà ở việc bạn duy trì những thói quen nào đang âm thầm làm lệch quỹ đạo tài chính của mình.
Dưới đây là 5 thói quen phổ biến nhưng gây hại – và những người "may mắn về tài chính" thường là người đã bỏ được chúng từ sớm.
Thói quen này thường đến từ sự chủ quan hoặc “lười nhìn thực tế”. Nhiều người giữ tư duy: “Chắc còn mà”, “Lương chưa hết đâu”, “Mình xứng đáng”... và thế là tiêu.
Kết quả? Cuối tháng mới nhìn lại tài khoản, thì tiền đã “bốc hơi” lúc nào không hay. Đặc biệt, những người dùng ví điện tử hoặc quẹt thẻ càng dễ rơi vào cảm giác “chi mà không thấy mất tiền”.
Bỏ thói quen này bằng cách:
- Kiểm tra số dư trước mọi khoản chi trên 300.000đ
- Tạo thói quen mở app ngân hàng mỗi sáng thứ 2 để biết tình trạng dòng tiền
Nghe thì to tát, nhưng thực ra chỉ đơn giản là: mỗi đầu tháng không dành nổi 15 phút để lên kế hoạch tiêu gì – tiết kiệm gì. Khi không có kế hoạch, mọi chi tiêu đều mang tính phản xạ – không kiểm soát.
Người tài chính ổn định thường có thói quen:
- Lên bảng chi tiêu theo nhóm: cố định – linh hoạt – tiết kiệm
- Ghi lại những gì cần chi trong tháng tới (sinh nhật, đóng học, du lịch…)
- Cập nhật lại sau 15 ngày để điều chỉnh
Bạn không cần làm bảng hoành tráng – chỉ cần viết tay ra giấy cũng tạo khác biệt lớn.
Đây là dạng chi tiêu theo cảm xúc cực phổ biến, đặc biệt ở nữ giới trong độ tuổi 25–40. Một tuần bận rộn, một ngày mệt mỏi, một buổi chiều khó chịu – và cách giải tỏa là... shopping.
Vấn đề không nằm ở giá món đồ, mà ở việc cơ thể học cách gắn tiêu tiền với giải tỏa cảm xúc. Và đó là con đường ngắn nhất dẫn tới lỗ hổng tài chính.
Muốn bỏ, hãy thay thế bằng thứ khác: tập nhẹ, nghe nhạc, gọi điện cho bạn thân – bất cứ điều gì khiến bạn thấy tốt hơn mà không cần “mở ví”.
Nghe tưởng ngớ ngẩn, nhưng những người tài chính vững thường có chiếc ví gọn gàng. Không phải vì phong thủy, mà vì chiếc ví là “bản đồ tiền bạc” thu nhỏ. Ví bừa bộn = dòng tiền cũng bừa bộn.
Ví dụ:
- Hóa đơn cũ không vứt → khó biết mình chi bao nhiêu
- Giấy tờ, thẻ thành viên, thẻ tích điểm không cần → khiến não bạn mất thời gian tìm thứ cần thiết
- Tiền lẻ nhét lung tung → quên mất còn bao nhiêu
Hành động gợi ý: mỗi tuần chọn một buổi tối dọn ví, loại bỏ những thứ không cần thiết và kiểm tra lại số tiền mặt đang có. Nhỏ thôi, nhưng giúp cảm giác kiểm soát tăng rõ rệt.
Không nói về tiền = không rõ vai trò tài chính của mình trong các mối quan hệ. Với người thân, bạn đời, đồng nghiệp hay đối tác, việc tránh né chủ đề tiền bạc khiến bạn dễ rơi vào thế bị động: đưa bao nhiêu thì đưa, chi bao nhiêu cũng được.
Trong khi đó, những người tài chính may mắn thường:
- Thẳng thắn khi cần bàn về chia tiền, vay – trả, góp vốn
- Biết từ chối những khoản không hợp lý
- Biết hỏi lại khi chi phí phát sinh
Tài chính là chuyện cần sự rõ ràng – không nên giữ kiểu “ngại nói ra kẻo mất lòng”.
May mắn về tiền bạc không đến từ việc đợi trúng số hay tìm ra “kèo thơm”, mà đến từ chính cách bạn cư xử với tiền mỗi ngày. Những ai sớm bỏ được 5 thói quen xấu ở trên sẽ thấy ví tiền bớt rối, tâm lý bớt nặng – và những cơ hội mới cũng dễ xuất hiện hơn.
May mắn không phải là phép màu – mà là phần thưởng dành cho những ai sống tỉnh táo với đồng tiền của chính mình.