Nhắc đến bún Việt Nam, người ta thường nghĩ ngay đến bún chả, bún đậu, bún bò hay bún ốc quen thuộc. Nhưng khi xuôi về miền Tây sông nước, bạn sẽ bắt gặp một thế giới bún rất khác - lạ từ cái tên, độc từ nguyên liệu cho tới cách chế biến. Ở đây, có những món bún mà chỉ cần nghe tên thôi cũng đủ khiến nhiều người tò mò như bún kèn, bún suông, bún xiêm lo hay bún nhâm.
Thú vị ở chỗ, dù mang dáng vẻ mộc mạc, những món ăn này lại phản ánh rõ nét sự giao thoa văn hóa, đặc biệt là ảnh hưởng từ ẩm thực Khmer, Chăm, Hoa… khiến hương vị thêm phần đa dạng, khó lẫn ở nơi nào khác.
Bún kèn là một trong những món bún độc đáo bậc nhất miền Tây. Cái tên "kèn" bắt nguồn từ tiếng Khmer, chỉ những món ăn nấu với nước cốt dừa. Thế nên không khó hiểu khi nước dùng của bún kèn béo thơm, thoang thoảng mùi cà ri, ăn một lần là nhớ mãi.
Ở An Giang, bún kèn thường dùng cá lóc, cá bông, cá rô tươi, được phi lê kỹ lưỡng, xào cùng gia vị rồi chan ngập nước cốt dừa loãng. Trong khi đó ở Kiên Giang cũ (nay thuộc An Giang), phần cá lại được xay nhuyễn, xào khô với sả ớt, tạo thành thứ topping tơi xốp như chà bông, nước dùng sệt hơn và đậm vị.
(Ảnh: @todayanneats)
Trà Vinh cũ (nay thuộc Vĩnh Long) nổi tiếng với bún suông, món ăn mà "linh hồn" chính là những con tôm tươi được xay nhuyễn, quết nhiều lần rồi nặn thành từng sợi dài giống sợi bún. Điểm đặc biệt là nước dùng hầm từ xương heo, khô mực, đầu tôm… cho vị ngọt thanh, thêm mắm bò hóc, me và tương hột để dậy mùi rất riêng.
(Ảnh: @dupeo.review_)
Thoạt nghe tên đã thấy "hack não", nhưng bún gỏi dà lại vô cùng hấp dẫn. Xuất phát từ món gỏi cuốn, người miền Tây sáng tạo bằng cách cho tất cả nguyên liệu như tôm, thịt, rau, bún, đậu phộng rang… vào một tô rồi chan nước dùng chua nhẹ từ me, thơm lừng mùi tương hột. Ăn vào, vừa thấy quen vừa thấy lạ, cực kỳ thú vị.
(Ảnh: @baobao_foodi)
Cùng xuất hiện ở Kiên Giang cũ (nay là An Giang), bún nhâm cũng sử dụng nước cốt dừa nhưng không chan ngập mà trộn khô. Một tô bún nhâm có bún tươi, chà bông tôm, đu đủ bào sợi, rau sống, thêm chút nước mắm chua ngọt. Vị béo ngậy của dừa hòa cùng vị mặn mòi của tôm khô khiến món ăn trở thành "gây nghiện" với nhiều thực khách.
(Ảnh: @haaa.307)
Nguồn gốc từ Campuchia, bún xiêm lo mang hương vị mạnh mẽ với cá lóc, mắm bò hóc, nghệ tươi, ăn kèm rau tai tượng và da heo. Nước dùng chỉ chan xâm xấp, vị ngọt của cá, béo của da heo và thơm nồng nghệ khiến ai ăn cũng nhớ.
(Ảnh: @akhrk1988)
Nhắc đến Phú Quốc, nhiều người nghĩ ngay đến bún quậy. Sở dĩ gọi là "quậy" vì khi chế biến, phần chả tôm sống sẽ được dàn dưới tô, chan nước dùng sôi ùng ục vào rồi dùng đũa quậy nhanh cho tôm chín tới. Ăn kèm chả cá, mực trứng và nước chấm đặc trưng, bún quậy trông thì giản dị nhưng húp một muỗng nước thôi là "nghiện" ngay.
Có thể nói, những món bún miền Tây không chỉ là bữa ăn thường ngày mà còn là lát cắt văn hóa đặc sắc, nơi tinh hoa ẩm thực Khmer - Việt hòa quyện. Tên thì lạ, nguyên liệu có khi cũng lạ, nhưng vị thì ngon đến mức khiến người ta phải xuýt xoa rằng: Ẩm thực miền Tây chưa bao giờ làm thực khách thất vọng.