Tết Nguyên đán có trọn vẹn hay không phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố sức khỏe. THS.BS Lê Đình Thái (Trưởng khoa Khám Bệnh - BVĐK Hồng Ngọc Phúc Trường Minh) chia sẻ: “Những vấn đề sức khỏe, dù nhẹ như cảm cúm hay rối loạn tiêu hóa cũng có thể khiến ngày Tết trở nên không trọn vẹn.
Bởi những triệu chứng bệnh lý xuất hiện có thể khiến người bệnh đau đớn, mệt mỏi.... về cả thể chất lẫn tinh thần. Nghiêm trọng hơn, một số người phải đến bệnh viện thăm khám dịp tết, phải sử dụng thuốc điều trị, trường hợp bệnh nặng thậm chí phải nhập viện xuyên Tết hoặc gặp nguy hiểm tính mạng”.
Cũng theo bác sĩ Thái, có 6 nhóm bệnh thường gặp vào dịp Tết mà dù ở độ tuổi nào chúng ta cũng cần cảnh giác, chủ động phòng tránh. Đồng thời có sự chuẩn bị để đối mặt, xử trí, dự trữ thuốc thang nếu cần. Đó là:
Bệnh về tiêu hóa
Bao gồm đầy bụng, khó tiêu, rối loạn tiêu hóa, viêm dạ dày… Lý do là dịp Tết mọi người thường ăn uống không điều độ, tiêu thụ nhiều thực phẩm dầu mỡ, đạm, đường và rượu bia. Thói quen ăn thất thường, di chuyển nhiều và thay đổi môi trường cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
Cách phòng tránh là cố gắng uống khoa học, hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ và đồ uống có cồn, ăn nhiều rau xanh và thực phẩm giàu chất xơ. Uống đủ nước, không ăn quá no và duy trì vận động nhẹ nhàng sau khi ăn.
Bệnh đường hô hấp
Thường gặp như viêm họng, cảm cúm, viêm phế quản, viêm phổi… Bác sĩ Thái giải thích: "Bệnh đường hô hấp dễ gặp trong dịp Tết Nguyên đán vì thời tiết lạnh ở một số vùng miền, tụ tập và đi lại nhiều làm tăng nguy cơ lây nhiễm vi khuẩn/virus. Trong khi chế độ ăn uống, nghỉ ngơi thất thường làm suy giảm đề kháng”. Ông khuyên nên chú trọng giữ ấm cơ thể, đặc biệt là cổ và mũi khi ra ngoài trời lạnh. Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, rửa tay thường xuyên và tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng. Tiêm vaccine phòng bệnh nếu cần".
Bệnh tim mạch, đột quỵ
Những vấn đề về tim mạch như tăng huyết áp, đột quỵ, nhồi máu cơ tim… có nguy cơ cao hơn vào dịp Tết. Do chế độ ăn uống nhiều muối, chất béo, rượu bia… kết hợp với căng thẳng, thức khuya, thời tiết lạnh làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch, đặc biệt ở người cao tuổi và người có bệnh nền. Việc di chuyển nhiều, thay đổi nhịp sinh hoạt cũng ảnh hưởng tiêu cực đến huyết áp và tim mạch.
Cách phòng tránh là kiểm soát đường, muối, dầu mỡ và hạn chế rượu bia. Duy trì giấc ngủ đủ, kiểm soát căng thẳng, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột. Người có tiền sử bệnh tim mạch nên mang theo thuốc và đo huyết áp thường xuyên.
Ngộ độc thực phẩm và ngộ độc rượu
“Ngộ độc thực phẩm, tiêu chảy cấp, ngộ độc methanol, viêm tụy cấp… là những vấn đề sức khỏe có nguy cơ cao vào dịp lễ, Tết. Do thực phẩm bảo quản sai cách, không đảm bảo vệ sinh, nguyên liệu kém chất lượng dễ gây ngộ độc. Việc uống nhiều rượu bia, đặc biệt là rượu không rõ nguồn gốc, có thể dẫn đến ngộ độc rượu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến gan, tụy và hệ thần kinh. Nên hãy chú trọng từ chọn, chế biến và bảo quản thực phẩm. Hạn chế uống rượu bia và đến bệnh viện ngay khi có dấu hiệu bất thường” - bác sĩ Thái nhắc nhở.
Bệnh da liễu và dị ứng
Mẩn ngứa, viêm da dị ứng, phát ban, chàm… cũng có thể làm Tết không trọn vẹn. Bởi vì chế độ ăn uống dịp Tết có nhiều thay đổi lớn so với thường ngày, thử món ăn mới lạ. Thời tiết lạnh, hanh khô khiến da dễ kích ứng, bong tróc. Tiếp xúc với nhiều người, thay đổi nguồn nước và môi trường khi di chuyển cũng làm tăng nguy cơ dị ứng da. Vì vậy cần giữ ẩm cho da bằng kem dưỡng phù hợp, uống đủ nước, hạn chế thực phẩm dễ gây dị ứng nếu có tiền sử dị ứng. Mặc quần áo đủ ấm, tránh tiếp xúc với hóa chất gây kích ứng da.
Rối loạn tâm thần
Áp lực tài chính, công việc cuối năm, di chuyển nhiều, sinh hoạt đảo lộn, ngủ ít, sử dụng nhiều rượu bia làm tăng nguy cơ rối loạn tâm lý, căng thẳng hoặc trầm cảm, mất ngủ. Việc tiếp xúc với nhiều người và các tình huống giao tiếp xã hội liên tục cũng gây căng thẳng, đặc biệt ở những người có tiền sử trầm cảm hoặc lo âu.
Cách phòng tránh là duy trì giấc ngủ đủ và lịch trình sinh hoạt hợp lý. Hạn chế sử dụng rượu bia, dành thời gian thư giãn, trò chuyện với người thân để giải tỏa căng thẳng. Nếu có dấu hiệu trầm cảm, lo âu kéo dài, nên tìm sự hỗ trợ từ chuyên gia.
Ngoài ra, bác sĩ Thái cũng nhắc nhở thêm: “Chấn thương, tai nạn giao thông cũng là vấn đề sức khỏe phổ biến và nguy hiểm dịp Tết. Đặc biệt là sau khi uống rượu bia”. Mỗi người, mỗi gia đình hãy học cách tự bảo vệ bản thân, ăn Tết nhưng không quên chăm lo cho sức khỏe.