Một trong những điều quan trọng nhất giúp bệnh nhân tiểu đường sống khỏe chính là kiểm soát đường huyết. Chế độ ăn do đó cần được kiểm soát chặt chẽ hơn người bình thường. Nếu người bệnh tiểu đường tập gym để nâng cao sức khỏe, chế độ ăn càng cần được chọn lựa kỹ thực phẩm để không chỉ khỏe hơn mà còn đạt được mục tiêu giảm mỡ, tăng cơ hay kiểm soát cân nặng như mong muốn.
Theo HLV Lê Quang Đức (Đức thể hình, làm việc tại Hà Nội), về cơ bản trong tập gym, bệnh nhân tiểu đường có chế độ ăn và tập khá giống với những người khác. Tuy nhiên, chế độ ăn đòi hỏi sự giám sát chặt chẽ hơn. Ngoài ra, không chỉ có huấn luyện viên đồng hành, bệnh nhân tiểu đường trước hết cần có bác sĩ tham vấn. "Bạn nên tìm gặp bác sĩ để có cụ thể những lưu ý khi ăn và tập gym, sau đó huấn luyện viên sẽ kèm bạn dựa theo chỉ định của bác sĩ", HLV Lê Quang Đức nói.
Thế nhưng, chung quy lại, dù bạn mới bị tiểu đường hay tiểu đường lâu năm, HLV Lê Quang Đức khuyên khi tập gym đều cần tránh những những thực phẩm có chỉ số GI cao. Dưới đây là 5 loại thực phẩm bệnh nhân tiểu đường cần "né đẹp", tuyệt đối không "mon men" ăn dù chỉ một chút để tránh nguy cơ tăng đường huyết nguy hiểm cũng như ảnh hưởng chất lượng tập luyện:
Theo ThS.BS Doãn Thị Tường Vi (Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198), bánh mì trắng thường được làm từ nguyên liệu bột mì trắng, có chứa nhiều tinh bột. Điều này sẽ gây ảnh hưởng lớn đến việc kiểm soát lượng đường trong cơ thể. Do đó, người bình thường tập gym nên hạn chế sử dụng loại bánh mì này. Riêng bệnh nhân tiểu đường nên tránh hoàn toàn loại thực phẩm này trong chế độ ăn.
Giải pháp thay thế: Ăn bánh mì lúa mạch đen được làm từ 100% lúa mạch đen tự nhiên, có hàm lượng chất xơ cao và năng lượng thấp.
Nghiên cứu của Đại học Y tế công cộng Havard cho thấy, ăn cơm trắng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, nhất là người Châu Á. Nguyên nhân bởi cơm trắng là thực phẩm chứa hàm lượng tinh bột lớn với chỉ số đường huyết cao (GI=83). Bệnh nhân tiểu đường thông thường cũng được các bác sĩ khuyên nên hạn chế ăn cơm trắng. Thế nên, người tiểu đường đang trong quá trình tập gym càng không nên ăn loại thực phẩm này để phát huy hiệu quả tập luyện, ngăn chặn nguy cơ đường huyết tăng cao đột ngột.
Giải pháp thay thế: Ăn cơm gạo lứt vì gạo lứt vẫn giữ được lớp cám gạo và chất xơ hòa tan, làm giảm thời gian tiêu hóa và hấp thu tinh bột, giúp người bệnh tiểu đường no lâu hơn, giảm hẳn thèm tinh bột cũng như các cơn thèm ăn nói chung.
Mặc dù là những món ăn sáng rất phổ biến nhưng theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm (Nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng Quốc gia), đây đều là những thực phẩm nhiều tinh bột, làm tăng đường huyết sau ăn rất nhanh. Do đó, chuyên gia khuyên người tiểu đường nên ăn hạn chế. Riêng với nhóm bệnh nhân tiểu đường tham gia tập gym thì nên từ bỏ những thực phẩm này ra khỏi thực đơn ăn sáng hàng ngày.
Giải pháp thay thế: Nên ăn yến mạch, trứng, các loại hạt cho bữa sáng đầy đủ dinh dưỡng, không lo tăng đường huyết lại giúp nâng cao hiệu quả tập gym. Bệnh nhân tiểu đường cũng có thể bổ sung thêm sữa chua Hy Lạp không đường cũng rất tốt cho sức khỏe.
Những loại hoa quả chín ngọt như xoài, mít, na... chứa rất nhiều đường như đường fructose và đường glucose. Khi ăn vào cơ thể sẽ được hấp thụ ngay, dẫn đến hàm lượng đường trong máu tăng nhanh. Chưa kể lượng đường lớn trong đồ ăn thức uống sẽ khiến hiệu quả tập gym không được đảm bảo, thậm chí là nguyên nhân gây tăng cân khó kiểm soát. Do đó đây là loại thực phẩm người tiểu đường đang theo đuổi tập gym nên tránh.
Giải pháp thay thế: Nên ăn táo, thanh long, bưởi, cam, quýt... Khi muốn ăn bất cứ loại quả nào nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Những loại đường tinh luyện như đường trắng tất nhiên luôn đứng vào danh sách thực phẩm không nên ăn khi bạn tập gym, dù bạn có bệnh hay hoàn toàn khỏe mạnh. Ngoài đường trắng, những loại đường tinh chế nói chung và đặc biệt là đường bổ sung có trong các loại đồ uống như nước ngọt, nước có ga, soda... càng không nên uống. Đường bổ sung cũng có nhiều trong những loại thực phẩm được bày bán trong siêu thị nên khi đi mua hãy chú ý đọc nhãn thực phẩm để tránh mua phải sản phẩm không mong muốn.
Giải pháp thay thế: Nên dùng thực phẩm dạng nguyên bản, chưa qua chế biến, tuyệt đối không dùng bất cứ loại đồ uống đóng chai nào.