Tiết kiệm là một thói quen tốt, nhưng không phải cách tiết kiệm nào cũng mang lại lợi ích lâu dài. Có những thói quen tưởng chừng như giúp bạn giữ tiền trong ví, nhưng thực ra lại âm thầm khiến bạn xa dần giấc mơ làm giàu. Dưới đây là 5 thói quen tiết kiệm ngược mà tôi khuyên bạn nên xem xét và loại bỏ ngay hôm nay, nếu không muốn ví tiền ngày càng mỏng đi và cuộc sống mãi giậm chân tại chỗ.
Bạn có bao giờ thấy một chương trình giảm giá hấp dẫn và nghĩ rằng đây là cơ hội vàng để tiết kiệm? Ví dụ, mua 3 sản phẩm giảm 20% nghe có vẻ hời, nhưng thực tế thì sao? Khi gom lại tổng hóa đơn, bạn sẽ giật mình nhận ra mình đã chi tiêu vượt xa ngân sách ban đầu. Đáng buồn hơn, nhiều món đồ mua về chỉ để đó vì bạn không thực sự cần chúng.
Tôi từng rơi vào cái bẫy này. Một lần, siêu thị gần nhà có chương trình "mua 2 tặng 1" cho các loại nước rửa chén. Nghĩ rằng mình sẽ tiết kiệm được kha khá, tôi mua liền 6 chai. Kết quả? Tôi dùng không hết, một chai bị đổ vì để quá lâu, và căn bếp thì ngập mùi nước rửa chén vì không có chỗ cất. Tiền mất, nhà bừa, sức lực hao tổn – đó có phải là tiết kiệm không?
Lời khuyên của tôi là: đừng để những con số giảm giá đánh lừa. Trước khi mua, hãy tự hỏi: "Mình có thực sự cần món đồ này không?" Nếu câu trả lời là không, hãy mạnh dạn bước qua cám dỗ. Tiết kiệm thực sự là khi bạn chỉ chi tiền cho những thứ cần thiết, không phải để chạy theo khuyến mãi.
Ảnh minh hoạ
Thực phẩm tươi sống như rau củ, thịt cá thường rất hấp dẫn khi được giảm giá, đặc biệt vào cuối ngày. Nhiều người nghĩ rằng mua nhiều một lúc sẽ giúp tiết kiệm chi phí lâu dài. Nhưng sự thật là gì? Thực phẩm tươi không dễ bảo quản, và nếu bạn không dùng hết kịp thời, chúng sẽ hỏng và bị bỏ đi.
Tôi có người bạn từng mua cả túi cá tươi vì siêu thị giảm giá cuối giờ. Kế hoạch là để dành ăn dần trong tuần. Nhưng chỉ sau 2 ngày, mùi tanh từ tủ lạnh đã báo hiệu rằng cá không còn ăn được nữa. Kết quả, bạn ấy vừa mất tiền mua cá, vừa tốn công dọn dẹp. Chưa kể, nếu cố ăn thực phẩm không còn tươi, bạn có thể gặp vấn đề về tiêu hóa, dẫn đến chi phí y tế đội lên gấp nhiều lần.
Cách tiết kiệm khôn ngoan là chỉ mua vừa đủ thực phẩm tươi cho vài ngày, và ưu tiên ăn sớm. Đừng để ý nghĩ "mua rẻ để dành" biến thành lãng phí tiền bạc và sức khỏe.
Chuẩn bị sẵn nhu yếu phẩm như xà phòng, dầu gội hay giấy vệ sinh trong nhà là điều nên làm. Nhưng nếu bạn biến việc tích trữ thành một thói quen "phòng xa" quá đà, thì đó lại là vấn đề. Tại sao ư? Vì sở thích và nhu cầu của bạn có thể thay đổi, hoặc hàng hóa có thể hết hạn trước khi bạn kịp dùng hết.
Tôi từng chứng kiến một người quen tích trữ đến 20 cuộn giấy vệ sinh vì "mua số lượng lớn rẻ hơn". Nhưng rồi gia đình chuyển nhà, và họ không thể mang hết số giấy đó đi. Kết quả là một nửa bị bỏ lại, tiền mất mà chẳng được lợi gì. Chưa kể, việc chất đống hàng hóa còn khiến không gian sống chật chội, mất thời gian dọn dẹp – điều này cũng là một dạng lãng phí vô hình.
Hãy nhớ: Tiết kiệm không phải là tích trữ càng nhiều càng tốt, mà là sử dụng hiệu quả những gì bạn có. Mua vừa đủ, dùng vừa đủ, và để dành không gian sống cho sự thoải mái.
Có bao giờ bạn cố tiết kiệm vài nghìn đồng, nhưng cuối cùng lại mất nhiều hơn thế? Tôi từng đi bộ hơn 2 cây số về nhà để tiết kiệm tiền xe buýt, nghĩ rằng mình đang rất khôn ngoan. Nhưng giữa đường, mệt và khát, tôi ghé vào một quán nước và gọi một ly cà phê giá gấp 5 lần tiền xe buýt. Chưa hết, vì đi bộ quá lâu, tôi lỡ mất cuộc họp quan trọng với khách hàng – một cơ hội có thể mang về khoản thu nhập lớn.
Câu chuyện này dạy tôi rằng tiết kiệm không chỉ là giữ tiền trong ví, mà còn là bảo vệ thời gian và cơ hội. Nếu bạn cứ mải mê tiết kiệm những thứ nhỏ nhặt mà bỏ qua giá trị lớn hơn – như sức khỏe, thời gian, hay cơ hội phát triển – thì đó không phải là tiết kiệm, mà là tự làm khó mình. Hãy cân nhắc kỹ: cái gì đáng để tiết kiệm, và cái gì cần đầu tư.
Sức khỏe là tài sản quý giá nhất, nhưng nhiều người lại xem nhẹ nó để đổi lấy vài đồng tiết kiệm. Bỏ bữa sáng để tiết kiệm tiền ăn, dùng đồ ăn cũ để không phải vứt đi, hay trì hoãn khám bác sĩ khi ốm – những thói quen này tưởng như giúp bạn giữ tiền, nhưng thực tế lại đẩy bạn vào vòng luẩn quẩn của bệnh tật và chi phí y tế đắt đỏ.
Tôi từng gặp một người vì muốn tiết kiệm mà không chịu mua giày mới, dù đôi giày cũ đã rách và không còn bảo vệ chân. Kết quả, anh ấy bị trầy xước chân, nhiễm trùng, và phải nghỉ làm cả tuần để chữa trị. Tiền viện phí và tiền lương mất đi cao gấp chục lần giá một đôi giày. Vậy tiết kiệm kiểu này có đáng không?
Hãy nhớ rằng mục tiêu của tiết kiệm là để cuộc sống tốt hơn, chứ không phải để hủy hoại bản thân. Đầu tư vào sức khỏe – ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý, và chăm sóc cơ thể – chính là nền tảng để bạn làm giàu bền vững.
Tiết kiệm là một nghệ thuật, và không phải ai cũng làm đúng ngay từ đầu. 5 thói quen trên – săn khuyến mãi vô tội vạ, mua thực phẩm tươi quá nhiều, tích trữ hàng hóa, tiết kiệm nhỏ nhặt mà quên cái lớn, và hy sinh sức khỏe – đều là những cái bẫy khiến bạn tưởng mình đang tiết kiệm, nhưng thực ra lại đang lãng phí. Nếu không thay đổi, bạn sẽ mãi loay hoay trong vòng tròn "kiếm tiền – mất tiền" mà không thể tiến xa hơn.
Hãy bắt đầu từ hôm nay: Xem lại cách bạn quản lý tài chính, ưu tiên những giá trị lâu dài, và học cách chi tiêu thông minh thay vì chỉ tiết kiệm một cách mù quáng. Đường đến sự giàu có không nằm ở việc giữ thật chặt từng đồng, mà ở việc sử dụng chúng một cách hiệu quả.