“Dạo này ai trong nhà bị tiêu chảy không?”. Câu nói hờ hững của A Cường (ở Trung Quốc) trong bữa ăn ở làng khiến cả bàn ăn im bặt, đũa đặt xuống cùng một lúc.
Hóa ra mấy hôm trước, anh đi ra ngoài đồng, tiện tay nhặt được chút “đồ rừng”, nghĩ là đặc sản thiên nhiên nên đem về mời mọi người thưởng thức. Vậy mà chưa đến 48 giờ sau, người đau bụng, người tiêu chảy, có người mắt phù, toàn thân mệt rũ.
Đưa đến bệnh viện huyện kiểm tra, kết luận nhiễm ký sinh trùng. Bác sĩ hỏi kỹ mới biết thủ phạm rất có thể đến từ những món “tươi ngon”.
Nhiều người luôn tin chỉ cần trụng nước sôi hoặc ngâm rượu vài phút là an toàn. Tuy nhiên, có loại ký sinh trùng chịu được cả 100 độ C, chưa chắc đã chết khi bạn đổ nước sôi qua loa.
Những thực phẩm vốn rất quen trên bàn ăn, lại đang là “ổ nuôi ký sinh trùng”. Bạn ăn không chỉ là hương vị mà có thể mang theo cả mầm nguy hiểm.
Vậy những thực phẩm nào dễ ẩn ký sinh nhất?
1. Cá nước ngọt ăn sống
Sashimi cá nước ngọt, cá ngâm rượu, cá muối chua… nếu sơ chế không đúng cách, có thể mang theo ấu trùng sán lá gan.
Ấu trùng vào cơ thể sẽ trú ở gan, túi mật, gây viêm đường mật, dày thành mật, sỏi mật, lâu dài có nguy cơ chuyển biến thành ung thư đường mật.
Nghiên cứu cho thấy nhiễm sán lá gan làm tăng nguy cơ ung thư đường mật 4-6 lần.
2. Gan bò, gan dê, nội tạng động vật
Quan niệm “ăn gì bổ nấy” khiến không ít người thường xuyên ăn gan động vật. Nhưng gan lại là trạm trung chuyển và tồn lưu ký sinh trùng, đặc biệt là ấu trùng sán dây, sán chó.
Việc ăn “tái tái, mềm mềm” tưởng ngon miệng, thực chất là đang tạo điều kiện sống lý tưởng cho ký sinh trùng.
3. Ốc, ốc bươu, ốc núi
“Ốc xào bơ tỏi”, “ốc hấp sả” là món khoái khẩu của nhiều người, nhất là trong các quán nhậu.
Tuy nhiên, loại ký sinh trùng giun đầu gai (Angiostrongylus cantonensis) rất phổ biến trong ốc, có thể tấn công não, gây viêm màng não tăng bạch cầu ái toan. Biến chứng nặng có thể liệt, mù hoặc tử vong.
Dù trụng nước sôi, hay xào nhanh vài phút vẫn chưa chắc đã tiêu diệt được toàn bộ ấu trùng.
4. Nấm rừng, rau dại, trái cây mọc tự nhiên
Không chỉ thịt mới mang ký sinh trùng, nấm dại, rau rừng, quả dại có thể dính phân động vật, mang theo trứng giun sán mà mắt thường không nhìn thấy. Rửa nhiều lần vẫn chưa chắc sạch.
4 tín hiệu cảnh báo cơ thể nhiễm ký sinh trùng
Ký sinh trùng không gây bùng phát ngay lập tức. Nó “ăn dần mòn”, phá hoại âm thầm. Cơ thể có thể xuất hiện những thay đổi:
- Suy giảm miễn dịch, dễ ốm vặt, lâu hồi phục: Chúng tiết độc tố, làm nhiễu hệ miễn dịch.
- Tổn thương gan, mật: Có thể dẫn đến viêm túi mật, xơ gan, thậm chí ung thư.
- Rối loạn tiêu hóa mạn tính: Lúc tiêu chảy, lúc bón, đau bụng kéo dài, sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Tổn thương hệ thần kinh: Một số loại vượt qua hàng rào máu não gây đau đầu, rối loạn ý thức, mờ mắt.
4 nguyên tắc “diệt ký sinh trùng” đúng cách
Không phải kiêng hoàn toàn, chỉ cần làm đúng:
- Nhiệt độ cao và đủ thời gian: Đun sôi trên 100 độ C trong tối thiểu 10 phút. Hấp, luộc nhanh, trụng, chần không đủ.
- Đông lạnh không phải vũ khí tuyệt đối: Muốn tiêu diệt một số ký sinh phải -20 độ C trong hơn 7 ngày. Tủ lạnh gia đình thường không đạt mức này.
- Đừng tin mẹo dân gian: Ngâm rượu, ngâm giấm, mù tạt, tỏi, cay nồng không tiêu diệt ký sinh.
- Không mua thực phẩm không rõ nguồn gốc: Đặc biệt tránh tự hái, tự bắt từ rừng, suối, ruộng. Thêm vào đó, dao thớt riêng cho đồ sống - đồ chín để tránh lây chéo.
Nguồn và ảnh: Sohu