Ngày nay, trí tuệ cảm xúc (EQ) đang được coi là yếu tố quan trọng giúp một người thành công và hạnh phúc, đôi khi còn quan trọng hơn cả chỉ số IQ. Người có EQ cao không chỉ biết quản lý cảm xúc của bản thân mà còn thấu hiểu, đồng cảm và giao tiếp hiệu quả với người khác. Điều đặc biệt là, họ không chỉ làm tốt nhiều việc, mà còn tránh một số hành vi gây hại cho cảm xúc và mối quan hệ.
Cha mẹ hoàn toàn có thể dạy con những thói quen này ngay từ nhỏ. Dưới đây là 4 điều người EQ cao thường tránh làm và cách cha mẹ có thể truyền đạt cho con.
Người EQ cao biết cảm xúc mạnh mẽ có thể khiến mình nói hoặc làm điều phải hối hận. Thay vì "bùng nổ" ngay lập tức, họ chọn tạm dừng để bình tĩnh lại.
Cha mẹ dạy con thế nào? Khi con nổi nóng vì thua trò chơi hoặc bị bạn lấy đồ, đừng vội mắng "Sao con nóng tính thế!". Thay vào đó, hãy dạy con kỹ thuật hít thở sâu hoặc đếm từ 1 đến 10 trước khi nói. Có thể cùng con làm mẫu: "Bố/mẹ cũng bực đó, nhưng mình thử hít sâu ba lần rồi nói tiếp nhé". Dần dần, con sẽ hiểu rằng bình tĩnh không phải là yếu đuối, mà là sức mạnh kiểm soát bản thân.
Người EQ thấp thường "ghi sổ" lỗi lầm của người khác và dùng nó để xa lánh hoặc trả đũa. Người EQ cao thì khác: họ hiểu rằng ôm giận trong lòng chỉ khiến mình mệt mỏi.
Cha mẹ dạy con thế nào? Khi hai anh em trong nhà cãi nhau, nhiều trẻ có xu hướng giận dỗi, không nói chuyện cả ngày. Thay vì để yên, cha mẹ có thể tạo cơ hội hòa giải: "Con có thể không thích việc em làm, nhưng mình có thể nói ra và giải quyết thay vì giận lâu nhé". Hoặc tổ chức "góc làm hòa" - nơi con có thể bày tỏ cảm xúc và xin lỗi nhau. Việc này giúp trẻ học cách buông bỏ và tiến lên.
Ảnh minh họa
Trong thời đại mạng xã hội, ngay cả trẻ em cũng dễ bị ảnh hưởng bởi thành tích hoặc ngoại hình của bạn bè. Người EQ cao hiểu rằng mỗi người có hành trình và điểm mạnh riêng.
Cha mẹ dạy con thế nào? Tránh nói: "Con nhìn bạn A học giỏi chưa, sao con không được như vậy?". Thay vào đó, hãy khuyến khích: "Con đã tiến bộ nhiều so với hôm qua, bố/mẹ tự hào về nỗ lực của con". Hãy giúp con nhận ra rằng so sánh tốt nhất là so với chính bản thân mình của ngày hôm qua, chứ không phải để tự ti trước người khác.
Lời nói tiêu cực về người khác có thể lan truyền nhanh chóng, đặc biệt ở môi trường học đường. Người EQ cao hiểu rằng nói xấu không làm mình tốt hơn, ngược lại còn gây mất niềm tin.
Cha mẹ dạy con thế nào? Khi con kể rằng "Bạn B rất xấu tính", cha mẹ có thể hỏi: "Con nghĩ xem, nếu mình ở vị trí của bạn B, mình sẽ cảm thấy thế nào?". Hãy khuyến khích con nhìn sự việc từ nhiều góc độ và tập trung vào giải pháp thay vì chỉ trích. Thói quen này sẽ giúp con xây dựng mối quan hệ bền vững và được bạn bè tin tưởng.
Nuôi dưỡng EQ cho con không phải là việc "đào tạo cấp tốc" trong vài ngày, mà là quá trình kiên trì cùng con rèn luyện từng tình huống nhỏ. Khi cha mẹ giúp con tránh được 4 điều trên - bốc đồng, giữ thù hận, so sánh tiêu cực, và nói xấu - con sẽ hình thành khả năng quản lý cảm xúc, biết tôn trọng người khác và sống tích cực hơn. EQ không chỉ giúp con hòa nhập tốt trong tập thể, mà còn trở thành nền tảng để con hạnh phúc và thành công trong suốt cuộc đời.