3 loại cá dễ “ôm ổ ký sinh trùng”, dân buôn cũng ngại ăn

Sáng thứ Bảy hôm đó, tôi ghé qua khu chợ quen thuộc mua ít cá tươi. Lúc anh chủ quầy đang lom khom lựa cho tôi con cá trắm ngon, anh vẫn nhiệt tình trò chuyện như mọi khi. Nhưng ngay khi quay lưng đi cân, tôi bất giác nhìn thấy anh lén vớt một con cá rô phi nhỏ từ bể sang chiếc xô riêng đặt sát chân mình.

Chỉ một thao tác rất nhanh, nhưng khiến tôi hơi khựng lại.

Khi về nhà làm cá, tôi phát hiện ở phần mang có những đốm trắng li ti. Cùng lúc đó, hình ảnh hành động “tách riêng cá” của người bán sáng nay lại hiện lên trong đầu. Một cảm giác khó chịu và nghi ngại đeo bám tôi suốt cả tuần.

Cuối tuần, tôi tìm đến người bác họ làm nghề buôn thủy sản hơn 20 năm để hỏi cho rõ. Ngồi trong căn phòng nhỏ nhưng chất đầy tài liệu, bác nhìn tôi rồi khẽ gật đầu: “Cháu để ý thế là đúng đấy. Nghề này, nhiều thứ nằm ở những chi tiết rất nhỏ”.

1. Cá hồi vân

Bác họ cho biết, nhiều quán ăn quảng cáo “cá hồi nước ngọt” hay “cá hồi giá rẻ” thực chất là cá hồi vân (rainbow trout), loại cá nước ngọt được nuôi phổ biến.

Khác với cá hồi biển, môi trường nước ngọt là nơi thuận lợi để nhiều loại ký sinh trùng phát triển, đặc biệt nếu mật độ nuôi dày hoặc nguồn nước không được kiểm soát.

“Có nơi người ta dùng cá hồi vân để làm món sống. Bên trong nghề ai cũng biết”, bác nói. Gia đình bác có quy tắc bất di bất dịch muốn ăn sống phải chọn cá biển được ghi rõ nguồn gốc. Còn cá nước ngọt thì chỉ ăn khi đã nấu chín kỹ.

2. Cá “đánh bắt tự nhiên”

Mẹ tôi rất thích cá diếc hoặc cá rô “đồng”, luôn nghĩ cá tự nhiên thì ngon và sạch hơn. Nhưng bác họ lại lắc đầu.

“Ngon thì có, nhưng sạch hay không là chuyện khác”, bác giải thích. Sông ngòi có thể nhận nước thải từ nhiều nguồn, chất bẩn lắng xuống đáy. Mà phần lớn các loài cá nhỏ đều kiếm ăn sát nền đáy nên dễ tiếp xúc trứng ký sinh trùng hơn cá nuôi có kiểm soát.

Bác kể có lần nhận được ít cá tự nhiên bạn tặng. Dù giữ lại nhưng bác vẫn phải nuôi lưu nước vài ngày, thay nước liên tục, rồi hầm thật lâu mới dám ăn.

3. Cá rô phi giá rẻ bất thường

Rô phi là loại cá quen thuộc và giá khá mềm. Nhưng bác họ khuyên, nếu gặp giá rẻ “bất thường”, nên cẩn trọng.

“Rô phi sống tốt trong môi trường ấm, cũng là điều kiện cho một số ký sinh trùng phát triển. Trang trại lớn sẽ kiểm định định kỳ, nhưng những nơi nuôi nhỏ lẻ thì không phải lúc nào cũng làm đúng quy trình”, bác phân tích.

Điều này khiến tôi nhớ đến những quầy cá “siêu rẻ” ngoài chợ. Giờ nghĩ lại mới hiểu vì sao người có kinh nghiệm vẫn thích mua cá có nguồn gốc rõ ràng, dù giá cao hơn.

Vài kinh nghiệm rút ra khi mua cá

Từ câu chuyện nhỏ ấy, tôi ghi nhớ ba nguyên tắc đơn giản nhưng hữu ích:

- Ưu tiên mua ở nguồn đáng tin cậy: siêu thị, quầy hàng cố định hoặc nơi có chuỗi cung ứng rõ ràng.

- Dụng cụ chế biến phải tách biệt: thớt, dao dùng cho cá sống không được dùng lại cho đồ chín.

- Nấu chín hoàn toàn: dù là hấp, kho hay canh, phải đảm bảo thịt cá chín kỹ.

Nguồn và ảnh: Sohu