Rau đay
Rau đay có ở nhiều nơi trên thế giới nhưng ở Việt Nam có hai loại rau đay phổ biến là rau đay đỏ (rau đay tía) và rau đay xanh (cũng có nơi gọi là rau đay trắng). Rau đay đỏ được trồng rất lâu trước kia ở Việt Nam với đặc điểm thân cây màu đỏ tía. Còn rau trắng mới được trồng ở Việt Nam.
Chia sẻ với Sức khỏe & Đời sống BS. Nguyễn Văn Tiến, Viện Dinh dưỡng Quốc gia: Các loại rau như rau đay, rau dền, rau ngót là những loại có giá trị dinh dưỡng cao, đồng đều về hàm lượng caroten, vitamin C (179 - 64 - 52mg%), hàm lượng sắt (2,8 - 2,5 - 2,1mg%), giàu các muối khoáng, vi khoáng, lượng protein cao gấp 3 - 5 lần các loại rau khác (3 - 6 g%).
Ngoài những lợi ích phổ biến của rau đay mà nhiều người biết như hỗ trợ trị táo bón, giúp nhuận tràng, lợi tiểu, lợi sữa, thanh nhiệt giải độc thì rau đay còn có những "bí mật".
Theo BS. Yên Lâm Phúc, Học viện Quân y, rau đay đứng trong top đầu các loại rau chứa nhiều canxi (đứng hàng thứ 4 trong các loại rau dùng để ăn), sắt (đứng hàng thứ 1), beta caroten (đứng hàng thứ 4), vitamin C (đứng hàng thứ 3).
Rau đay ít calo và chứa nhiều vitamin và khoáng chất quan trọng, bao gồm vitamin A và C, riboflavin, folate và sắt. Rau đay khi nấu chín cung cấp hàm lượng vitamin và khoáng chất cao hơn.
Điều đáng nói, ngoài công dụng ẩm thực, lá đay còn được sử dụng cho mục đích y học trong chữa bệnh Ayurveda trong nhiều thế kỷ.
Rau sam
Tác dụng chống viêm: Loại rau dân dã này có tác dụng chống viêm nhờ tác dụng của chất nhầy, omega 3 và các khoáng chất. Nhờ vậy có tác dụng giảm đau và cảm giác khó chịu khác, đặc biệt trên đường tiết niệu và tiêu hóa.
Tác dụng chống oxy hóa: Thực sự ít loại cây có tác dụng chống oxy hóa như rau sam. Trong rau sam giàu vitamin C, E, flavonoid, alkaloid, beta-carotene và glutathione giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa sự lão hóa.
Giá trị dinh dưỡng: Rau sam được biết như loài thực vật giàu chất dinh dưỡng, lượng omega 3 cao… chính điều này nuôi dưỡng da, tóc, móng và khớp.
Chống nhiễm trùng: Đặc tính kháng khuẩn rất hiệu quả. Rau sam có tác dụng diệt được các loại vi khuẩn gây lỵ, thương hàn, ngoài ra còn có một số bệnh nấm.
Tốt cho tim mạch: Omega 3 có tác dụng cải thiện sức khỏe tim mạch rất hiệu quả, điều hòa lưu thông máu và dự phòng rối loạn nhịp tim…Hàm lượng kali và omega 3 trong rau sam tương đối cao, điều này giúp điều chỉnh cholesterol trong máu, giúp huyết áp được ổn định.
Tác dụng lợi tiểu: Rau sam được xem như là phương thuốc thiên nhiên giúp cơ thể loại bỏ chất dịch thừa trong cơ thể, bàng cách này có thể giúp bạn giảm thừa cân!
Giải nhiệt, thanh lọc cơ thể: Theo Dân Trí mùa hè là thời điểm rau sam phát triển nhất và sẵn có nhất, dùng rau sam tươi nấu thành nước uống hoặc lấy nước ép rau sam uống giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể rất tốt.
Rau sam được xem là "siêu thực phẩm". Ảnh minh họa.
Theo chia sẻ của Lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) trên báo Phụ nữ Việt Nam , rau sam (tên gọi khác là mã xỉ hiện, mã xỉ thái) có vị chua, tính hàn, là nguồn kháng sinh tự nhiên, có khả năng giải độc.
Rau sam giúp kích thích hệ tiêu hoá, thanh nhiệt, trị nóng do có tính hàn. Nó được xem là nguồn kháng sinh tự nhiên, có khả năng sát trùng, chữa trị mẩn ngứa. Rau sam còn có khả năng tiêu thũng nên hỗ trợ điều trị tình trạng mụn nhọt mẩn ngứa sưng đau ngoài da.
Thực tế rau sam gặp đất ẩm là lan mạnh, phát triển tốt mà không cần dùng hóa chất, thực sự là loại rau ngon - bổ - rẻ ít bị phun thuốc nhất chợ.
Một vài lợi ích ăn rau tốt cho sức khỏe
Rau xanh là một trong những loại thực phẩm rất quan trọng cho cơ thể mà bạn phải bổ sung hàng ngày. Tuy nhiên, bạn cần phải hết sức lưu ý về cách chế biến và bảo quản để rau vẫn có thể lưu giữ đủ chất dinh dưỡng, không gây độc hại. Cụ thể như sau:
- Không nấu rau quá lâu vì sẽ khiến nhiệt độ cao làm tiêu hủy hầu hết vitamin. Chỉ nên nấu trên lửa to thật nhanh và sau đó mang xuống ăn ngay. Nếu loại nào ăn sống được thì hãy nên ăn sống để giữ nguyên dưỡng chất.
- Tuyệt đối không ăn rau để qua đêm vì sẽ có các loại vi khuẩn sẽ phân hủy nitrat thành nitrite. Đây là một hợp chất gây ung thư hàng đầu. Đừng vì tiếc rẻ mà hãy vứt ngay nếu lỡ để qua đêm.
- Khi chế biến rau xong sẽ phải ăn ngay vì rau để càng nguội thì sẽ càng bị hao hụt vitamin. Theo nghiên cứu, cứ khoảng 1 giờ sẽ mất đi 25% lượng dưỡng chất ban đầu.
- Bạn nên rửa rau trước rồi sau đó mới tiến hành cắt tỉa. Nguyên do là vì vitamin có trong rau luôn tồn tại dưới dạng chất lỏng, nếu bạn cắt trước rồi rửa sẽ khiến cho dưỡng chất bị trôi theo dòng nước, từ đó khiến rau chẳng còn lợi ích gì.
Cách rửa rau sạch, an toàn
Trước khi rửa rau cần chọn rau tươi, không bị giập nát, thối hỏng. Loại bỏ lá úa, héo, rễ bẩn hoặc phần không ăn được. Rửa tay sạch trước khi sơ chế và rửa rau. Dùng nước sạch để rửa, tránh dùng nước ao, hồ dễ nhiễm khuẩn. Các bước rửa rau đúng cách gồm:
Bước 1: Rửa sơ bằng nước sạch để loại bỏ đất cát, bụi bẩn bám trên rau.
Bước 2: Ngâm rau trong nước sạch hoặc nước muối loãng (0,9%) từ 5 - 10 phút để hỗ trợ loại bỏ vi khuẩn và hóa chất. Có thể thay thế nước muối bằng nước vo gạo hoặc dung dịch rửa rau an toàn.
Bước 3: Rửa lại nhiều lần dưới vòi nước chảy để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn, vi khuẩn và dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Đối với rau lá, nên rửa từng lá để làm sạch hiệu quả.
Bước 4: Vớt rau ra để ráo nước hoặc dùng máy quay rau để làm khô trước khi chế biến.
Một lưu ý nhỏ đó là không ngâm rau quá lâu vì có thể làm mất chất dinh dưỡng. Không dùng thuốc tím hoặc hóa chất không rõ nguồn gốc để rửa rau. Với rau ăn sống, nên rửa kỹ hơn và có thể ngâm với nước sục ozone nếu có điều kiện. Dùng rau ngay sau khi rửa để tránh bị nhiễm khuẩn lại.