Xông hơi từ lâu được xem là một trong những phương pháp thư giãn quen thuộc, giúp xua tan cảm giác mệt mỏi, căng thẳng sau một ngày dài. Không chỉ mang lại cảm giác thư giãn việc xông hơi còn tạo điều kiện để cơ thể thả lỏng cơ bắp, tinh thần được tái tạo và giảm áp lực. Với nhiều người, đây không chỉ là một thói quen chăm sóc sức khỏe mà còn trở thành một hình thức tự "thưởng" cho bản thân sau những giờ làm việc hoặc vận động cường độ cao.

Tuy nhiên, trong khi nhiều người tin rằng xông hơi chỉ mang tính thư giãn đơn thuần, một nghiên cứu quy mô lớn thực hiện tại Phần Lan đã đem đến góc nhìn hoàn toàn khác. Kết quả cho thấy xông hơi không chỉ mang lại lợi ích tinh thần mà còn có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tim mạch và thể chất - nhưng chỉ khi được thực hiện đều đặn và liên tục trong thời gian dài.
Nghiên cứu do nhóm chuyên gia thuộc Đại học Đông Phần Lan thực hiện trong gần 20 năm, tập trung trên hơn 2.000 nam giới trung niên và cao tuổi, là nhóm có nguy cơ mắc các bệnh tim mạch cao hơn dân số chung. Đây được xem là một trong số ít nghiên cứu dài hạn trên thế giới tìm hiểu mối liên quan giữa thói quen xông hơi và sức khỏe.
Kết quả cho thấy một sự khác biệt đáng kể giữa những người xông hơi đều đặn và những người chỉ thỉnh thoảng thực hiện. Cụ thể, nhóm xông hơi từ hai đến ba lần mỗi tuần giảm được 22% nguy cơ đau tim so với nhóm chỉ xông hơi một lần hoặc ít hơn. Con số này tăng lên đáng kể với nhóm duy trì xông hơi từ bốn đến bảy lần mỗi tuần, với mức giảm nguy cơ bệnh tim mạch lên tới 63%.
Điều này cho thấy những buổi xông hơi thi thoảng vào cuối tuần chỉ giúp đem lại cảm giác dễ chịu tạm thời mà chưa tạo ra tác động lâu dài đối với sức khỏe. Chính tính đều đặn và lặp lại mới là yếu tố quyết định hiệu quả.
Các chuyên gia lý giải rằng trong môi trường nhiệt độ cao, cơ thể phản ứng bằng một loạt cơ chế sinh học có lợi. Trước hết, nhiệt khiến mạch máu giãn nở, giúp lưu thông máu tốt hơn và hỗ trợ tim hoạt động hiệu quả hơn. Nhịp tim tăng tương tự như khi vận động mức độ nhẹ đến trung bình, từ đó giúp cải thiện hoạt động của hệ tim mạch.

Hiện tượng này được ví như một hình thức tập thể dục thụ động: cơ thể kích hoạt trạng thái vận hành mạnh mẽ hơn dù người xông hơi không cần vận động nhiều. Đây cũng là lý do tại sao nhiều vận động viên sử dụng xông hơi như một phương pháp hồi phục sau luyện tập.
Không chỉ vậy, nghiên cứu còn cho thấy xông hơi thường xuyên giúp:
Ổn định huyết áp, hỗ trợ giảm nguy cơ tăng huyết áp mạn tính.
Tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể có khả năng chống lại bệnh tật tốt hơn.
Giảm căng thẳng, lo âu, nhờ sự tác động của nhiệt lên hệ thần kinh.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ, đặc biệt ở người có chứng mất ngủ hoặc ngủ không sâu giấc.
Có thể góp phần giảm nguy cơ suy giảm trí nhớ và sa sút trí tuệ theo tuổi tác.
Các chuyên gia nhận định: những tác động tích cực này tích lũy theo thời gian, không xảy ra tức thì sau một vài buổi xông hơi.
Ngoài việc duy trì số buổi xông hơi mỗi tuần, thời lượng mỗi lần cũng góp phần tạo nên hiệu quả chung. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tổng thời gian ít nhất 45 phút mỗi tuần, tương đương khoảng ba buổi, mỗi buổi 15 phút, là mức đạt hiệu quả tối ưu nhất.
Các buổi xông hơi quá ngắn vẫn giúp mang lại cảm giác thư giãn nhưng không tạo ra ảnh hưởng đáng kể lên hoạt động sinh học của cơ thể. Tương tự, xông hơi quá lâu trong một buổi đặc biệt ở người lớn tuổi hoặc có tiền sử bệnh nền có thể gây ra tình trạng mất nước, tụt huyết áp hoặc kiệt sức.
Các chuyên gia khuyến nghị rằng nếu muốn xông hơi chăm sóc sức khỏe, người dùng cần duy trì thói quen đều đặn, phù hợp với thể trạng cá nhân. Trung bình, từ hai đến bốn buổi mỗi tuần, mỗi buổi khoảng 10–15 phút, được xem là lý tưởng.