Việt Nam nỗ lực sản xuất biệt dược gốc, giảm gánh nặng chi phí y tế cho người bệnh

Ngày 25/12, Viện Chiến lược và Chính sách Y tế - Bộ Y tế đã tổ chức Hội thảo Đối thoại chính sách với chủ đề "Thúc đẩy chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc, vắc-xin tại Việt Nam: Kinh nghiệm quốc tế và đề xuất giải pháp". Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ chương trình "Hợp tác vì tính bền vững và khả năng chống chịu của hệ thống Y tế" (PHSSR) giữa Viện và AstraZeneca Việt Nam.

Hội thảo đã thu hút sự quan tâm tham gia của đại diện lãnh đạo đến từ các Vụ, Cục, đơn vị liên quan trực thuộc Bộ Y tế và một số doanh nghiệp dược phẩm trong nước và nước ngoài đang thực hiện chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc và vắc-xin tại Việt Nam.

Hội thảo đã làm rõ vai trò của chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc, vắc-xin; đánh giá phân tích thực trạng và cơ hội, thách thức của chuyển giao công nghệ tại Việt Nam; chia sẻ các bài học thành công trên thế giới; từ đó đề xuất các giải pháp chính sách thúc đẩy chuyển giao công nghệ sản xuất thuốc, vắc-xin tại Việt Nam.

Chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 đã đặt mục tiêu phát triển ngành Dược Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất chuyển giao công nghệ các thuốc biệt dược gốc của khu vực ASEAN. Đến năm 2030, phấn đấu thuốc sản xuất trong nước đạt 80% số lượng và 70% giá trị thị trường; tiếp nhận chuyển giao công nghệ ít nhất 100 thuốc biệt dược gốc, vắc xin, sinh phẩm.

Chuyển giao công nghệ không chỉ là động lực quan trọng để phát triển ngành dược phẩm Việt Nam mà còn mang lại giá trị kinh tế và xã hội toàn diện, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của đất nước. 

Thông tin tại hội nghị, ông Tạ Mạnh Hùng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế cho biết, Việt Nam hiện có 238 nhà máy đạt tiêu chuẩn GMP-WHO, trong đó 17 nhà máy đạt chuẩn GMP-EU. Đến nay Việt Nam đã sản xuất được 15 loại vaccine, đáp ứng 100% nhu cầu tiêm chủng mở rộng và 10% nhu cầu tiêm chủng dịch vụ.

Về thuốc, theo ông Hùng thông tin hiện có khoảng 20 loại thuốc được chuyển giao công nghệ từ các công ty đa quốc gia như AstraZeneca, Servier, Viatris.

Cũng theo lãnh đạo Cục Quản lý dược, hiện tỉ lệ thuốc sản xuất trong nước đáp ứng khoảng 70% về số lượng, nhưng chỉ chiếm khoảng 46,3% giá trị tiêu thụ, nguyên liệu sản xuất thuốc chủ yếu phải nhập khẩu. Công nghiệp dược vẫn tập trung vào sản xuất thuốc generic, chưa chú trọng vào thuốc công nghệ cao hay thuốc phát minh.

Trong khi đó, theo Chiến lược quốc gia phát triển ngành dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, đặt mục tiêu phát triển ngành dược Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất chuyển giao công nghệ các biệt dược gốc của khu vực ASEAN.

Để thúc đẩy chuyển giao công nghệ hiệu quả, Việt Nam cần xây dựng, hoàn thiện và đồng bộ các chính sách liên quan. Ngoài ra, cần giải quyết các khó khăn trong việc triển khai, như tăng mức độ giảm giá hợp lý trong đàm phán giá và đảm bảo thời gian cấp giấy đăng ký lưu hành thuốc đúng theo cam kết ưu đãi. Bên cạnh đó, việc đầu tư đào tạo, nâng cao năng lực ngành công nghiệp dược để tiếp nhận và làm chủ công nghệ là yếu tố then chốt. Cuối cùng, cần tăng cường giám sát và đánh giá việc thực hiện các chính sách để đảm bảo hiệu quả, đồng thời tạo nền tảng thúc đẩy ngành công nghiệp dược Việt Nam phát triển bền vững.

Đại diện Lãnh đạo Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế)- đơn vị đầu mối của Bộ Y tế triển khai Chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược Việt Nam giai đoạn đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, nhấn mạnh: "Cục Quản lý Dược và Bộ Y tế đang tích cực xây dựng hệ thống các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành Luật sửa đổi một số điều của Luật Dược vừa được Quốc hội thông qua, trong đó có nhiều chủ trương, chính sách mới mang tính đột phá nhằm thúc đẩy chuyển giao công nghệ và phát triển ngành công nghiệp dược trong nước. Tôi tin rằng với sự nỗ lực của Chính phủ và sự đồng hành của các doanh nghiệp, viện nghiên cứu và các bên liên quan, mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất và chuyển giao công nghệ thuốc giá trị cao trong khu vực ASEAN hoàn toàn có thể trở thành hiện thực."

"Kinh nghiệm quốc tế cho thấy thành công của chuyển giao công nghệ phụ thuộc nhiều vào sự hỗ trợ của chính phủ, ban hành các chính sách ưu đãi, khuyến khích đầu tư, bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ và hỗ trợ cơ sở hạ tầng, tạo môi trường thu hút đầu tư từ các công ty đa quốc gia vào các dự án chuyển giao công nghệ.", TS. Nguyễn Khánh Phương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Y tế chia sẻ.