Trung Quốc có phát hiện quan trọng về “đại lộ” thời nhà Tần

Tần Trực Đạo - tuyến giao thông chiến lược do Hoàng đế Tần Thủy Hoàng ra lệnh xây dựng cách đây hơn 2.000 năm (Ảnh: inf)

Phát hiện quan trọng này đã bổ sung bằng chứng khảo cổ then chốt, góp phần làm rõ tuyến đi tổng thể của Tần Trực Đạo - tuyến giao thông chiến lược do Hoàng đế Tần Thủy Hoàng ra lệnh xây dựng cách đây hơn 2.000 năm.

Theo nhà nghiên cứu Lôi Thanh Thanh thuộc Viện Bảo vệ và Nghiên cứu di tích văn hóa Du Lâm, đoạn đường mới được xác định nằm ở khu vực kết nối then chốt giữa các đoạn đã được xác nhận trước đó tại Thiểm Tây và Khu tự trị Nội Mông. Đặc điểm tuyến thẳng và cấu trúc xây dựng của đoạn đường này có nhiều điểm tương đồng rõ rệt với các đoạn tại Nội Mông, qua đó củng cố mạnh mẽ giả thuyết "tuyến phía Đông" vốn được giới học thuật tranh luận trong nhiều năm.

Tần Trực Đạo được xây dựng vào năm 212 TCN, bắt đầu từ Vân Dương (nay thuộc huyện Thuần Hóa, Thiểm Tây) và kéo dài tới Cửu Nguyên (nay là thành phố Bao Đầu, Nội Mông). Đây được xem là một trong những công trình giao thông vĩ đại nhất của Trung Quốc cổ đại, đóng vai trò như một "xa lộ" nối kinh đô nhà Tần với các vùng biên giới phía Bắc, tạo điều kiện cho việc cơ động nhanh quân đội và truyền đạt mệnh lệnh triều đình.

Theo các ghi chép trong Sử ký của Tư Mã Thiên thời nhà Hán, con đường này được xây dựng bằng việc "xẻ núi, lấp thung lũng", tái tạo địa hình tự nhiên theo một tuyến gần như thẳng tắp - một kỳ tích kỹ thuật nổi bật của thời cổ đại. Tuy nhiên, do tư liệu lịch sử còn hạn chế, tuyến đường chính xác của Tần Trực Đạo trong nhiều thế kỷ qua vẫn chưa được xác định đầy đủ, đặc biệt là đoạn trung tâm từ Du Lâm đến khu vực Ordos thuộc Khu tự trị Nội Mông.

Kết quả khảo sát cho thấy cấu trúc con đường vẫn hiện rõ trong các mặt cắt địa hình. Dưới lớp đất mặt là các tầng gồm mặt đường bị giẫm nén, lớp nền đầm chặt và vật liệu đắp. Mặt đường có dạng phân lớp giống "ngàn lớp bánh", dày khoảng 11 - 19 cm. Tại những khu vực vượt khe suối hoặc địa hình trũng, lớp đắp và nền gia cố dày hơn, có nơi đạt tới khoảng 13 m, phản ánh quy mô xây dựng lớn và kỹ thuật thi công phức tạp.

Ngoài ra, các nhà khảo cổ còn phát hiện một điểm di tích nhỏ thời Tần - Hán nằm sát tuyến đường, được cho là trạm dịch hoặc cơ sở bảo trì. Một số mảnh ngói gốm đặc trưng của giai đoạn này được tìm thấy trên mặt đường, qua đó xác nhận niên đại công trình.

Các nhà nghiên cứu cho biết, việc kết hợp phân tích ảnh vệ tinh với khảo sát thực địa đã mang lại hiệu quả rõ rệt, mở ra triển vọng tiếp tục xác định các đoạn chưa được phát hiện của Tần Trực Đạo trong tương lai, góp phần làm sáng tỏ hơn nữa diện mạo hệ thống giao thông và quản lý nhà nước thời Tần trong lịch sử Trung Hoa.