Thành phố nơi người dân không dám đi ra đường vì ô nhiễm không khí: Độ bụi mịn PM2.5 "không thể chịu đựng được nữa" là bao nhiêu?

New Delhi , thủ đô của Ấn Độ, thường xuyên được mệnh danh là một trong những thành phố ô nhiễm nhất thế giới, nơi người dân nhiều lần phải đối mặt với không khí độc hại đến mức các quan chức gọi là "buồng hơi độc" (gas chamber). Cảm giác "không thể chịu đựng được nữa" được cảm nhận rõ nhất khi tầm nhìn giảm mạnh, mùi khét nồng nặc và buộc hàng triệu người phải hạn chế tối đa việc ra khỏi nhà.

Mức độ ô nhiễm tại đây nguy hiểm đến mức các chuyên gia y tế ước tính việc hít thở không khí trong thời kỳ đỉnh điểm tương đương với việc hút hàng chục điếu thuốc lá mỗi ngày , dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Ngưỡng nguy hiểm: Khi AQI vượt mốc 400 và PM2.5 đạt đỉnh

Độ ô nhiễm được đánh giá qua Chỉ số Chất lượng Không khí (AQI), đặc biệt là nồng độ bụi mịn PM2.5. Các chuyên gia cho rằng mức độ "không thể chịu đựng được" bắt đầu khi AQI vượt ngưỡng 300 (Rất Kém) và trở nên nguy hiểm tột độ khi vượt ngưỡng 400 (Nguy Hiểm) . Phân loại AQI này là cơ sở để chính quyền kích hoạt Kế hoạch Ứng phó Phân cấp (GRAP) với các biện pháp ngày càng nghiêm ngặt.

Trong những đợt khủng hoảng ô nhiễm, AQI của New Delhi đã nhiều lần leo lên gần 450, nằm sâu trong mức cảnh báo Nguy Hiểm (Hazardous). Nồng độ PM2.5 trong những ngày này đã vượt xa mức an toàn khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hàng chục lần. Bụi mịn PM2.5 nguy hiểm vì kích thước siêu nhỏ cho phép chúng đi thẳng vào máu và gây tổn thương hệ thống hô hấp lẫn tim mạch.

Chất lượng không khí có cải thiện nhưng vẫn đáng báo động

Theo dữ liệu cập nhật từ CPCB vào sáng ngày 04/12/2025, chất lượng không khí tổng thể của New Delhi đã có sự cải thiện nhẹ, thoát khỏi ngưỡng "Rất Kém" và ghi nhận AQI là 299 vào lúc 8 giờ sáng, rơi vào phân loại "Kém" (Poor). Đây là một sự giảm nhẹ đáng kể so với mức AQI 342 ghi nhận vào chiều hôm trước (03/12), vốn nằm trong loại "Rất Kém" (Very Poor). Sự cải thiện này mang lại hy vọng ngắn hạn, nhưng các nhà khoa học cảnh báo rằng chỉ một thay đổi nhỏ về hướng gió hoặc nhiệt độ có thể đẩy AQI tăng vọt trở lại.

Tuy nhiên, sự cải thiện chỉ mang tính chất tổng thể và không đồng đều. Nhiều khu vực vẫn tiếp tục bị bao phủ trong sương mù độc hại. Các điểm nóng với dân cư đông đúc như Anand Vihar với AQI 316, Wazirpur 323, và Sonia Vihar 302 vẫn duy trì mức "Rất Kém", gây nguy cơ cao cho sức khỏe cư dân. Điều này cho thấy sự phân bố ô nhiễm không đồng nhất, yêu cầu các biện pháp đối phó phải được triển khai linh hoạt theo từng khu vực.

Chính quyền áp dụng các biện pháp chống ô nhiễm khẩn cấp

Trước tình hình này, chính quyền đã phải kích hoạt các biện pháp khẩn cấp, bao gồm ra lệnh sử dụng súng chống sương mù (anti-smog guns), xe quét đường cơ giới hóa và vòi phun nước tại New Delhi và các thành phố lân cận trong Vùng Thủ đô Quốc gia (NCR). Các biện pháp này nhằm mục đích làm giảm và lắng đọng bụi mịn đang lơ lửng trong không khí.

Các hoạt động xây dựng không thiết yếu bị cấm và các công trường phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc giảm bụi, bao gồm việc rào chắn khu vực và sử dụng vòi phun nước thường xuyên. Bộ trưởng Môi trường Ấn Độ cũng cam kết sẽ nghiêm trị bất kỳ cơ quan chính phủ hay tư nhân nào vi phạm quy định chống ô nhiễm, nhấn mạnh tính cấp bách của việc tuân thủ luật lệ.

Ngoài ra, lệnh đã được đưa ra yêu cầu xác định và sửa chữa tất cả các ổ gà trên đường trong vòng 72 giờ để giảm thiểu bụi phát sinh từ mặt đường. Tuy nhiên, việc kiểm soát các nguồn phát thải từ giao thông và hoạt động đốt rơm rạ ở các bang lân cận vẫn là thách thức lớn nhất đối với nỗ lực cải thiện bầu không khí tại New Delhi. Giải pháp lâu dài đòi hỏi sự phối hợp liên bang và đầu tư lớn vào năng lượng sạch.

Nguồn: NDTV