Intelligence Quotient (Intel igence Quotient), viết tắt là IQ, là chỉ số thông minh. Nó là chỉ số đo lường mức độ phát triển trí tuệ của cá nhân.
Mức độ thông minh của IQ có thể đo được. Có những bảng đo lường trí thông minh đặc biệt Chỉ cần chia số điểm đo được theo độ tuổi để có được chỉ số IQ của một người. IQ của người trung bình là 100 và IQ của hầu hết mọi người là từ 85 - 115.
Mức độ thông minh trên 120 hoặc 130 được coi là IQ cao và trên 140 được coi là thiên tài. Ở cùng một độ tuổi, mức độ thông minh và chỉ số IQ càng cao thì con người càng thông minh.
Người có chỉ số IQ cao có xu hướng làm việc và cuộc sống tốt hơn, hạnh phúc hơn. Người có chỉ số IQ thấp thì ngược lại. Tuy nhiên, người ta cũng thấy rằng trong đời sống xã hội, chỉ có trí tuệ cao thôi là chưa đủ. Nói cách khác, IQ cao không nhất thiết có nghĩa là người đó sẽ làm tốt, tức là một người muốn có cuộc sống tốt thì cần chỉ số cảm xúc cao (EQ).
Trí tuệ cảm xúc là khả năng thể hiện và kiểm soát cảm xúc, hiểu được cảm xúc của người khác và có sự đồng cảm. Trí tuệ cảm xúc là phẩm chất của cảm xúc, ý chí và khả năng chịu đựng những thất bại của một người. Nó là một chỉ số quan trọng về khả năng hiểu và hòa hợp với người khác.
Chỉ số EQ không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và cảm xúc cá nhân của một người mà còn là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng mối quan hệ giữa các cá nhân và sự thành công trong cuộc sống. Khi con người nâng cao hiểu biết về khả năng cảm xúc của chính mình, mức độ trí tuệ cảm xúc đã trở thành yếu tố quyết định. Đó cũng là chìa khóa thành công trong cuộc sống.
Không có sự khác biệt bẩm sinh về trí tuệ cảm xúc giữa con người với nhau, nhưng có mối quan hệ trực tiếp với sự nuôi dưỡng. Những người có trí tuệ cảm xúc cao hiểu rõ nguyên nhân gây ra cảm xúc của mình và có thể kiểm soát tốt. Những người có trí tuệ cảm xúc thấp sẽ chỉ phàn nàn về sự bất công, không tìm lý do thật sự, không thể hiểu và kiểm soát được cảm xúc của mình. Khi mọi người hiểu được tầm quan trọng các công việc, trí tuệ cảm xúc ngày càng được đánh giá cao.
Daniel Goleman - Giáo sư tại Đại học Harvard ở Mỹ cho biết: "Trí tuệ cảm xúc là chìa khóa thành công trong cuộc sống".
Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng thành công của một người phụ thuộc 20% vào IQ và 80% vào trí tuệ cảm xúc. Có thể thấy EQ quan trọng hơn IQ. Hơn nữa, người có chỉ số EQ cao theo thời gian có thể cải thiện chỉ số IQ, nhưng IQ khó có thể bù đắp cho việc thiếu EQ nên nếu bạn có IQ cao thì cũng phải trau dồi EQ.
Daniel Goleman đã chia trí tuệ cảm xúc thành 5 khả năng cơ bản, đó là khả năng tự nhận thức, khả năng tự điều chỉnh, khả năng tự động viên, khả năng giao tiếp.
- Nâng cao sự tự nhận thức: Những người có khả năng tự nhận thức cao có thể biết rõ mối quan hệ giữa cảm xúc và hành vi của mình, từ đó thu được nhiều thông tin hơn cho việc trưởng thành. Họ sẽ không bị cảm xúc ảnh hưởng và có thể giải quyết mọi vấn đề. Họ luôn giữ bình tĩnh và lạc quan.
- Học cách tự điều chỉnh: Một người có khả năng tự điều chỉnh cũng có tinh thần trách nhiệm cao. Họ biết chịu trách nhiệm về hành vi của chính mình. Họ thường không bộc lộ suy nghĩ của mình ra mặt, mà luôn giữ được bình tĩnh.
- Khả năng tự động viên: Ngoài tiền bạc, danh tiếng, sự công nhận, khen ngợi và phần thưởng, họ còn chú ý hơn đến việc thỏa mãn nhu cầu bên trong. Người có trí tuệ cảm xúc cao có khả năng tự tạo động lực, bao dung hơn khi đối mặt với nghịch cảnh, biết trân trọng hiện tại và luôn khao khát thành công hơn. Từ đó, họ thường có nhiều cơ hội hơn so với người thường.
- Khả năng giao tiếp: Kỹ năng giao tiếp và cũng thể hiện khả năng ứng xử với mọi người. Những người có trí tuệ cảm xúc cao thường có phương thức giao tiếp phù hợp để đạt được mục tiêu giao tiếp.