Tại sao chúng ta dễ "nghiện" uống nước ngọt?

Và cũng chính vì cái vị ngon đó mà nhiều bạn trẻ đã "lỡ đắm say". Có người uống mỗi ngày như một thói quen bất di bất dịch, thậm chí còn thay hẳn nước lọc… bằng nước ngọt. T. một nhân viên văn phòng tại Quận 1, cho biết cô và đồng nghiệp hầu như ngày nào cũng uống nước tăng lực. "Ngày nào không uống là thấy thèm chịu không nổi", T. cho hay.

Tương tự, H. đang làm việc trong lĩnh vực MMO nên ngủ ngày cày đêm là chuyện thường xuyên. Cậu bạn cho biết, nước ngọt giúp cậu tỉnh táo và tập trung hơn. Mặc dù biết không tốt cho sức khỏe nhưng mỗi ngày H. vẫn uống từ 2-3 lon nước tăng lực.

Không uống là nhớ, uống rồi lại… muốn thêm: Đường trong nước ngọt lợi hại tới cỡ nào?

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao mình uống nước ngọt thường xuyên mà lại không cảm thấy chán, thậm chí càng uống càng thấy "cuốn"? Thật ra mọi chuyện không chỉ dừng lại ở vị ngon. Khi bạn uống một loại nước ngọt bất kỳ, đường trong đó lập tức kích thích não bộ tiết ra dopamine, chất hóa học tạo cảm giác vui vẻ và thoải mái. Đó chính là lý do bạn cảm thấy "lên mood" ngay lập tức sau vài ngụm.

Cảm giác dễ chịu đó khiến não bộ ghi nhớ rằng việc uống nước ngọt mang lại niềm vui. Càng uống nhiều thì não càng muốn được trải nghiệm lại cảm giác này. Dần dần, bạn sẽ thấy bản thân có xu hướng tìm đến nước ngọt bất cứ khi nào cần một chút hứng khởi, giải tỏa căng thẳng hoặc đơn giản chỉ vì muốn thấy thoải mái hơn. Chính cơ chế phản ứng tự nhiên của cơ thể với đường đã âm thầm biến nước ngọt trở thành một thói quen khó dứt.

Thử tưởng tượng một ngày không có ly nước ngọt yêu thích, bạn sẽ cảm thấy thiếu năng lượng, dễ cáu và mất tập trung. Đó không phải ngẫu nhiên. Đó là dấu hiệu của một "cơn nghiện đường" thực sự. Cơ thể bạn đã quá quen với việc được tiếp nạp đường liên tục. Khi thiếu, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi và lập tức muốn tìm đường để "cứu mood".

Một số loại đồ uống còn chứa caffeine, một chất có khả năng tăng sự tỉnh táo nhưng cũng dễ gây nghiện. Nếu đã quen với việc dùng nước tăng lực mỗi ngày, bạn sẽ hiểu rõ cảm giác "lừ đừ" khi không có nó.

Đừng tưởng nước ít calo là 'vô tội': Vị ngọt giả cũng đủ khiến bạn mê như thường!

Có rất nhiều người chọn nước ít calo hay nước dành cho người ăn kiêng vì nghĩ sẽ tốt hơn. Nhưng sự thật là nhiều sản phẩm này lại dùng chất tạo ngọt nhân tạo để đánh lừa vị giác. Tuy không chứa nhiều năng lượng, những chất này vẫn khiến bạn tiếp tục thèm ngọt. Nhiều nghiên cứu cho thấy dùng lâu dài có thể ảnh hưởng đến cơ chế điều hòa năng lượng, thậm chí còn dễ tăng cân hơn. Tổ chức Y tế Thế giới cũng không khuyến khích sử dụng chất tạo ngọt để kiểm soát cân nặng.

Không chỉ có trong nước ngọt, đường còn xuất hiện trong vô vàn món ăn hằng ngày như snack, đồ ăn nhanh, nước sốt và cả những thực phẩm đóng gói tưởng chừng vô hại. Việc không đọc kỹ thành phần khiến nhiều người tiêu thụ lượng đường vượt xa mức cho phép mà không hề hay biết.

Thay vì sử dụng đồ uống có đường như một thói quen mỗi ngày, hãy thử giảm dần tần suất và thay thế bằng nước lọc, nước ép tự nhiên hoặc các loại thức uống ít đường.

Một thay đổi nhỏ trong lựa chọn hằng ngày có thể mang lại lợi ích lớn cho sức khỏe về lâu dài. Một lon nước ngọt có thể khiến bạn vui vẻ trong chốc lát, nhưng đừng để niềm vui đó kiểm soát cơ thể và cảm xúc của bạn mỗi ngày.

Theo thống kê của WHO, năm 2023, người dân Việt Nam uống đồ uống có đường gấp 4 lần so với năm 2009. Cũng trong năm 2023, trung bình mỗi người ở Việt Nam uống gần 70 lít đồ uống có đường mỗi năm – hoặc 1,3 lít mỗi tuần. Việc tiêu thụ nhiều nước ngọt dẫn đến lượng đường nạp vào cơ thể vượt quá khuyến cáo của WHO, gây ra nhiều nguy cơ sức khỏe như béo phì, tiểu đường tuýp 2, đột quỵ và bệnh tim mạch. Tại Việt Nam, tỷ lệ thừa cân và béo phì đã tăng gấp đôi trong vòng 10 năm qua, từ 8,5% năm 2010 lên 19% năm 2020 và trở thành vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.