Sinh viên mới ra trường lương 20 triệu/tháng vẫn không đủ tiêu: Vì sao vậy?

Mức lương 20 triệu đồng/tháng sau khi tốt nghiệp, một con số khiến không ít người cảm thấy ấn tượng. Nó vẽ ra viễn cảnh về một cuộc sống không lo nghĩ chuyện tiền nong và cơ hội tích lũy cho tương lai. Thế nhưng, đằng sau sự ngưỡng mộ đó, nhiều bạn trẻ lại đang phải đối mặt với một thực tế: dù thu nhập cao, tài khoản vẫn về 0 vào cuối tháng, thậm chí rơi vào cảnh vay mượn.

"Tại sao lại thế?", "Tiền của mình đã đi đâu?", đây là những câu hỏi ám ảnh rất nhiều bạn trẻ Gen Z khi bắt đầu bước chân vào thị trường lao động.

Câu chuyện của Trà (22 tuổi, Hà Nội), một sinh viên vừa tốt nghiệp là một dẫn chứng điển hình. Trà có thu nhập 20 triệu đồng/tháng sau khi ra trường. Trong mắt mọi người, Trà có công việc tốt, thu nhập cao, và một tương lai rộng mở. Thế nhưng, thực tế, Trà lại đang vật lộn với vòng xoáy chi tiêu "không phanh", cảm thấy "không đủ tiêu".

Trà từng nghĩ, với 20 triệu/tháng, cuộc sống của mình sẽ thoải mái hơn rất nhiều so với thời sinh viên. Trà bắt đầu nuông chiều bản thân bằng những sở thích.

Mỗi buổi sáng, Trà bắt đầu ngày mới bằng một ly cafe. Ăn trưa thì gọi đồ ăn qua app, không ít lần là những set sushi hay pizza. Buổi tối, sau giờ làm, Trà thường xuyên ăn uống cùng bạn bè ở các quán ăn ngon, có phần đắt đỏ. Thỉnh thoảng, Trà sẽ đến những quán cafe và chụp ảnh check-in. Cuối tuần, Trà không ngần ngại chi tiền cho những chuyến đi ngắn ngày đến các homestay đẹp. Mỗi khi thấy quảng túi, giày hay những bộ quần áo, váy, Trà đều không chần chừ mà "chốt đơn" ngay lập tức, vì nghĩ "mình làm ra tiền mà, phải tận hưởng chứ".

Tháng đầu tiên, Trà hào hứng với khoản lương lớn trong tài khoản. Tháng thứ hai, Trà vẫn giữ nhịp chi tiêu đó, nhưng bắt đầu cảm thấy hơi hụt hẫng khi cuối tháng tiền gần cạn. Đến tháng thứ ba, dù đã cố gắng "tiết chế" hơn một chút, Trà vẫn không hiểu sao tài khoản của mình lại về con số 0 nhanh đến vậy. Trà thậm chí còn không có một khoản tiết kiệm nào, nhiều lúc Trà phải vay thêm tiền từ bạn bè.

Câu chuyện của Trà không phải là cá biệt. Đó là thực trạng chung của không ít bạn trẻ gặp phải. Mức lương hấp dẫn ban đầu dễ khiến chúng ta lầm tưởng về sự "giàu có" và bỏ qua những nguyên tắc cơ bản của việc quản lý tài chính.

Vì sao thu nhập 20 triệu đồng/tháng lại “bay hơi” nhanh đến vậy?

Không phải lương thấp, mà là do chúng ta chưa thực sự hiểu rõ "dòng chảy" của tiền bạc. Dưới đây là những nguyên nhân chính khiến nhiều bạn trẻ rơi vào cảnh "viêm màng túi" dù thu nhập không hề nhỏ:

1. Chi phí sinh hoạt "ngầm" không ngờ tới

Bạn có thể liệt kê các khoản chi lớn như tiền thuê nhà, điện nước, internet, nhưng còn các khoản "vô hình" khác thì sao?

- Tiền đi lại: Chi phí cho xe ôm công nghệ, xăng xe, bảo dưỡng xe cộ hàng ngày tưởng nhỏ nhưng tích lại lại là một con số đáng kể.

- Ăn uống hàng ngày: Cafe sáng, ăn trưa văn phòng, hay những bữa tối tiện lợi bên ngoài thường có giá cao hơn nhiều so với việc tự nấu ăn. Đôi khi, chỉ một ly trà sữa mỗi ngày cũng có thể "ngốn" của bạn hàng triệu đồng mỗi tháng.

- Các hóa đơn lặt vặt: Tiền điện thoại, các dịch vụ streaming giải trí, hoặc những khoản phí phát sinh bất chợt.

- Sở thích "Check-in" và "Sống ảo": Mạng xã hội đã và đang tạo ra một áp lực vô hình về hình ảnh cá nhân.

- Mua sắm theo trào lưu: Những món đồ hiệu nhỏ, quần áo "hot trend" hay phụ kiện đắt tiền chỉ để "đu trend" và chụp ảnh.

- Ăn uống sang chảnh: Đến các quán cà phê, nhà hàng "sang chảnh" để chụp ảnh, check-in thay vì tập trung vào chất lượng bữa ăn hay giá trị thực.

- Du lịch "chớp nhoáng": Những chuyến đi ngắn ngày, chi phí cao chỉ để có ảnh đẹp đăng tải, thiếu sự cân nhắc về ngân sách và mục đích thực sự của chuyến đi.

2. Thiếu kỹ năng quản lý tài chính cá nhân: Đây là nguyên nhân gốc rễ dẫn đến mọi vấn đề

- Không lập ngân sách: Rất nhiều người không có thói quen lập kế hoạch chi tiêu cụ thể cho từng khoản mục, dẫn đến việc tiền cứ thế "trôi đi" mà không biết vào đâu.

- Không theo dõi chi tiêu: Không ghi chép lại các khoản đã chi, khiến bạn không thể nhìn ra được "lỗ hổng" trong chi tiêu của mình.

- Không có quỹ khẩn cấp: Khi có sự cố bất ngờ, không có quỹ dự phòng khiến bạn phải vay mượn hoặc "vét sạch" tiền lương.

3. Các khoản chi tiêu không cần thiết và bốc đồng

- Đặt đồ ăn online quá nhiều: Sự tiện lợi của các ứng dụng giao đồ ăn khiến chúng ta dễ dàng "phung phí" mà không nhận ra phí ship và giá món ăn cao hơn đáng kể.

- Mua sắm bốc đồng: Những chương trình khuyến mãi, sale off hấp dẫn khiến bạn chi tiền cho những món đồ không thực sự cần thiết.

- Giải trí quá đà: Các cuộc vui hay những buổi tụ tập "thả ga" với bạn bè có thể "ngốn" một phần lớn thu nhập của bạn.

4. Thiếu kiến thức đầu tư, tiết kiệm

Nhiều bạn trẻ chỉ đơn thuần nhận lương và chi tiêu, mà không có kế hoạch tiết kiệm hay tìm hiểu về các kênh đầu tư cơ bản để tiền "sinh sôi".

Làm thế nào để có tiền tiết kiệm?

Việc quản lý tài chính là một quá trình học hỏi và rèn luyện. Dưới đây là những lời khuyên thiết thực giúp bạn thoát khỏi vòng lặp "cháy túi":

- Lập ngân sách và theo dõi chi tiêu: Đây là bước cơ bản nhất. Hãy tạo một bảng ngân sách cụ thể, phân bổ tiền cho các khoản: Nhu cầu thiết yếu (50%) - Mong muốn (30%) - Tiết kiệm/Đầu tư (20%). Sau đó, ghi chép lại mọi khoản chi tiêu mỗi ngày để biết tiền của bạn đang đi về đâu. Có rất nhiều ứng dụng miễn phí giúp bạn thực hiện điều này.

- Xác định rõ "mong muốn" và "nhu cầu" : Trước khi mua bất cứ thứ gì, hãy tự hỏi: "Đây là thứ mình cần hay chỉ là mình muốn?". Việc phân biệt rõ ràng sẽ giúp bạn cắt giảm những khoản chi không cần thiết.

- Xây dựng quỹ khẩn cấp: Mục tiêu lý tưởng là có ít nhất 3-6 tháng chi phí sinh hoạt trong một tài khoản tiết kiệm riêng biệt, không đụng đến. Quỹ này sẽ là "phao cứu sinh" khi có bất trắc.

- Tìm hiểu về các hình thức tiết kiệm/đầu tư cơ bản: Không cần phải trở thành chuyên gia, nhưng hãy bắt đầu với việc gửi tiết kiệm ngân hàng hoặc tìm hiểu về các quỹ đầu tư an toàn. Tiền của bạn cần được "làm việc" để sinh lời.

- Học cách nói "không" : Đừng ngại từ chối những lời mời gọi chi tiêu không cần thiết từ bạn bè nếu nó vượt quá khả năng tài chính của bạn. Sức khỏe tài chính cá nhân quan trọng hơn những cuộc vui nhất thời.

- Nâng cao kiến thức tài chính cá nhân: Đọc sách, tham gia các khóa học online, hoặc theo dõi các kênh thông tin uy tín về quản lý tài chính. Kiến thức là chìa khóa để bạn đưa ra những quyết định đúng đắn.

- Đầu tư vào bản thân: Hãy chi tiền cho việc học hỏi, nâng cao kỹ năng chuyên môn. Đây là khoản đầu tư thông minh nhất, giúp bạn gia tăng giá trị bản thân và mở rộng cơ hội tăng thu nhập trong tương lai.

Mức lương 20 triệu/tháng là một khởi đầu tốt, nhưng nó chỉ là phương tiện, không phải là đích đến của tự do tài chính. Để thực sự làm chủ đồng tiền của mình, sinh viên mới ra trường hay các bạn trẻ cần trang bị kiến thức, kỷ luật và thói quen quản lý tài chính vững vàng.

Hãy bắt đầu từ hôm nay, từng bước nhỏ để biến mức lương hấp dẫn kia thành nền tảng vững chắc cho một tương lai tài chính ổn định.