BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống dịch – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, chia sẻ, mỗi năm, từ tháng 5 đến tháng 12, nhiều địa phương trên cả nước bước vào cao điểm của mùa mưa bão. Không chỉ thiệt hại về người và tài sản do bão lũ, sạt lở đất gây ra, một mối nguy âm thầm nhưng vô cùng nguy hiểm khác cũng rình rập: dịch bệnh truyền nhiễm bùng phát trong và sau mưa lũ.
Theo Bộ Y tế, trong và sau bão số 3 (bão Wipha), mưa lũ, môi trường bị ô nhiễm nặng nề là điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn, virus gây bệnh phát triển, đặc biệt là bệnh thương hàn. Bệnh có khả năng bùng phát thành dịch nếu không có biện pháp phòng ngừa kịp thời. Bộ Y tế vừa phát đi khuyến cáo về các biện pháp phòng, chống căn bệnh này nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch trong cộng đồng.
Thương hàn là bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Salmonella typhi gây ra, lây lan chủ yếu qua đường tiêu hóa. Bệnh thường khởi phát đột ngột với các triệu chứng sốt cao kéo dài, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, táo bón hoặc tiêu chảy, ho khan và mạch chậm. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể không biểu hiện triệu chứng rõ ràng. Thời gian ủ bệnh trung bình từ 8 – 14 ngày, phụ thuộc vào lượng vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể.
Nguồn lây bệnh thương hàn.
Theo Bộ Y tế, thương hàn chủ yếu lây lan qua việc uống nước hoặc ăn thực phẩm nhiễm khuẩn, chưa được nấu chín. Đây là con đường lây nhiễm phổ biến nhất, dễ gây thành dịch lớn.
Ngoài ra, bệnh có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc người mang vi khuẩn, thông qua chất thải, bàn tay, đồ dùng nhiễm bẩn.
Người mắc bệnh có thể phát tán vi khuẩn ngay cả trong giai đoạn ủ bệnh; Người khỏi bệnh vẫn có khả năng đào thải vi khuẩn ra môi trường từ 2 đến 3 tuần, thậm chí kéo dài tới 2 – 3 tháng ở một số trường hợp; Người lành mang khuẩn cũng có thể góp phần lây lan bệnh dù không có triệu chứng rõ rệt.
Ngoài thương hàn, theo bác sĩ BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, các bệnh thường gặp khác trong mùa mưa bão gồm: tiêu chảy cấp, tả, lỵ, viêm gan A, đau mắt đỏ, bệnh ngoài da, bệnh đường hô hấp và sốt xuất huyết. Nhiều bệnh trong số này có khả năng lan thành ổ dịch nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời. Đáng chú ý, không ít trường hợp ban đầu chỉ có biểu hiện nhẹ, khiến người dân chủ quan, tự điều trị tại nhà dẫn đến biến chứng nặng.
Làm gì để phòng bệnh sau bão Wipha?
Theo khuyến cáo từ BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, để bảo vệ sức khỏe trong mùa mưa lũ, người dân cần chủ động thực hiện những biện pháp sau:
- Giữ gìn vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống sôi; Tuyệt đối không sử dụng thực phẩm ôi thiu, gia súc – gia cầm chết; Khi vùng bị ngập, ưu tiên thực phẩm đóng gói sẵn, đảm bảo an toàn như mì gói, lương khô, nước đóng chai.
- Bảo vệ nguồn nước sinh hoạt: Nếu giếng khoan, giếng khơi bị ngập, cần thau rửa và khử trùng đúng cách theo hướng dẫn của cơ quan y tế; Không dùng nước bẩn để rửa mặt, tắm giặt hay cho trẻ em chơi đùa.
- Chủ động phòng chống sốt xuất huyết: Diệt lăng quăng/bọ gậy, đậy kín các vật dụng chứa nước; Loại bỏ các đồ vật có thể ứ đọng nước mưa; Ngủ màn kể cả ban ngày – thời điểm muỗi vằn hoạt động mạnh.
- Phòng bệnh ngoài da, đau mắt đỏ: Tránh ngâm mình quá lâu trong nước lũ; Sau khi đi qua vùng nước ngập, cần rửa sạch tay chân bằng nước sạch, lau khô kỹ kẽ tay – kẽ chân; Không dùng chung khăn mặt, chậu rửa với người khác.
Ngay khi có biểu hiện sốt, tiêu chảy, nổi ban, ho kéo dài, đau mắt… người dân cần đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và tư vấn kịp thời. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc hay điều trị tại nhà, tránh để bệnh diễn tiến nặng và gây lây lan trong cộng đồng.