Thế hệ Alpha (sinh từ năm 2010 đến 2024) đang định hình một văn hóa riêng biệt, đầy bí ẩn đối với người lớn. Họ khao khát sự an toàn, kết nối cộng đồng và trên hết là không gian riêng tư, tránh xa sự soi mói của người lớn.
Từ khi văn hóa giới trẻ tồn tại, người lớn luôn cảm thấy khó hiểu, bối rối và thậm chí bị đe dọa bởi những người trẻ tuổi.
Nhưng ngay cả khi nhìn lại lịch sử lâu dài của việc người lớn không hiểu giới trẻ, văn hóa của Gen Alpha dường như đặc biệt khó nắm bắt. Nếu trước đây khoảng cách thế hệ là người lớn và trẻ em trong nhà không còn xem cùng một chương trình trên tivi nữa, thì rất nhiều trẻ em bây giờ thậm chí còn không xem chương trình . Chúng đang xem video dạng ngắn trên điện thoại. Điểm phức tạp là nguồn giải trí này quá khổng lồ, nên mọi đứa trẻ trên thế giới đều có thể đang tiêu thụ một nội dung khác nhau.
Câu hỏi của hiện tại là: Liệu Gen Alpha có cùng cười - hoặc khóc - hoặc có chung bất kỳ trải nghiệm thẩm mỹ nào với bất cứ điều gì hay không? Có văn hóa đại chúng cho trẻ em và thanh thiếu niên ngày nay không? Và nếu có, nó đến từ đâu và nó trông như thế nào?
Khi đặt những câu hỏi này cho những người nghiên cứu trẻ em và văn hóa, câu trả lời nhận được là mặc dù những người trẻ tuổi có thể không xem cùng một thứ, nhưng rất nhiều người trong số họ đang khao khát những trải nghiệm tương tự từ văn hóa mà họ tiêu thụ, cho dù đó là phim ảnh, YouTube hay trò chơi điện tử.
Họ muốn cảm thấy an toàn, họ muốn cảm giác cộng đồng và họ thực sự, thực sự muốn người lớn để họ yên.
BJ Colangelo (nhà lý luận và phân tích truyền thông, người đã nói về các xu hướng của Gen Alpha) cho biết: "Trẻ em vẫn đang tham gia vào văn hóa. Chúng đang tạo ra văn hóa của riêng mình và chúng đang chọn không chia sẻ với người lớn chúng ta."
Những người trẻ tuổi chưa bao giờ thích bị bảo phải thích gì. Với các thế hệ trước, luôn có những người phân xử và ở một mức độ nào đó, kiểm soát những gì họ có thể tiếp cận.
Đối với thế hệ Millennials và Gen X, "tạp chí, MTV và đài phát thanh là những kênh chính quảng bá và bán cho chúng tôi những gì 'thời thượng'", Colangelo nói. Những người trẻ tuổi có thể chấp nhận hoặc từ chối những gì được cung cấp cho họ, "nhưng ngay cả với sự lựa chọn đó, nó vẫn được quản lý bởi các biên tập viên, nhà sản xuất, DJ".
Cha mẹ cũng có rất nhiều sự tham gia và quyền phủ quyết đối với những gì con cái xem. Cả gia đình bạn có thể thấy những gì bạn xem trên TV trong phòng khách, và cha mẹ có thể cấm, hoặc ít nhất là chế nhạo với sự không tán thành những chương trình mà họ thấy không lành mạnh.
Ngày nay, các công ty truyền thông vẫn cố gắng tạo ra các sản phẩm ăn khách và đôi khi họ thành công. Nhưng trẻ em không còn cần phải thông qua các công ty đó để có được sự giải trí của mình. Và trong khi cha mẹ có thể đặt giới hạn thời gian sử dụng màn hình và đặt quyền kiểm soát trên điện thoại hoặc iPad của trẻ em, chúng luôn có cách để "lách luật".
Kết quả là một bối cảnh văn hóa bị chi phối bởi mạng xã hội, nơi gần một nửa thời gian xem của Gen Alpha diễn ra trên YouTube, TikTok hoặc các nền tảng xã hội khác.
Đồng thời, "mạng xã hội cho phép nhiều cộng đồng nhỏ tồn tại, nghĩa là không phải ai cũng nhìn thấy cùng một nội dung vào cùng một thời điểm" - cho đến khi có thứ gì đó trở nên đủ lớn để thâm nhập vào nguồn cấp dữ liệu của mọi người.
Yalda T. Uhls, nhà sáng lập Trung tâm Học giả & Người kể chuyện tại đại học UCLA cho biết, giới trẻ ngày nay khao khát cảm giác kết nối: "Trong một thế giới mà trẻ em không được phép chạy ra ngoài, không có nhiều không gian cho chúng hoặc chúng phải học quá nhiều, thì game là nơi chúng có thể tụ tập lại với nhau."
Không có gì ngạc nhiên khi một thế hệ trẻ em trải qua những năm tháng hình thành nhân cách trong thời gian phong tỏa vì đại dịch và học tập từ xa lại cảm thấy khao khát cộng đồng. Ngoài ra, có một mong muốn khác còn nổi bật hơn: Theo nghiên cứu của Trung tâm Học giả & Người kể chuyện, mục tiêu hàng đầu của Thế hệ Alpha và Thế hệ Z là cảm thấy an toàn.
Nhưng nếu một phần trong mong muốn của trẻ em là được an toàn khỏi người lớn, thì có lẽ chúng ta cần phải chú ý đến điều đó.
Uhls chỉ ra rằng giới trẻ năm 2025 đang phải đối mặt với thảm họa khí hậu, bất bình đẳng tràn lan, và các cuộc xả súng đang diễn ra tại trường học. Đối với họ, trò chơi điện tử và phương tiện truyền thông nói chung, có thể là nguồn an ủi.
Và trẻ em không chỉ muốn được an toàn khỏi những mối đe dọa thực sự đối với cuộc sống và sinh kế của mình. Chúng còn muốn được an toàn khỏi những đánh giá và phán xét liên tục của người lớn.
Thế hệ Alpha "đã trưởng thành trong tình trạng giám sát mạng xã hội. Rất nhiều người trong số họ đã có loạt hình ảnh, thông tin trên mạng mà họ chưa bao giờ đồng ý công khai, nhưng cha mẹ đã đăng chúng lên khi họ còn nhỏ."
Colangelo chỉ ra rằng nếu trẻ em dành toàn bộ thời gian trong các cộng đồng nhỏ của mình hoặc trên các trang mạng xã hội được quản lý chặt chẽ, chúng sẽ ít có khả năng khám phá ra những "nghệ sĩ trong mình" hoặc ý tưởng mới.
Đồng thời, Colangelo cho biết, nhiều thói quen sử dụng phương tiện truyền thông của trẻ em có thể được hiểu là những nỗ lực đòi quyền tự chủ. Chúng thực sự "chống lại những thứ đang bị ép buộc."
Người lớn cảm thấy lo lắng khi không thể kiểm soát những gì trẻ em tiếp xúc trên mạng. Tuy nhiên, thái độ "chống đối" này của trẻ em chính là một thông điệp mạnh mẽ. Đó là lời nhắn nhủ rằng, có lẽ người lớn đã vô tình tước đi quyền tự chủ của chúng, và đã đến lúc chúng ta nên trả lại điều đó.
Nguồn: Vox