Trong nhiều gia đình, tôm đông lạnh là nguyên liệu quen thuộc, vừa tiện lợi vừa dễ chế biến. Tuy nhiên, một thói quen phổ biến khi xử lý loại hải sản này lại vô tình khiến món ăn kém ngon, thậm chí thất thoát chất dinh dưỡng ban đầu hay tiềm ẩn rủi ro gây nguy hiểm cho sức khỏe. Đó là: Ngâm tôm trực tiếp vào bát nước để rã đông.
Các chuyên gia và chủ cửa hàng hải sản cho biết, cách làm tưởng chừng đơn giản này khiến tôm nhanh tan đá nhưng đi kèm là hàng loạt hệ lụy. Phần thịt bên ngoài bị mềm nhũn trong khi lõi vẫn còn đông cứng, khiến cấu trúc tế bào bị phá vỡ, thịt tôm mất nước, trở nên bở, nhão, không còn độ giòn ngọt vốn có. Nguy hiểm hơn, việc ngâm trong nước lâu dễ tạo điều kiện cho vi sinh vật sinh sôi, làm giảm an toàn thực phẩm.
Ảnh minh hoạ
Thay vì ngâm nước, người nội trợ có thể áp dụng ba phương pháp rã đông vừa nhanh vừa an toàn.
Thứ nhất, tận dụng tính dẫn nhiệt của kim loại. Cách làm này được nhiều đầu bếp chuyên nghiệp lựa chọn. Chỉ cần đặt tôm kẹp giữa hai chiếc chậu inox sạch, hơi lạnh sẽ nhanh chóng truyền ra ngoài, giúp tôm tan đá đều chỉ sau nhiều nhất 5 phút, thậm chí không đến.
Thứ hai, ngâm tôm trong nước muối loãng. Tỷ lệ gợi ý là 5g muối pha với 500ml nước lạnh. Nhờ muối làm hạ điểm đóng băng, quá trình rã đông diễn ra nhanh hơn trong khoảng 8–10 phút, đồng thời giữ lại tối đa dưỡng chất bên trong.
Thứ ba, rã đông chậm trong ngăn mát tủ lạnh ở mức nhiệt khoảng 4 độ C. Phương pháp này cần nhiều thời gian hơn, từ 6–8 tiếng, nhưng ưu điểm là thịt tôm gần như giữ nguyên chất lượng như tôm tươi, rất phù hợp với các món cần độ tinh tế, chẳng hạn sashimi hay hấp.
Trong khi đó, hai cách nhiều người hay dùng – rã đông bằng lò vi sóng hoặc ngâm nước nóng – lại bị khuyến cáo hạn chế. Nguyên nhân là nhiệt độ cao khiến protein trong thịt tôm biến tính, một số phần bị chín cục bộ, làm mất đi hương vị tự nhiên.
Các nghiên cứu cho thấy, nếu rã đông đúng phương pháp, tôm có thể giữ lại hơn 90% protein, khoáng chất và axit amin. Ngược lại, xử lý sai cách có thể khiến lượng axit amin tạo vị giảm tới 40%, làm món ăn không còn đậm đà.
Bên cạnh kỹ thuật rã đông, khâu chọn mua tôm đông lạnh cũng quan trọng không kém. Người tiêu dùng nên ưu tiên loại tôm có vỏ sáng, không có nhiều đá vụn trong bao bì, phần đầu gắn chặt với thân. Đây là dấu hiệu cho thấy tôm được cấp đông nhanh ngay sau khi đánh bắt, đảm bảo chất lượng.
Ảnh minh hoạ
Một số đầu bếp còn bật mí mẹo nhỏ: Tôm chỉ mới rã đông một phần sẽ thấm gia vị nhanh hơn khi ướp, còn nếu muốn tạo độ giòn, có thể tẩm một lớp bột năng mỏng rồi cấp đông lại trước khi chế biến.
Theo kinh nghiệm của những đầu bếp lâu năm, khi rã đông cần chú ý một số điểm nhỏ nhưng quan trọng. Trước hết, chỉ nên lấy ra lượng tôm vừa đủ để chế biến, tránh tình trạng đông – tan nhiều lần làm hỏng chất lượng. Sau khi rã đông, nên thấm khô bề mặt bằng khăn giấy sạch, ngăn tôm hút thêm nước gây nhão.
Một con tôm đạt chuẩn sau rã đông thường có dáng cong tự nhiên, thịt và vỏ gắn chặt, khi dùng tay ấn nhẹ sẽ cảm nhận được độ đàn hồi. Nếu chuẩn bị món xào, tôm cần được rã đông hoàn toàn để chín đều, còn với món chiên, có thể giữ lại một chút đá giúp lớp vỏ ngoài giòn hơn trong khi thịt bên trong vẫn ngọt.
Trong trường hợp chưa chế biến ngay, có thể bảo quản tạm bằng cách ngâm tôm trong nước đá lạnh pha rượu trắng và vài lát gừng tươi, vừa khử mùi tanh vừa duy trì độ săn chắc. Tuy nhiên, thời gian ngâm không nên vượt quá hai giờ.
Rõ ràng, việc rã đông tôm không chỉ đơn thuần là khâu chuẩn bị trước khi nấu. Đây là bước quan trọng quyết định đến hương vị, độ ngon ngọt và giá trị dinh dưỡng của món ăn. Chỉ cần thay đổi thói quen, áp dụng đúng phương pháp, người nội trợ hoàn toàn có thể mang đến cho gia đình những bữa cơm tròn vị, giữ nguyên tinh túy từ biển cả.
Theo aboluowang