Pháp chính thức cấm hóa chất "vĩnh cửu" trong mỹ phẩm và quần áo

(Ảnh minh họa: CNN)

Luật cấm này đã được Quốc hội Pháp thông qua hồi tháng 2/2025, đánh dấu bước đi mạnh mẽ của nước này trong nỗ lực kiểm soát các hóa chất độc hại đang hiện diện phổ biến trong đời sống hiện đại.

PFAS (Per- and Polyfluoroalkyl Substances) là nhóm hóa chất tổng hợp do con người tạo ra, được sử dụng rộng rãi từ cuối những năm 1940 để tạo ra các đặc tính chống dính, chống nước và chống bám bẩn. Chúng xuất hiện trong nhiều sản phẩm quen thuộc như chảo chống dính, quần áo chống thấm, thảm, ô, mỹ phẩm, thậm chí cả chỉ nha khoa.

Do có cấu trúc hóa học đặc biệt bền vững, PFAS gần như không bị phân hủy trong tự nhiên, từ đó được mệnh danh là "hóa chất vĩnh cửu". Theo thời gian, các chất này đã ngấm vào đất, nguồn nước ngầm, xâm nhập chuỗi thực phẩm và nguồn nước uống. PFAS hiện được phát hiện ở khắp nơi trên Trái đất, từ đỉnh núi Everest cho tới trong máu và não người.

Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy việc tiếp xúc lâu dài với PFAS, kể cả ở nồng độ thấp, có thể gây tổn thương gan, rối loạn mỡ máu, suy giảm miễn dịch, trẻ sơ sinh nhẹ cân và làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư.

Theo quy định mới, Pháp sẽ cấm mọi sản phẩm mà PFAS có thể được thay thế bằng các chất an toàn hơn. Các mặt hàng nằm trong diện cấm bao gồm mỹ phẩm, sáp trượt tuyết và quần áo có chứa PFAS, ngoại trừ một số loại dệt may công nghiệp được coi là thiết yếu. Đề xuất cấm chảo chống dính đã bị loại khỏi dự luật sau sự phản đối mạnh mẽ từ các nhà sản xuất, trong đó có tập đoàn Tefal của Pháp.

Luật mới cũng yêu cầu các cơ quan chức năng thường xuyên kiểm tra nguồn nước uống để phát hiện đầy đủ các loại PFAS, qua đó tăng cường bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Trên bình diện quốc tế, một số hợp chất PFAS đã bị cấm theo Công ước Stockholm về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy, song Mỹ và Trung Quốc hiện chưa tham gia công ước này. Tại châu Âu, Đan Mạch dự kiến cấm PFAS trong quần áo, giày dép từ giữa năm 2026, trong khi Liên minh châu Âu vẫn đang xem xét khả năng ban hành quy định chung.

Động thái của Pháp được đánh giá là bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống ô nhiễm hóa chất, đồng thời tạo sức ép thúc đẩy các quốc gia khác sớm hành động nhằm giảm thiểu rủi ro lâu dài đối với môi trường và sức khỏe con người.