Đây là câu chuyện về những thói quen nhỏ giúp con người sống hạnh phúc và viên mãn hơn, lấy cảm hứng từ một nghiên cứu nổi tiếng của Đại học Harvard về hạnh phúc, kéo dài suốt hơn 80 năm. Có lẽ bạn đã từng nghe về nghiên cứu này: Harvard Study of Adult Development, các nhà khoa học đã khảo sát cuộc sống của hơn 700 người đàn ông.
Các nhà nghiên cứu hiện tại đã xuất bản cuốn sách The Good Life: Lessons from the World’s Longest Scientific Study of Happiness.
Ai mà không muốn sống tốt hơn, hạnh phúc hơn? Và ngay từ đầu, hai tác giả Robert Waldinger và Marc Schulz đã khẳng định: “Trong suốt 84 năm, nghiên cứu Harvard theo dõi hàng trăm người để tìm ra điều gì thực sự giúp con người khỏe mạnh và hạnh phúc.
Không phải sự nghiệp, thể dục hay ăn uống. Dù những điều đó quan trọng, nhưng có một yếu tố nổi bật nhất: Các mối quan hệ tốt. Nếu rút gọn thành một nguyên tắc, thì đó là:
Các mối quan hệ tốt giúp chúng ta khỏe mạnh và hạnh phúc hơn”.
Điều đáng quý là các tác giả không chỉ dừng ở kết quả, mà còn chia sẻ cách thức để nuôi dưỡng và cải thiện các mối quan hệ. Dưới đây là 9 thói quen đơn giản, dựa trên nghiên cứu Harvard cùng nhiều nguồn khác, có thể giúp bạn nâng cao chất lượng mối quan hệ và hạnh phúc hơn.
Chúng ta không thể cải thiện những gì không đo lường. Hãy dành thời gian xem xét: mối quan hệ nào quan trọng, mối quan hệ nào ít ý nghĩa và mối quan hệ nào bạn muốn vun đắp nhiều hơn.
Waldinger và Schulz gợi ý: Mỗi năm, hãy vẽ “bản đồ xã hội” của mình, ghi ra bạn đang nhận được gì, cho đi gì và mong muốn điều gì. Viết lại để so sánh sau một năm, bạn sẽ bất ngờ vì nhiều điều có thể thay đổi.
Không chỉ người thân, bạn bè, mà những mối quan hệ đời thường cũng quan trọng, từ nhân viên quán ăn, bưu tá hay người bạn thường gặp khi đi dạo công viên. Dù chỉ là những lời chào hay nụ cười, chúng góp phần tạo nên cảm giác kết nối và ý nghĩa trong đời sống.
Ảnh minh hoạ.
Một nghiên cứu của Đại học Kansas cho thấy: chỉ cần một cuộc trò chuyện ý nghĩa mỗi ngày với bạn bè có thể gia tăng hạnh phúc và giảm căng thẳng. Việc lắng nghe, quan tâm và tôn trọng ý kiến người khác cũng giúp bạn cảm thấy tích cực hơn vào cuối ngày.
Nghiên cứu tại Michigan State University trên 2.500 cặp vợ chồng cho thấy, những người có mức độ dễ mến và ổn định cảm xúc cao thì mối quan hệ bền vững và hạnh phúc hơn. Nói ngắn gọn hơn là hãy tử tế và ổn định cảm xúc trong các mối quan hệ.
Các nghiên cứu ở Anh và Mỹ đều chứng minh, những người tham gia tình nguyện, dù chỉ vài giờ/tuần, có nhiều cơ hội gặp gỡ, gắn kết và cảm thấy tự hào về đóng góp của mình. Tình nguyện không chỉ là cho đi, mà còn giúp xây dựng những kết nối mới đầy ý nghĩa.
Ảnh minh hoạ.
Đôi khi, để nuôi dưỡng mối quan hệ, chúng ta cần hàn gắn nó. Và hàn gắn thường bắt đầu bằng việc xin lỗi và sửa chữa lỗi lầm.
Ai cũng nghĩ rằng mình biết cách xin lỗi, đúng không? Thực ra, nó phức tạp hơn bạn tưởng. Có hẳn một “lý thuyết” về cách xin lỗi và khi nào nên xin lỗi, chẳng hạn, nên dùng câu nói tập trung vào bản thân (“Tôi xin lỗi”) hay hướng về người khác (“Xin hãy tha thứ cho tôi”).
Nhìn chung, lời xin lỗi càng đặt trọng tâm vào người đối diện thì càng mạnh mẽ và hiệu quả. Đó là điều rất đáng học hỏi từ trước.
Ai cũng thích chia sẻ về bản thân. Do đó, muốn cải thiện mối quan hệ, hãy đặt câu hỏi và lắng nghe. Khi ai đó tìm lời khuyên, thay vì nói phải làm gì, bạn có thể hỏi những câu giúp họ tự tìm ra câu trả lời.
Không nhất thiết phải nói “Tôi yêu bạn” với tất cả mọi người. Nhưng hãy thể hiện sự quan tâm qua hành động, như giúp đỡ bạn bè, gọi điện cho người đồng nghiệp cũ, bày tỏ sự ngưỡng mộ với nỗ lực của ai đó, hoặc đơn giản là nói lời cảm ơn. Đôi khi, ba từ “Tôi yêu bạn” cũng là điều tuyệt vời để nói.
Ảnh minh hoạ.
Xây dựng mối quan hệ luôn đi kèm rủi ro. Hãy dám mở lòng, dám bắt chuyện, và chấp nhận khả năng bị từ chối.
Một ví dụ thực tế: nếu bạn muốn kết bạn và xây dựng quan hệ tốt đẹp, hãy áp dụng “quy tắc ba lần”, tức là sẵn sàng thử bắt chuyện hoặc hẹn gặp đến 3 lần trước khi bỏ cuộc. Lần đầu, có thể họ chưa nhận hoặc chưa hiểu thông điệp. Lần thứ hai, có thể họ quên hoặc bận chưa kịp trả lời. Lần thứ ba, có thể là sự e ngại hay cái tôi của họ cản trở.
Càng ít để cái tôi bị chi phối bởi sự từ chối, bạn càng dễ tạo dựng những kết nối mới và bền vững.
Nhiều thói quen trên gắn liền với trí tuệ cảm xúc (EQ), khả năng hiểu và quản lý cảm xúc của bản thân lẫn người khác. Nghiên cứu từ Harvard cho thấy, hạnh phúc đến từ những mối quan hệ chất lượng. Và nếu chỉ cần thay đổi một vài thói quen nhỏ để cải thiện điều này, thì đó chắc chắn là khoản “đầu tư” xứng đáng cho cuộc đời.