Mỗi đứa trẻ đều mang trong mình kỳ vọng của cha mẹ, thậm chí đôi khi còn gánh cả những giấc mơ còn dang dở của thế hệ trước. Tuy nhiên, sự xuất sắc không chỉ gói gọn trong điểm số. Việc cha mẹ chỉ tập trung vào thành tích học tập mà bỏ qua những khía cạnh khác của con cái có thể là bất công. Trên thực tế, nhiều đứa trẻ tưởng chừng bình thường khi còn nhỏ, nhưng với định hướng đúng đắn và sự bồi dưỡng thích hợp, vẫn có thể trở thành những người thành công vượt trội trong tương lai.
Đại học Harvard từng tiến hành một khảo sát quy mô lớn với 1.000 người trưởng thành trong độ tuổi từ 25 đến 45, đồng thời phỏng vấn phụ huynh của họ. Kết quả cho thấy, những trẻ thể hiện 5 đặc điểm nổi bật khi còn nhỏ có khả năng thành công cao hơn hẳn khi trưởng thành. Cụ thể, nhóm này có thu nhập cao hơn 30% so với mức trung bình, hơn 85% tốt nghiệp đại học và phần lớn xây dựng được gia đình hạnh phúc, ổn định.
Không ai có thể tồn tại tách biệt khỏi xã hội. Những người thành công, ngoài năng lực bản thân, thường biết tận dụng sự hỗ trợ từ các mối quan hệ. Nghiên cứu cho thấy, trẻ em hòa đồng, dễ kết bạn thường phát triển tốt hơn cả trong học tập và trong cuộc sống. Các em giao tiếp cởi mở với bạn bè, ứng xử tích cực với thầy cô và duy trì được mối quan hệ gắn kết với cha mẹ. Đây chính là nền tảng quan trọng giúp trẻ hình thành kỹ năng xã hội và dễ hòa nhập vào môi trường mới.
Độc lập là bước đầu tiên của sự trưởng thành. Trẻ em quá phụ thuộc vào cha mẹ thường gặp khó khăn khi đối diện thử thách. Trong khi đó, những trẻ sớm rèn tính tự lập, biết tự chăm sóc bản thân và tự đưa ra quyết định, sẽ dễ dàng thích ứng với các tình huống bất ngờ. Chính sự độc lập này rèn luyện tinh thần kiên cường, thái độ lạc quan và giúp trẻ dần hình thành khả năng lãnh đạo trong tương lai.
Không có thành công nào đến từ sự lười biếng. Khảo sát cho thấy trẻ em có thói quen tập trung và siêng năng thường đạt hiệu quả cao hơn trong học tập và các hoạt động khác. Khi trưởng thành, những người này cũng có xu hướng trở thành nhân viên tận tâm, lãnh đạo trách nhiệm, từ đó gặt hái nhiều thành tựu. Cha mẹ có thể vun đắp đặc điểm này cho con bằng cách khuyến khích trẻ hoàn thành công việc đến cùng, dù nhỏ nhặt, thay vì dễ dàng bỏ cuộc.
Nhiều trẻ rơi nước mắt khi lần đầu đến mẫu giáo và phải mất nhiều thời gian mới quen với trường lớp. Nhưng cũng có những em bé nhanh chóng hòa nhập, kết bạn dễ dàng và chủ động tham gia các hoạt động. Nghiên cứu cho thấy, những đứa trẻ biết thích nghi nhanh với môi trường xa lạ thường có lợi thế lớn khi bước vào đời, bởi chúng ít sợ hãi trước sự thay đổi, dễ dàng nắm bắt cơ hội hơn.
Đặc điểm cuối cùng được Harvard nhấn mạnh là khả năng tư duy linh hoạt. Đây là phẩm chất giúp trẻ không rập khuôn, luôn có ý tưởng mới khi đối diện vấn đề. Những trẻ có tư duy mở, độc lập trong suy nghĩ thường thể hiện khả năng sáng tạo vượt trội, dễ gặt hái thành công trong học tập lẫn sự nghiệp. Trong khảo sát, nhóm trẻ có đặc điểm này chiếm tỷ lệ cao trong số những người trưởng thành đạt thu nhập vượt trội so với trung bình.
Nghiên cứu của Harvard chỉ ra rằng, năm đặc điểm trên thường xuất hiện ở những người trưởng thành thành công. Điều này đồng nghĩa, cha mẹ hoàn toàn có thể chủ động vun đắp, khuyến khích con cái phát triển từ sớm. Thay vì chỉ nhìn vào điểm số, phụ huynh nên chú ý rèn luyện kỹ năng xã hội, khuyến khích tính độc lập, nuôi dưỡng sự chăm chỉ, dạy con cách thích nghi và kích thích tư duy sáng tạo.
Nỗ lực luôn tỷ lệ thuận với thành quả. Khi cha mẹ định hướng đúng, mỗi đứa trẻ đều có cơ hội tỏa sáng, bất kể xuất phát điểm ra sao. Và hơn hết, hành trang bước vào tương lai của con không chỉ là kiến thức, mà còn là bản lĩnh, sự linh hoạt và kỹ năng sống vững vàng.