Loại quả quen thuộc của Việt Nam “gây sốt”: Có mặt ở 100 nước, doanh thu xuất khẩu 9 tháng tăng 114%

9 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu dứa mang về khoảng 8 triệu USD, tăng trưởng 114% so với cùng kỳ, trở thành một trong những điểm sáng mới của nông sản Việt trên hành trình phát triển bền vững.

Tăng tốc ngoạn mục, chinh phục thị trường khó tính

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, chỉ riêng tháng 8/2025, kim ngạch xuất khẩu dứa đạt 950 nghìn USD, tăng hơn 4 lần so với tháng trước. Tính chung 9 tháng, giá trị xuất khẩu đạt gần 8 triệu USD, trong đó EU chiếm 48%, Mỹ  khoảng 20%, với Liên bang Nga là thị trường nhập khẩu chủ lực.

Các doanh nghiệp chế biến nhận định, nhu cầu dứa Việt tăng nhanh tại các thị trường cao cấp nhờ chất lượng ổn định, vị ngọt tự nhiên và hương thơm đặc trưng. Nhiều sản phẩm dứa cô đặc, dứa đóng hộp và nước ép mang thương hiệu Việt đã có mặt tại hơn 100 quốc gia.

Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia có sản lượng dứa lớn nhất thế giới, với hơn 52.000 ha trồng, 48.000 ha đã cho thu hoạch, sản lượng đạt 860.000 tấn/năm. Các vùng trồng trọng điểm trải dài từ Bắc vào Nam như: Ninh Bình, Thanh Hóa, Quảng Nam (cũ), Tiền Giang (cũ), Kiên Giang (cũ), tạo nên chuỗi cung ứng ổn định và đa dạng.

Đáng chú ý, các địa phương đã chuyển hướng sang trồng rải vụ, giúp dứa tươi được thu hoạch quanh năm. Diện tích trái vụ hiện chiếm tới 30–40%, vừa đảm bảo nguồn nguyên liệu cho chế biến, vừa hạn chế tình trạng “được mùa, rớt giá”.

Theo định hướng đến năm 2030, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đặt mục tiêu mở rộng vùng trồng lên 55–60 nghìn ha, duy trì sản lượng ổn định 800–950 nghìn tấn/năm, hướng tới phát triển theo tiêu chuẩn nông nghiệp xanh – tuần hoàn – thích ứng biến đổi khí hậu.

Công nghệ chế biến: “Chìa khóa vàng” nâng giá trị xuất khẩu

Chia sẻ trên báo Nhân dân, PGS.TS Phạm Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Cơ điện Nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, dứa là loại quả dễ hư hỏng, do đó đầu tư công nghệ bảo quản và chế biến sâu là yếu tố then chốt giúp ngành hàng phát triển bền vững. “Việc đa dạng sản phẩm từ nước ép, mứt, dứa sấy khô hay sản phẩm lên men không chỉ nâng giá trị gia tăng mà còn kéo dài chuỗi tiêu thụ, giảm phụ thuộc vào mùa vụ”, ông Tuấn nhấn mạnh.

Thực tế, nhiều doanh nghiệp như DOVECO đang tiên phong áp dụng mô hình “nông nghiệp liên kết bền vững”, cung cấp giống, vật tư, kỹ thuật và bao tiêu đầu ra cho nông dân. Sản phẩm dứa cô đặc của doanh nghiệp này hiện đã xuất khẩu sang hơn 50 quốc gia, trong đó thị trường Nhật Bản trả tới 4.000 USD/tấn, cao hơn 1.000–1.200 USD so với giá tại EU và Mỹ – minh chứng rõ ràng cho chất lượng và thương hiệu dứa Việt trên trường quốc tế.

Để hiện thực hóa mục tiêu xuất khẩu tỷ USD, các chuyên gia cho rằng ngành dứa cần: Quy hoạch vùng trồng hợp lý, tránh mở rộng ồ ạt theo giá thị trường; Kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật theo tiêu chuẩn EU và Mỹ; Phát triển mô hình kinh tế hợp tác, khuyến khích doanh nghiệp – nông dân – nhà khoa học cùng tham gia chuỗi giá trị; Đầu tư tín dụng xanh hỗ trợ vùng trồng năng suất cao, áp dụng kỹ thuật canh tác thân thiện môi trường.

Từ loại quả dân dã, dứa Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế mới trên bản đồ nông sản thế giới  không chỉ bằng sản lượng, mà còn bằng chất lượng, công nghệ và giá trị bền vững.