Lúc nào cũng nghĩ chồng đang ngoại tình
Chị N.H.B (48 tuổi, tại Hà Nội) phải vào nhập viện điều trị rối loạn hoang tưởng kéo dài do luôn có suy nghĩ chồng đang ngoại tình.
Theo lời kể của bệnh nhân và người nhà, bệnh nhân là con thứ 2 trong gia đình 3 người con. Bệnh nhân không có tiền sử mắc bệnh tâm thần, tính cách tiền bệnh lý: vui vẻ, hoà đồng.
BSCKII Vương Đình Thủy, Phòng Rối loạn loạn thần và Y học tự sát, Viện sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho hay, bệnh nhân làm tự do sau khi tốt nghiệp đại học. Bệnh nhân lấy chồng năm 19 tuổi, hiện tại đã có 3 người con, các con đã lớn và đi làm. Gia đình bệnh nhân có nhiều vấn đề căng thẳng vì vấn đề bệnh tình chị.
Người nhà bệnh nhân cho biết, khoảng hơn 2 năm nay, người phụ nữ này có biểu hiện dễ nóng nảy, hay cáu giận với các con. Chị cho rằng chồng mình đang ngoại tình. Mặc dù đã được chồng giải thích nhưng chị không tin. Chị B tìm kiếm thông tin, theo dõi chồng, hay kiểm tra điện thoại của chồng và nghi ngờ chồng có liên hệ với mối tình đầu.
Bệnh nhân cũng hay kiểm tra tin nhắn trên mạng xã hội của chồng. Khi thấy chồng nhắn tin nhiều với kế toán của công ty nói về công việc, chị lại nghi ngờ chồng ngoại tình với kế toán. Sau đó, mỗi lần chồng nói đi có công việc, chị đều yêu cầu chồng chụp ảnh để kiểm tra.
Ngoài ghen tuông vô cớ, bệnh nhân còn kèm theo tình trạng mất ngủ tăng dần, mệt mỏi, nhiều lúc cảm thấy buồn chán về mối quan hệ với chồng.
Cách đây 2-3 tháng, bệnh nhân nổi nóng, cáu gắt, chửi mắng các thành viên trong gia đình (chồng, các con và người giúp việc). Đỉnh điểm, chị còn đe dọa giết chồng và cả nhà.
Bác sĩ giải thích về rối loạn hoang tưởng dai dẳng (Ảnh N.M).
Bệnh nhân đã được đưa đi khám và được chẩn đoán mắc rối loạn giấc ngủ, uống thuốc nhưng không đỡ, các biểu hiện tăng dần. Sau đó, gia đình đưa đi chị B tới khám tại Viện sức khỏe Tâm thần. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán rối loạn hoang tưởng dai dẳng.
Bác sĩ Thủy cho hay, bệnh nhân được dùng liệu pháp hóa dược: phối hợp các thuốc chống loạn thần, liệu pháp tâm lý cá nhân, gia đình
Hiện tại, sau 28 ngày điều trị, tình trạng bệnh nhân ổn định hơn, hoang tưởng giảm, cảm xúc hành vi phù hợp hơn, ăn ngủ tốt.
Hoang tưởng dai dẳng là gì?
ThS.BSNT Nguyễn Thị Hoa, Phòng Rối loạn loạn thần và Y học tự sát, Viện sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, rối loạn hoang tưởng là tình trạng bệnh nhân có những suy nghĩ, phán đoán sai lầm, không phù hợp với thực tế do bệnh lý tâm thần gây ra, không thể giải thích, đả thông được.
Rối loạn hoang tưởng chia làm nhiều dạng khác nhau như:
- Hoang tưởng được yêu: Bệnh nhân tin rằng có người khác đang yêu họ. Họ thường cố gắng liên lạc với đối tượng thông qua các cuộc gọi điện thoại, thư từ hoặc tin nhắn điện tử. Hành vi này có thể là vi phạm pháp luật.
- Hoang tưởng tự cao: Bệnh nhân cho rằng họ có tài năng lớn nào đó hoặc đã thực hiện được một số khám phá quan trọng.
- Hoang tưởng ghen tuông: Người bệnh tin rằng vợ/chồng hoặc người yêu không chung thủy, thường được giải thích hoang tưởng về " bằng chứng" (ví dụ như: quần áo xộc xệch, vết bẩn trên ga giường).
- Hoang tưởng bị hại: Bệnh nhân tin rằng họ đang bị làm hại, theo dõi, đầu độc.
- Hoang tưởng về cơ thể: chủ yếu liên quan đến các chức năng và cảm giác của cơ thể, phổ biến là bị nhiễm côn trùng hoặc ký sinh trùng, niềm tin rằng cơ thể phát ra mùi hôi thối, rằng các bộ phận của cơ thể không hoạt động, bị biến dạng hoặc xấu xí.
Theo bác sĩ Hoa, rối loạn hoang tưởng dai dẳng là một rối loạn tâm thần hiếm gặp chiếm 0,05 - 0,1% dân số. Tuổi trung bình khởi phát bệnh khoảng 40 tuổi. Các thể bệnh hoang tưởng bị hại, hoang tưởng ghen tuông phổ biến hơn ở nam giới, trong khi đó hoang tưởng được yêu, hoang tưởng tự cao phổ biến hơn ở nữ giới.
Một số yếu tố nguy cơ có liên quan tới bệnh bao gồm: Tiền sử gia đình; Stress, căng thẳng mạn tính; Sang chấn thời thơ ấu; Lòng tự trọng thấp; Sử dụng các chất gây nghiện; Kinh tế xã hội thấp, trình độ học vấn thấp; Vô gia cư; Tình trạng độc thân, goá bụa.
Dấu hiệu của rối loạn hoang tưởng
Bác sĩ Hoa cho hay, rối loạn hoang tưởng có thể phát triển từ rối loạn nhân cách hoang tưởng có sẵn. Bắt đầu từ giai đoạn đầu tuổi trưởng thành, những người mắc chứng rối loạn nhân cách hoang tưởng có biểu hiện mất lòng tin và nghi ngờ đối với người khác cũng như động cơ của họ.
Các triệu chứng ban đầu của rối loạn hoang tưởng có thể bao gồm:
- Cảm thấy bị lợi dụng.
- Bận tâm đến sự trung thành hoặc đáng tin cậy của bạn bè.
- Gán ý nghĩa mang tính chất đe dọa với các sự kiện đời thường.
- Sẵn sàng phản ứng với những điều nhỏ nhặt được nhận thấy.
- Hành vi không rõ ràng, kỳ quặc.
Theo bác sĩ Hoa, rối loạn hoang tưởng nếu không được điều trị có thể dẫn đến lo âu, trầm cảm. Hoang tưởng có thể dẫn đến bạo lực hoặc các vấn đề liên quan đến pháp lý, ví dụ như theo dõi hoặc quấy rối người khác có thể dẫn đến bị bắt giữ. Ngoài ra, hoang tưởng có thể gây cản trở các mối quan hệ của bệnh nhân và khiến họ trở nên xa lánh người khác.
Bác sĩ Hoa tư vấn, hiện nay không có biện pháp dự phòng rối loạn hoang tưởng cho nên việc chẩn đoán và điều trị sớm giúp làm giảm ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân, gia đình và các mối quan hệ bạn bè.