Cái chết đột ngột của Qianqian đã gây chấn động và trở thành chủ đề bàn luận sôi nổi trên mạng xã hội Trung Quốc, đồng thời dấy lên hồi chuông cảnh báo về nguy cơ ngừng tim đột ngột ở người trẻ tuổi.
Theo bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Tim Mạch Quốc tế, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, đột tử do ngừng tim là cái chết đột ngột, bất ngờ do mất chức năng tim (ngừng tim đột ngột). Người đang khỏe mạnh đột ngột tử vong đa phần có nguyên nhân xuất phát từ bệnh lý tim mạch.
Trong qua trình thăm khám, bác sĩ cũng đa gặp một số trường hợp trẻ tuổi ngừng tim đột ngột. Đa phần các bệnh nhân có những bệnh lý tim mạch tiềm ẩn trước đó mà không được phát hiện.
Qianqian, được mệnh danh là "em bé thiên niên kỷ" của Trung Quốc.
Chia sẻ về lý do đột tử xảy ra ở người trẻ, bác sĩ Mạnh cho biết có một số nguyên nhân sau:
- Bệnh cơ tim phì đại: Đây là nguyên nhân hàng đầu, chiếm khoảng 30-40% các trường hợp ngưng tim đột ngột ở người trẻ. Tình trạng này khiến cơ tim dày lên bất thường, làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim nguy hiểm (như rung thất). Nhiều người không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi xảy ra biến cố.
- Hội chứng QT dài (là một vấn đề liên quan đến rối loạn hoạt động điện của tim): Một rối loạn di truyền ảnh hưởng đến hoạt động điện của tim, có thể gây loạn nhịp tim nhanh dẫn đến ngưng tim.
- Hội chứng Brugada: Một rối loạn nhịp tim di truyền khác, thường gặp ở nam giới trẻ tuổi, có thể gây rung thất mà không có dấu hiệu cảnh báo trước.
- Bệnh cơ tim giãn: Các tình trạng này làm suy yếu cơ tim hoặc thay đổi cấu trúc tim, dẫn đến nguy cơ ngưng tim.
Theo bác sĩ Mạnh, các rối loạn điện học trong tim (như rung thất hoặc nhịp nhanh thất) có thể xảy ra mà không liên quan đến tổn thương cấu trúc tim rõ ràng. Những rối loạn này thường liên quan đến yếu tố di truyền hoặc bất thường kênh ion trong tim.
Nhiễm một số loại virus có thể dẫn tới viêm cơ tim, có thể gây tổn thương cơ tim và dẫn đến rối loạn nhịp tim nghiêm trọng. Đây là nguyên nhân đáng kể ở người trẻ, đặc biệt sau nhiễm trùng đường hô hấp.
Ngoài ra, một chấn thương mạnh vào ngực (ví dụ khi chơi thể thao như bóng chày, bóng đá) đúng thời điểm nhạy cảm trong chu kỳ tim có thể gây rung thất và ngưng tim. Điều này hiếm nhưng được ghi nhận ở thanh thiếu niên và vận động viên trẻ.
Lối sống không lành mạnh tăng nguy cơ đột tử
Đột tử gia tăng ở người trẻ còn có liên quan tới thói quen lối sống không lành mạnh ví như căng thẳng, stress, làm việc quá sức. Thiếu ngủ kéo dài, áp lực công việc lớn có thể làm rối loạn nhịp tim, gây đột quỵ hoặc suy tim cấp. Việc sử dụng chất kích thích: Rượu bia, thuốc lá, ma túy, caffeine quá mức có thể gây loạn nhịp tim.
Bác sĩ Mạnh cho hay, cách ăn uống không lành mạnh gây ra thừa cân, béo phì, tăng nguy cơ huyết áp cao, mỡ máu, dẫn đến nguy cơ đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim cao. Việc lười vận động ở người trẻ cũng làm suy giảm chức năng tim mạch, dễ dẫn đến huyết khối.
Một số yếu tố khác gia tăng đột tử là do mất cân bằng điện giải nghiêm trọng (như hạ kali máu hoặc hạ magie máu) do rối loạn ăn uống, dùng thuốc lợi tiểu, hoặc các tình trạng y tế khác.
Để phòng ngừa bệnh lý tim mạch, đột tử bác sĩ Mạnh khuyên người trẻ cần có chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh, ngủ đủ giấc, tránh stress, tăng cường vận động ngay từ bây giờ.
- Trong ăn uống nên giảm muối, đường, chất béo bão hòa để hạn chế nguy cơ xơ vữa động mạch. Ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước để giữ huyết áp ổn định. Hạn chế caffeine, nước tăng lực vì có thể gây rối loạn nhịp tim.
- Lưu ý, tập thể dục đúng cách, tránh gắng sức đột ngột . Vận động ít nhất 30 phút/ngày với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, bơi lội, yoga. Tránh tập luyện quá sức, đặc biệt là những người có bệnh tim chưa được phát hiện. Khởi động kỹ trước khi tập, tránh thay đổi tư thế đột ngột để không làm ảnh hưởng đến tim mạch.
- Cần kiểm soát căng thẳng, ngủ đủ giấc. Stress kéo dài làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim và huyết áp. Nên ngủ đủ 7-8 tiếng/ngày, hạn chế thức khuya.