Đứng hình với bảng chi tiêu của vợ chồng ở Hà Nội: Thu nhập gần 42 triệu, mỗi tháng dự phòng 150 nghìn đồng!

Có tiết kiệm, có dư thì chắc chắn vẫn tốt hơn là tiêu hết sạch hoặc "âm tiền". Tuy nhiên, thiết nghĩ là chúng ta cũng không nên quá hài lòng với suy nghĩ này. Bởi vấn đề không đơn thuần là cứ có dư là xong, mà phải làm sao để tối ưu khoản tiết kiệm cũng như duy trì tính thanh khoản trong lúc cấp bách mới là điều quan trọng.

Mới đây trong một cộng đồng chia sẻ kinh nghiệm quản lý tài chính, tâm sự của một cô vợ về vấn đề này, đã khiến nhiều người phải suy nghĩ. Có người đồng tình, khen ngợi nhưng cũng có người thấy lo thay vì nếu mà có việc đột xuất, thì khó mà xoay sở được.

Thu nhập 41,8 triệu đồng: Mua vàng và gửi tiết kiệm 15 triệu đồng, dự phòng 150 nghìn đồng!

Cô vợ cho biết gia đình đã có nhà và xe, hiện đang sinh sống ở quận Long Biên (Hà Nội). Tổng thu nhập của cả vợ và chồng là 41,8 triệu đồng/tháng. Dự định gần nhất của vợ chồng cô là 1-2 năm nữa sẽ sinh con thứ 2.

"Em làm công việc tương đối nhàn, tan ca 16h để kịp đón con và lo cơm nước gia đình. Chồng em có đặc thù công việc hay về muộn, 2-3 tháng phải đi công tác nước ngoài 1 lần, khoảng 10 ngày. Nhờ các bác tư vấn giúp xem còn khoản nào gia đình em có thể điều chỉnh, tiết kiệm thêm không ạ?" - Cô viết.

Nhìn vào bảng sao kê chi tiêu này, có người khen quá ổn, có người lại chỉ ra một điều bất hợp lý: Tỷ lệ tiết kiệm - tích sản gấp 100 lần tỷ lệ dự phòng hàng tháng, lỡ mà có việc thì phải bán vàng hoặc rút tiết kiệm ra hay sao? Rõ ràng, vậy là chưa ổn rồi!

"Chi tiêu thì mình thấy có thể cân nhắc khoản tiền tiêu riêng của chồng, vì đi công tác trong nước hay nước ngoài thì chắc cũng có tiền hỗ trợ của công ty rồi, chứ đi công tác mà lại phải chi thêm tiền túi ra thì lạ quá. Khoản chi tiêu riêng của vợ cũng có thể cân nhắc giảm còn khoảng 1 triệu thôi thì tốt. Còn lại thì ok rồi" - Một người chia sẻ.

"Dự phòng 150 nghìn đồng/tháng thôi hả mom? Vậy sao đủ lo hiếu hỷ, chưa kể các khoản phát sinh đột xuất nữa, giờ mừng 1 đám cưới cũng 500 nghìn đồng rồi. Chứ có việc mà lại phải rút tiết kiệm hoặc mang vàng đi bán thì thà tăng tiền dự phòng lên còn hơn, ít cũng 1 triệu đồng/tháng chứ" - Một người khuyên.

"Chi tiêu thì mình thấy hợp lý rồi, nhưng thiếu khoản biếu bố mẹ hai bên. Không biếu hàng tháng thì cũng biếu Tết nữa ấy, với chưa có khoản phát sinh. Nếu muốn tiết kiệm thêm thì bớt khoản tiền đi lại, du lịch với tiền tiêu riêng đi thôi" - Một người chung quan điểm.

Quỹ dự phòng: Chiếm bao nhiêu % thu nhập là hợp lý?

Quỹ dự phòng luôn được coi là "tấm khiên" bảo vệ mỗi cá nhân và gia đình trước những cú sốc tài chính không thể lường trước. Thế nhưng câu hỏi thường xuyên được đặt ra là: Nên dành bao nhiêu % thu nhập hàng tháng cho quỹ này thì vừa đủ?

Thực tế, khó có thể đưa ra 1 con số cụ thể đúng với tất cả mọi người, nhưng các chuyên gia đều cho rằng: Mức dự phòng lý tưởng nên là 10-20% thu nhập hàng tháng. Con số này xuất phát từ việc tính toán dựa trên khả năng chi tiêu trung bình của một hộ gia đình và thời gian cần thiết để duy trì cuộc sống nếu nguồn thu nhập chính bị gián đoạn.

Một trong những nguyên tắc phổ biến để duy trì quỹ dự phòng, quỹ chi tiêu và quỹ tiết kiệm là nguyên tắc 50-30-20. Trong đó 50% thu nhập dành cho nhu cầu thiết yếu (ăn uống, nhà ở, đi lại,...), 30% cho mong muốn cá nhân (giải trí, học tập,...) và 20% cho tiết kiệm và đầu tư, bao gồm cả quỹ dự phòng. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế biến động, không ít người lựa chọn tăng tỷ lệ dành cho quỹ dự phòng lên cao hơn mức 20%, đặc biệt là khi họ sống trong môi trường công việc thiếu ổn định hoặc gánh vác trách nhiệm nuôi con nhỏ.

Điều quan trọng không chỉ là tỷ lệ phần trăm, mà còn là thói quen duy trì đều đặn. Một quỹ dự phòng đủ lớn được hình thành từ sự kỷ luật lâu dài, chứ không phải từ vài tháng cắt giảm dồn dập.

Nếu xét trên khía cạnh an toàn tài chính, mức lý tưởng mà 1 quỹ dự phòng nên có là khoảng 3-6 tháng chi phí sinh hoạt thiết yếu. Nghĩa là, ngay cả khi thu nhập bị cắt đứt hoàn toàn, bạn vẫn có thể duy trì cuộc sống ổn định trong nửa năm.

Chẳng hạn, một gia đình có chi phí sinh hoạt 20 triệu đồng mỗi tháng thì quỹ dự phòng tối thiểu cần có là 60-120 triệu đồng.

Bên cạnh đó, xây dựng quỹ dự phòng không nên nhìn đơn giản như việc "để dành tiền", mà còn phải tính đến yếu tố giữ giá trị và thanh khoản. Khoản tiền này nên nằm ở những kênh an toàn, dễ rút ra khi cần. Khi sở hữu một quỹ dự phòng đủ vững, bạn sẽ thấy mình tự tin hơn trong công việc, trong các quyết định lớn của đời sống và cả trong hôn nhân, bởi luôn có một lớp đệm an toàn chống lại những biến cố bất ngờ.