Nếu như ung thư gan được mệnh danh là “kẻ giết người thầm lặng” thì ung thư tuyến tụy được xếp vào “vua” trong các loại ung thư”. Bởi vì mặc dù không quá phổ biến nhưng loại ung thư này lại có những đặc điểm cực kỳ nguy hiểm:
- Tiến triển âm thầm: Trong giai đoạn đầu, ung thư tuyến tụy hiếm khi gây ra triệu chứng rõ ràng, khiến người bệnh không nhận ra bất thường. Đến khi xuất hiện dấu hiệu, đa số đã ở giai đoạn muộn, di căn hoặc không còn khả năng phẫu thuật.
- Tỷ lệ sống cực thấp: Theo số liệu của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, tỷ lệ sống sau 5 năm đối với ung thư tuyến tụy giai đoạn 1 chỉ khoảng 39%, giai đoạn 2 là 13%, và nếu đã di căn xa (giai đoạn 4) thì chỉ còn 3%.
Ảnh minh họa
- Khó can thiệp triệt để, dễ di căn: Vị trí tuyến tụy nằm sâu trong ổ bụng, gần các cơ quan quan trọng như gan, tá tràng, mạch máu lớn. Nên không chỉ phát hiện sớm khối u khó khăn hơn mà phẫu thuật loại bỏ khối u cũng rất phức tạp. Đồng thời, khối u dễ di căn sớm đến gan, phúc mạc hoặc phổi.
- Dễ tái phát sau điều trị: Khối u tuyến tụy có khả năng tái phát rất cao, ngay cả sau khi đã cắt bỏ hoàn toàn.
Bệnh nhân ung thư tuyến tụy thường xuất hiện các biểu hiện liên quan đến hệ tiêu hóa, dễ bị chẩn đoán nhầm thành viêm loét dạ dày - tá tràng, rối loạn tiêu hóa hay trào ngược. Dưới đây là 4 triệu chứng điển hình:
Đau bụng vùng thượng vị lan ra sau lưng
Triệu chứng phổ biến nhất là đau âm ỉ ở vùng bụng trên (thượng vị), tức nơi nhiều người nghĩ là đau dạ dày. Tuy nhiên, cơn đau do ung thư tụy thường lan ra sau lưng, nhất là khi nằm ngửa hoặc sau khi ăn. Một số người mô tả cảm giác đau như bị bóp nghẹt, chỉ dịu đi khi gập người về phía trước. Đây là dấu hiệu cảnh báo rõ ràng nhưng dễ bị bỏ qua vì quá giống đau bao tử.
Ảnh minh họa
Đầy bụng dai dẳng, ngay cả khi ăn ít
Khi tuyến tụy suy giảm chức năng tiết enzyme tiêu hóa, quá trình phân giải thức ăn bị chậm lại, dẫn đến cảm giác đầy bụng, nặng bụng sau khi ăn, dù chỉ ăn lượng nhỏ. Cảm giác khó tiêu này kéo dài nhiều ngày, thường bị nhầm là dấu hiệu của rối loạn tiêu hóa hay viêm dạ dày. Đặc điểm dễ nhận biết là người bệnh không muốn ăn dù chưa no và cảm thấy khó chịu ngay sau bữa ăn.
Sụt cân nhanh dù ăn uống bình thường
Tuyến tụy đóng vai trò thiết yếu trong tiêu hóa và chuyển hóa đường huyết. Khi bị ung thư, quá trình hấp thụ dinh dưỡng suy giảm đáng kể khiến người bệnh giảm cân nhanh chóng, dù không ăn kiêng hay tập thể dục. Đây là triệu chứng phổ biến của nhiều loại ung thư nhưng đặc biệt rõ ràng ở ung thư tuyến tụy.
Buồn nôn, nôn mửa sau bữa ăn
Khối u ở tuyến tụy có thể chèn ép vào tá tràng hoặc gây tắc nghẽn đường tiêu hóa, khiến người bệnh dễ bị buồn nôn, nôn ngay sau khi ăn. Triệu chứng này xảy ra ngay cả khi ăn đồ nhẹ, dễ bị lầm tưởng là do trào ngược axit hay ăn phải thức ăn không sạch. Tình trạng này không cải thiện dù đổi các loại thực phẩm khác nhau.
Ảnh minh họa
Đi ngoài phân sẫm màu hoặc nôn ra máu
Khối u tụy có thể xâm lấn vào tá tràng, gây tổn thương và xuất huyết bên trong. Điều này dẫn đến đi ngoài phân đen, mùi hôi, hoặc nặng hơn là nôn ra máu. Tuy nhiên, phần lớn người bệnh lại cho rằng mình bị xuất huyết dạ dày - một tình trạng phổ biến hơn. Từ đó chủ quan hoặc trì hoãn thăm khám chuyên sâu.