Điều gì gây nên vụ cháy thảm khốc khiến ít nhất 36 người chết, 29 người bị thương và 279 người vẫn đang mất tích tại Hồng Kông (Trung Quốc)?

Giới chức cho biết họ sẽ điều tra nguyên nhân vụ cháy mức độ 5 - cấp cao nhất về mức đe dọa - khiến ít nhất 36 người thiệt mạng, trong đó có một lính cứu hỏa, 29 người nhập viện và 279 người vẫn đang mất tích.

Nghi vấn ban đầu tập trung vào khả năng chịu lửa của giàn giáo, sự lan nhanh của các mảnh vỡ đang cháy bị gió cuốn và việc một số công nhân được cho là hút thuốc trong khi thi công công trình cải tạo quy mô lớn tại khu chung cư gồm tám tòa tháp cao 31 tầng.

Ngọn lửa bùng phát tại một block vào giữa chiều ngày 26/11, sau đó lan ra bảy trong số tám tòa của Wang Fuk Court chỉ trong vài giờ và vẫn bùng cháy mạnh vào buổi tối. Toàn bộ các tòa đều được bao phủ bằng giàn giáo tre và lưới bảo vệ để phục vụ quá trình cải tạo kéo dài từ tháng 7 năm ngoái.

Gary Au Gar hoe, người phát ngôn của bộ phận kỹ thuật phòng cháy thuộc Viện Kỹ sư Hồng Kông, cho biết giàn giáo tre vẫn có thể bắt lửa dù lớp lưới đã được phủ chất chống cháy, đồng thời nhiệt bức xạ từ đám cháy có thể khiến các tòa đối diện bốc cháy.

Ảnh: SCMP

“Nếu các mảng lửa lớn rơi xuống tòa bên cạnh, gặp vật liệu dễ cháy như báo, gỗ hay sơn, thì sẽ gây ra mức độ cháy như mày thấy hôm nay”, Au nói. Ông nhận định quy mô đám cháy cho thấy khả năng có thiếu sót ở một hoặc nhiều khâu như vật liệu chống cháy của giàn giáo, công tác quản lý an toàn phòng cháy khi thi công và sự chủ quan của công nhân.

Vụ cháy bắt đầu trước 15h, được nâng mức cảnh báo lên No 4 lúc 15h34 và cuối cùng tăng lên mức 5 vào 18h22. Theo Au, ngọn lửa xuất phát từ giàn giáo ở tầng thấp rồi bùng lên các tầng trên và lan vào khu dân cư.

“Bên cạnh giàn giáo, bên trong còn có nhiều loại rác thải như báo và các vật liệu dễ cháy khác. Khi những thứ này bén lửa, đám cháy lập tức mạnh hơn”, ông nói. “Lửa cháy lan lên trên, bén vào lưới, rồi cháy thẳng vào các căn hộ”.

Dù quy định bắt buộc phủ lớp chống cháy cho lưới giàn giáo tre, Au nhấn mạnh lớp này vẫn có thể bị thiêu nếu đám cháy đủ lớn. Khi cháy, lớp hóa chất sẽ chuyển thành lớp than đen giúp giảm lửa, nhưng không ngăn được hoàn toàn. “Giàn giáo chỉ chống cháy, không phải không cháy”, ông nhấn mạnh.

Gió mạnh trong ngày cũng góp phần khiến lửa lan rộng khi thổi các mảnh vỡ đang cháy sang những tòa khác. Hình ảnh tại hiện trường cho thấy các mảng lửa rơi xuống từ tầng cao, bị gió cuốn sang giàn giáo của những block liền kề.

Trong khi nguyên nhân chính thức vẫn chưa được xác định, nhiều cư dân cho biết đã thấy công nhân hút thuốc tại công trường. Kenny Tam, 45 tuổi, cho biết công tác sửa chữa mặt ngoài tòa nhà kéo dài gần một năm và nhiều hộ dân than phiền về chất lượng thi công. “Một số người nói thấy công nhân hút thuốc. Những phàn nàn như vậy kéo dài hơn nửa năm rồi”, anh kể.

Kwong Pui lun, cựu chủ tịch Ban quản lý khu dân cư và là cư dân của Wang Tao House, cũng khẳng định thường xuyên thấy công nhân hút thuốc và vứt tàn bừa bãi. “Tôi lo điều đó có thể gây cháy” ông nói.

Derek Armstrong Chan, phó giám đốc Sở cứu hỏa, cho biết nhiệt độ trong các tòa nhà bốc cháy quá cao, gây khó khăn lớn cho lực lượng cứu hộ. “Giàn giáo và các mảnh vỡ rơi xuống liên tục, rất nguy hiểm cho lính cứu hỏa” ông nói “Nhiệt bên trong cũng cực kỳ cao, khiến việc tiếp cận hiện trường, đi lên các tầng để chữa cháy và cứu người trở nên rất khó”.

Au cho biết thêm nhiệt bức xạ từ đám cháy đóng vai trò lớn trong việc khiến lửa lan nhanh. “Nó giống như đặt trong lò nướng. Nhiệt phủ lên toàn bộ bề mặt tường ngoài, khiến đồ đạc trong nhà bén lửa”.

Nguồn: SCMP