Một trong những chiêu trò phổ biến và nguy hiểm nhất là giả mạo cán bộ công an, cán bộ hành chính công gọi điện trực tiếp cho người dân. Chúng không chỉ nói chuyện với giọng điệu đầy quyền uy mà còn đọc chính xác các thông tin cá nhân như họ tên, ngày sinh, số Căn cước công dân, khiến nạn nhân lập tức tin tưởng.
Chị Hà Hoàng, kinh doanh tại Quảng Ninh, một trong những địa phương đang trong quá trình sắp xếp lại đơn vị hành chính, vẫn chưa hết bàng hoàng khi kể lại: "Sáng 30/6, tôi nhận được cuộc gọi từ số lạ, một người tự xưng là công an địa phương, yêu cầu tôi phải tích hợp thông tin giấy tờ của con tôi vào VNeID ngay, vì sau ngày 1/7 sáp nhập phường xã sẽ có nhiều thay đổi. Thường tôi sẽ cúp máy ngay, nhưng vì đúng thời điểm nhạy cảm nên tôi đã nửa tin nửa ngờ". May mắn là sau khi kiểm tra lại thông tin từ hàng xóm, chị Hoàng đã nhận ra đây là lừa đảo và không làm theo hướng dẫn.
Tinh vi hơn, chị N.V.A, cũng ở Quảng Ninh, suýt nữa đã sập bẫy. "Người gọi đến cũng tự nhận là công an, đọc đúng hết thông tin của tôi và hẹn buổi chiều lên ủy ban phường cập nhật ngay. Tôi nghe vậy liền tin sái cổ. Người này còn bảo tôi kết bạn Zalo để gửi đường link cập nhật VNeID mức 2. Đến lúc này tôi mới thấy nghi ngờ và may mắn được người nhà ngăn cản kịp thời", chị V.A kể.
Thủ đoạn chung của kịch bản này là tạo ra sự cấp bách giả tạo, yêu cầu người dân cài đặt các ứng dụng lạ, truy cập vào các đường link độc hại mạo danh Cổng dịch vụ công hoặc ứng dụng VNeID. Mục tiêu cuối cùng là chiếm quyền điều khiển điện thoại hoặc đánh cắp thông tin đăng nhập tài khoản ngân hàng và mã OTP nhằm chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Không chỉ dừng lại ở việc mạo danh cơ quan công quyền, kẻ xấu còn giả danh nhân viên các ngành dịch vụ thiết yếu như điện, nước, viễn thông. Theo cảnh báo từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), đã xuất hiện nhiều trường hợp đối tượng xấu gọi điện cho khách hàng với nội dung "điện lực đang thực hiện sáp nhập đơn vị, cần cập nhật lại thông tin thanh toán tiền điện theo địa chỉ mới".
Đặc biệt, chiêu trò này đang nhắm đến các khu vực thực sự có sự thay đổi. Đơn cử, từ ngày 1/7/2025, Tổng công ty Điện lực TP.HCM (EVNHCMC) chính thức tiếp nhận quản lý hai công ty điện lực Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu. Lợi dụng sự kiện này, kẻ lừa đảo sẽ gửi các đường link giả mạo, yêu cầu người dân truy cập để điền lại thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng và mã OTP. Thậm chí, chúng còn chủ động gọi video call để "hướng dẫn" nạn nhân thao tác, khiến họ mất cảnh giác và nhanh chóng chiếm đoạt toàn bộ tiền trong tài khoản.
Ông Bùi Trung Kiên, Phó Tổng Giám đốc EVNHCMC, khuyến cáo: "EVNHCMC sẽ duy trì ổn định việc cung cấp điện và dịch vụ. Mọi thay đổi sẽ được thông báo qua các kênh chính thức. Người dân tại Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu (cũ) từ ngày 1/7/2025 nên cài đặt ứng dụng CSKH EVNHCMC tại website chính thức. Việc thanh toán tiền điện cần thực hiện qua các cổng chính thống của EVNHCMC để tránh chuyển nhầm. Khách hàng dùng dịch vụ trích nợ tự động nên chủ động liên hệ ngân hàng để cập nhật thông tin thụ hưởng mới".
EVN cảnh báo người dân
Trước ma trận lừa đảo này, chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC), Giám đốc dự án Chongluadao.vn đã chia sẻ trên báo Thanh Niên: "Sự kiện sáp nhập tỉnh thành là một môi trường lý tưởng để các đối tượng lừa đảo tái diễn các chiêu trò dưới danh nghĩa 'cập nhật thông tin', 'chuyển đổi dữ liệu'. Ngoài các hình thức đã được cảnh báo, chúng còn dọa ngắt điện, nước, internet nếu người dân không làm theo".
Ông Hiếu cũng dự báo trong thời gian tới, nhiều hình thức lừa đảo tinh vi hơn có khả năng xuất hiện, bao gồm:
Lừa đảo liên quan đến đất đai: Giả danh cơ quan chức năng yêu cầu người dân đăng ký lại quyền sở hữu đất đai, nhà cửa (sổ đỏ, sổ hồng) theo địa chỉ hành chính mới và thu phí "hỗ trợ làm nhanh".
Lừa đảo chuyển đổi giấy tờ xe: Dựng lên kịch bản "Sáp nhập tỉnh → đổi mã vùng → đổi biển số xe/giấy phép lái xe" để lừa người dân nộp "lệ phí chuyển đổi" vào tài khoản cá nhân của chúng.
Mạo danh các cơ quan khác: Giả danh cơ quan thuế, UBND để thu các loại phí không có thật.
Giai đoạn chuyển đổi nào cũng có thể tiềm ẩn những rủi ro. Sự tỉnh táo, cảnh giác và thói quen kiểm chứng thông tin của mỗi người dân chính là "tấm khiên" vững chắc nhất để chống lại các chiêu trò lừa đảo, đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình.