Các CEO và giám đốc điều hành đều biết rằng các câu hỏi phỏng vấn như "Thế mạnh lớn nhất của bạn là gì?" và "Điểm yếu lớn nhất của bạn là gì?" không thật sự đem lại những câu trả lời mà họ cần. Đó là lý do tại sao họ tránh xa những truy vấn sáo rỗng này và thay vào đó hỏi những câu hỏi có ý nghĩa hơn.
"Bạn đang ở đâu?"
Elon Musk là một doanh nhân công nghệ, nhà đầu tư và kỹ sư. Ông giữ quốc tịch Nam Phi, Canada và Hoa Kỳ và là người sáng lập, giám đốc điều hành và nhà thiết kế chính của SpaceX; đồng sáng lập, CEO và kiến trúc sư sản phẩm của Tesla, Inc., đồng sáng lập của Neuralink; người sáng lập The Boring Company; đồng sáng lập và đồng chủ tịch của OpenAI; và đồng sáng lập PayPal. Vào tháng 12 năm 2016, ông được xếp hạng 21 trong danh sách Những người quyền lực nhất thế giới của Forbes. Ông có tài sản ròng trị giá 19,4 tỷ đô la và được Forbes liệt kê là người giàu thứ 40 trên thế giới.
Ông rất thích hỏi các ứng cử viên những câu đố kiểu dạng như sau:
"Bạn đang ở trên bề mặt trái đất. Bạn đi một dặm về phía nam, một dặm về phía tây, và một dặm về phía bắc thì dừng lại ở đúng chỗ bạn đứng lúc đầu. Vậy bạn đang ở đâu?"
Câu trả lời: Bạn đang ở Bắc Cực, hoặc một nơi nào đó gần Nam Cực.
Elon Musk đã phỏng vấn gần 1000 ứng cử viên đầu tiên tại SpaceX, và rất nhiều các kỹ sư kể từ đó. Ông cũng là một người rất năng động và lão làng trong việc tuyển dụng ở các công ty của mình, bao gồm cả Tesla và Paypal. Nhiều nhân viên của những công ty này sau này đều trở thành những người thành công và cũng đầu tư vào nhiều các công ty về công nghệ có tầm ảnh hưởng khác.
Tỷ phú Elon Musk, hiện ông điều hành tập đoàn Tesla, SpaceX, SolarCity và OpenAI
"Có việc gì mà bạn đã không thể đưa nó vào trong hồ sơ của mình không?"
Tỉ phú người Anh Richard Branson viết trong cuốn sách "The Virgin Way: Everything I Know About Leadership" của mình rằng ông không phải là một fan của việc phỏng vấn tuyển dụng truyền thống. "Một bộ hồ sơ tốt rất quan trọng, nhưng nếu bạn chỉ thuê họ vì những gì họ tự nói về bản thân họ trên giấy, bạn sẽ không cần tốn thời gian vào một buổi phỏng vấn", Branson viết. Vậy nên ông rất thích hỏi: "Có việc gì mà bạn đã không thể đưa nó vào trong hồ sơ của mình không? Việc gì bạn đã bỏ lỡ cơ hội để có được nó?"
Tỉ phú người Anh Richard Branson
"Cho bạn một từ để miêu tả bản thân, bạn sẽ dùng từ gì?"
Những ứng cử viên sáng giá nhất là những người biết chính xác mình là ai. Dara Richardson-Heron, CEO của hiệp hội phụ nữ trẻ công giáo, luôn luôn hỏi những ứng cử viên của mình câu hỏi này.
Richardson-Heron nói rằng bà sẽ không đánh giá người khác bằng từ ngữ họ chọn, nhưng nó có thể hiện việc một người thể hiện bản thân mình như thế nào. Bà nói với tạp chí New York Times rằng bà rất thích nhìn mọi người dành thời gian suy nghĩ về câu hỏi này và trả lời chúng một cách cẩn thận.
"Cho tôi một ví dụ về một lần bạn đã giải quyết được một vấn đề khó khăn?"
Giám đốc nhân sự của Google Laszlo Bock nói rằng công ty đã bỏ đi các câu hỏi phỏng vấn trình độ nổi tiếng của mình trong những năm gần đây và đổi sang những câu hỏi về cách ứng xử và hành vi.
"Một điều thú vị về những câu hỏi ứng xử là khi bạn hỏi người khác nói về kinh nghiệm của chính họ, bạn sẽ nhận lại được hai kiểu thông tin", Bock nói: "Một là bạn có thể thấy họ thực sự tương tác như thế nào trong các tình huống thực tế và hai là bạn sẽ hiểu được cái mà ứng cử viên của bạn cho là khó khăn là như thế nào."
Laszlo Bock, Giám đốc nhân sự của Google
"Lần đầu tiên bạn được trả lương cho một công việc là lúc bạn bao nhiêu tuổi?"
Hannah Paramore, chủ tịch công ty Paramore đã nói rằng đây là một trong những câu hỏi ưa thích của bà.
"Tôi muốn xem họ cảm thấy thế nào về sự độc lập và những giá trị công việc mà họ nhận được. Nếu ai đó đã từng đi làm part time trong khi còn học trung học và đại học bởi vì họ cần phải kiếm sống, đặc biệt là những công việc chân tay hay khó khăn. Điều đó sẽ cho thấy một mức độ trách nhiệm cá nhân cao. Tôi thích những người đi lên từ hai bàn tay trắng hoặc phải trải qua nhiều thử thách để có được thành công."
Hannah Paramore, chủ tịch công ty Paramore
"Điều gì khiến bạn có động lực để ra khỏi giường vào mỗi sáng?"
Brad Jefferson, CEO của công ty cung cấp dịch vụ slide show và video Animoto, a video slide show service, chia sẻ về câu hỏi anh thích hỏi trong các buổi phỏng vấn của mình.
Biết được điều gì mang lại động lực cho một người sẽ khiến bạn hiểu hơn về đam mê của ứng cử viên của mình và cái gì sẽ khiến họ đánh đổi để đạt được.
Jefferson nói rằng rất quan trọng để hiểu được điều gì có thể tạo ra động lực cho một người bởi "sẽ luôn luôn có thăng trầm trong chuyện làm ăn, và bạn sẽ muốn chắc chắn rằng người đó đủ động lực để vượt qua những khoảng thời gian khó khăn."
Anh còn nói, nếu bạn "theo đuổi một điều gì đó mà bạn đam mê cùng với những người cũng có động lực giống bạn, thì công việc sẽ trở nên vui hơn, kể cả trong những khoảng thời gian khó khăn."
"Kể cho tôi về một điều gì đó bạn cho là đúng, mà hầu như không ai đồng ý với bạn"
Peter Thiel là đồng sáng lập PayPal, giám đốc điều hành của Founders Fund, chủ tịch công ty Clarium Capital. Ông luôn muốn tuyển dụng những người không ngại nói lên suy nghĩ của mình. Bởi vậy nên ông luôn hỏi các ứng viên, "Kể cho tôi về một điều đó bạn cho là đúng, mà hầu như không ai đồng ý với bạn."
Lí do ông thích câu hỏi này là bởi vì "nó giống như một dạng kiểm tra khả năng suy nghĩ, và nhiều khi nó cũng kiểm tra mức độ dũng cảm của bạn khi đặt vào trong một tình huống khó xử."
Peter Thiel, Co-Founder PayPal, CEO Founders Fund, chủ tịch Clarium Capital
"Bạn đã phát minh ra cái gì?"
Lori Senecal, CEO của công ty MDC Partner Network, có ba tiêu chí mà bà tìm kiếm ở các ứng cử viên, và bà hỏi một số những câu cụ thể để tìm ra liệu có họ sở hữu những điểm bà kì vọng.
Đầu tiên bà sẽ tìm đến "suy nghĩ sáng tạo." Bà sẽ hỏi, "Bạn đã phát minh ra cái gì?". "Điều đó không có nghĩa là bạn phải từng phát minh ra một con robot có thể giúp bạn lấy chai bia từ trong tủ lạnh. Nó có thể là bất cứ thứ gì. Chỉ để xem liệu có đầu óc sáng tạo hay không thôi. Điều đó cũng thể hiện họ sẽ là người tìm được đến những giải pháp mới mẻ."
Tiếp theo bà sẽ muốn biết, liệu họ có khả năng hay mong muốn được hợp tác với người khác hay không. Để biết điều này, bà sẽ nói: "Kể cho tôi nghe về một thành quả mà bạn đã đạt được."
Cuối cùng, bà muốn tìm hiểu đam mê và sự cam kết. Bà sẽ nói: "Kể cho tôi về một lần bạn đã hi sinh bản thân mình vì một lợi ích lớn lao?"