Chi 10 triệu đồng mua tượng gấu trên mạng về trang trí, 2 năm sau ông chủ homestay bất ngờ bị kiện: Phải bồi thường 134 triệu đồng

Homestay bị kiện vì bức tượng gấu đặt mua trên mạng

Năm 2023, người đàn ông họ Phan ở Khai Phong, Hà Nam, Trung Quốc mở một nhà nghỉ theo dạng homestay tại địa phương. Nhà nghỉ này nằm gần một danh lam thắng cảnh nổi tiếng ở Khai Phong, giá của các loại phòng đều dưới 200 NDT (khoảng 700 nghìn đồng) nên thu hút được nhiều du khách đến lưu trú. Trong phần đánh giá của khách hàng cho homestay trên nền tảng đặt phòng trực tuyến, hình ảnh thường thấy nhất là bức tượng điêu khắc hình một con gấu trắng ôm trái tim màu đỏ. Đó cũng là một trong những điểm đặc biệt khiến mọi người nhớ đến địa điểm này.

Tuy nhiên, gần đây, ông Phan bất ngờ nhận được lệnh triệu tập của tòa án thành phố Khai Phong, và nguyên nhân cũng chính vì bức tượng con gấu trắng nói trên. Theo đó, tác phẩm điêu khắc đặt trong sảnh homestay đã bị kiện vì vi phạm bản quyền và được yêu cầu bồi thường 38.000 NDT (khoảng 134 triệu đồng). 

Theo truyền thông Trung Quốc đưa tin, chủ nhà nghỉ này đã chi hơn 3.000 NDT (hơn 10 triệu đồng) để mua bức tượng gấu trên mạng và đặt trong tiền sảnh trang trí. Tuy  nhiên, bức tượng này vốn là một tác phẩm điêu khắc đã được đăng ký bản quyền. Sau khi nhìn thấy những tấm ảnh do du khách đăng tải trên nền tảng đặt phòng, công ty sở hữu bản quyền của tác phẩm đã kiện nhà nghỉ và thương gia bán bức tượng gấu.

Bên cạnh đó, công ty sở hữu bản quyền còn tuyên bố rằng các tác phẩm điêu khắc gấu được đặt trong nhà nghỉ là "hàng giả". Vì nhà nghỉ là một địa điểm kinh doanh, tác phẩm điêu khắc gấu được đặt trong cửa hàng để sử dụng cho mục đích thương mại mà chưa được người sở hữu cho phép được xem là xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và quyền triển lãm sản phẩm.

Người mua phải sản phẩm nhái có vi phạm quyền sở hữu trí tuệ?

Cơ quan chức năng lưu ý, bản quyền sở hữu trí tuệ là quyền mà tác giả được hưởng đối với những thành tựu trí tuệ của mình trong các lĩnh vực văn học, nghệ thuật và khoa học, mang tính nguyên bản và có thể được thể hiện dưới một hình thức nhất định. Khi đã được đăng ký bản quyền, tác giả được bảo vệ pháp lý để tác phẩm của họ không bị sử dụng hoặc sao chép trái phép. Quyền triển lãm là một trong những quyền sở hữu bản quyền, cụ thể là quyền công khai trưng bày bản gốc hoặc bản sao của các tác phẩm nghệ thuật hoặc nhiếp ảnh.

Ông Phan, chủ homestay cho biết ông vừa nhận thông báo triệu tập của tòa án vào ngày 7/3/2025, lịch hẹn phiên tòa đầu tiên là vào 1 tuần sau đó. Hiện bức tượng gấu này vẫn được trưng bày trong nhà nghỉ và bản thân ông Phan cũng chưa có kế hoạch gì tiếp theo. Tuy nhiên, ông Phan cho rằng  cho rằng với tư cách là người tiêu dùng, họ không biết quyền sở hữu bản quyền đối với tác phẩm điêu khắc gấu trắng và không đáng vướng phải kiện tụng.

Về vấn đề này, các luật sư đã đưa ra nhiều ý kiến trái chiều. Luật sư Vương Khắc Bằng, của Công ty luật Trung Dự - Hà Nam, cho rằng cả bên bán và người tiêu dùng đều đã xâm phạm quyền, nhưng người tiêu dùng không phải chịu bất kỳ trách nhiệm nào. Ông tin rằng người tiêu dùng mua hàng thông qua các kênh chính thức và cung cấp hóa đơn đầy đủ sẽ không cần phải chịu trách nhiệm bồi thường, miễn là họ không tiếp tục sử dụng sản phẩm. 

Luật sư Vương Khắc Bằng phân tích, ông Phan có thể sẽ không phải chịu trách nhiệm trong trường hợp này. Việc ông được triệu tập ra tòa có khả năng là để yêu cầu cung cấp thông tin về thương nhân đã bán cho ông sản phẩm bức tượng con gấu.

Luật sư Dương Dương tại Văn phòng luật Cẩm Thiên Thành cho rằng, theo Điều 54 Luật Bản quyền tác giả, bất kể vào thời điểm mua, chủ nhà nghỉ có biết tác phẩm điêu khắc là giả hay không thì hành động này vẫn cấu thành hành vi xâm phạm. Nhưng mức độ hiểu biết sẽ xác định mức bồi thường nhiều hay ít.

Nguyên đơn trong vụ án này trước hết cần chứng minh mình là chủ sở hữu bản quyền tác phẩm điêu khắc gấu. Thứ hai, cần chứng minh bị đơn đã xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Cuối cùng, cần giải thích căn cứ yêu cầu bồi thường số tiền 38.000 NDT (khoảng 134 triệu đồng). 

Ngoài ra, luật sư cũng nhắc nhở mọi người, nếu muốn tránh những rắc rối pháp lý khi mua sản phẩm trang trí, các địa điểm kinh doanh như của hàng hay nhà nghỉ nên tìm đến nhà sản xuất chính thức của món đồ trang trí, hoặc xác minh các giấy tờ ủy quyền sở hữu trí tuệ để chứng minh nguồn gốc hợp pháp khi mua đồ trang trí trong tương lai.

(Theo Toutiao)