Chắc Tết này thất nghiệp

Thị trường lao động dịp cuối năm “đìu hiu” quá, là điều mà có lẽ chúng ta ai cũng cảm nhận được. Người đang có việc thì cố làm để lấy thưởng Tết, chẳng tội gì nghỉ tầm này.

Song song với đó, cũng có không ít doanh nghiệp, công ty đang rục rịch… cắt giảm nhân sự. Quota tuyển dụng bằng 0 nên người đang thất nghiệp rơi vào cảnh tìm mãi chẳng có việc ở thời điểm cuối năm, là điều không có gì khó hiểu.

Tuyệt vọng vì thất nghiệp quá lâu

Không khó để bắt gặp những lời tâm sự thế này trên các hội nhóm, nền tảng MXH. Có người mới thất nghiệp 2 tháng nhưng lại “dính đúng” tầm cuối năm, có người đã thất nghiệp cả 1 năm trời, đến giờ càng tuyệt vọng hơn. Vì đầu năm - giữa năm, mình đã thử tìm việc mà không được, thì tầm này đúng là chẳng còn hy vọng gì nữa. Xác định thất nghiệp sang năm mới luôn…

Phía dưới những bài đăng trải lòng như vậy, có người bày tỏ sự đồng cảm, có người động viên và cũng không ít người thẳng thắn: Nếu có thể lựa chọn, đừng chọn nghỉ việc tầm này vì như vậy là dại lắm!

“Mình làm HR đây. Khách quan mà nói thì mùa này không phải mùa tuyển dụng, mà thậm chí mấy năm gần đây thì còn là mùa sa thải, cắt giảm nhân sự nên thời điểm này khó tìm việc cũng là bình thường. Từ phía nhà tuyển dụng, nếu không cắt giảm nhân sự mà có vị trí trống do có người xin nghỉ, thì cũng chưa chắc có thêm quota tuyển dụng, ưu tiên chia nhỏ việc ra cho các nhân sự còn lại” - Một người chia sẻ.

“Không cái dại nào bằng việc xin nghỉ tầm cuối năm, trừ khi là công ty phá sản, giải thể thì phải chịu thôi chứ nếu còn làm được thì cố làm. Chứ nghỉ tầm này thì có khi phải xác định thất nghiệp đến tầm tháng 3/2026 là ít…” - Một người bày tỏ.

“Mình xác định thất nghiệp qua Tết rồi. Dạo này không cày website tuyển dụng, không căng mắt tìm việc full-time nữa, yên vị với 2 job freelance thôi chứ nản quá rồi. Cái cảm giác gửi CV, chờ đợi, phỏng vấn, rồi lại chờ đợi xong thất nghiệp vẫn hoàn thất nghiệp ấy, nó ám ảnh kinh khủng” - Một người thở dài.

“Thất nghiệp hơn 4 tháng rồi, tiền tiết kiệm cũng sắp hết, tìm việc thì thấy thị trường khó khăn hơn trước, thu nhập không tương xứng với khối lượng công việc, nhiều nơi lại ưu tiên tuyển người ít kinh nghiệm… Nhưng mình vẫn cố giữ cho bản thân tâm thế thoải mái và không quá bi quan trước thời cuộc. Thời điểm này có thể chưa thuận nhưng rồi mọi thứ sẽ vào guồng lại thôi” - Một người bình luận.

Chuẩn bị thế nào để thất nghiệp không còn là nỗi ám ảnh?

Mỗi người có một lý do khác nhau, có người thất nghiệp chủ động, có người thất nghiệp bị động. Nhưng khi trạng thái ấy kéo dài quá lâu đến mức ngoài dự kiến, cảm giác nản lòng, hoài nghi chính mình là điều dễ hiểu.

Trong bối cảnh ấy, để bản thân bớt chông chênh, bớt ám ảnh, đây là 3 thứ chúng ta cần phải chuẩn bị thật kỹ, càng sớm càng tốt.

1. Đa dạng hóa thu nhập bằng mọi giá

Thay vì chỉ dựa vào một nguồn thu duy nhất, hãy chủ động tìm và giữ lấy những nguồn thu nhập khác bằng mọi giá.

Nếu chẳng may thất nghiệp, đồng nghĩa với việc mất đi nguồn thu lớn nhất, chúng ta vẫn còn công việc khác, nguồn thu khác “chống lưng”. Chưa kể, làm nhiều việc còn giúp mỗi người rèn luyện kỹ năng mới, mở rộng mối quan hệ và gia tăng giá trị bản thân.

2. Xây dựng quỹ dự phòng

Một trong những lý do khiến thất nghiệp trở thành nỗi ám ảnh là vì không còn tiền để tiêu.

Khi dòng thu nhập bị cắt đột ngột, nhiều người buộc phải vay mượn, hoặc chấp nhận công việc bản thân không thực sự thích chỉ vì cần kiếm tiền trang trải cuộc sống. Để tránh thế bế tắc ấy, xây dựng quỹ dự phòng là điều bắt buộc.

Nguyên tắc chung là nên dự trữ ít nhất 3 - 6 tháng chi phí sinh hoạt cơ bản. Quỹ dự phòng không chỉ giúp chúng ta “sống sót” trong giai đoạn thất nghiệp mà còn là tấm đệm tâm lý, để mình tự tin thương lượng lương, tự tin từ chối nhận một công việc mà bản thân không đam mê.

3. Chuẩn bị trước các khoản phải chi

Với những khoản chi định kỳ hoặc mang tính chu kỳ như tiền tiêu Tết, nâng cấp công cụ làm việc, sửa xe,... hãy chuẩn bị và lên kế hoạch tiết kiệm từ trước. Cách tốt nhất là lập danh sách trước những khoản phải chi trong năm, và phân bổ dần vào từng tháng.

Ví dụ, nếu cần 20 triệu đồng để tiêu Tết, hàng tháng hãy để dành 1,6 triệu đồng. Cứ túc tắc như vậy là đến Tết có tiền để tiêu, không lo phải rút tiền tiết kiệm hay rút quỹ dự phòng.

Khi đã chủ động chuẩn bị trong vấn đề tài chính, dù có thất nghiệp, chúng ta cũng sẽ bớt được phần nào cảm giác bất an, bấp bênh.